Ziekenhuizen fixeren onrustige patiënten vaker dan nodig is. Zorgverleners zoeken te weinig naar alternatieven. Tim van Nesselrooij, nurse practitioner van de afdeling consultatieve psychiatrie, stelt dat in magazine Uniek. “Op veel afdelingen heerst een beheerscultuur, fixeren is daar een voorbeeld van.” Op 15 september kondigde de Inspectie voor de Gezondheidszorg aan het handhavingsbeleid aan te zullen scherpen.
Fixeren is een onderdeel van de behandeling en wordt toegepast bij kwetsbare mensen. Deze patiënten liggen meestal op de intensive care, geriatrie en neurologie¬/neurochirurgie. In hun verwardheid proberen ze een infuus er uit te trekken of ze maken aanstalten om zomaar weg te lopen. Zorgverleners kunnen dan besluiten de patiënt vast te leggen op het bed, bijvoorbeeld via de Zweedse band. Bij een juiste indicatie en goed gebruik is de Zweedse band veilig.
“Maar fouten bij de toepassing van fixeren komen geregeld voor”, stelt Van Nesselrooij. “Hulpverleners hebben ze soms de neiging patiënten maar een beetje vast te leggen. Dat kan niet, dan zit de boel te los en ontstaat er gevaar. Met de Zweedse band komt het dan voor dat patiënten door hun worsteling zodanig verstrikt raken dat ze stikken. Maar het komt nog veel vaker voor dat een hulpverlener hen gedeeltelijk naast het bed hangend aantreft.”
Van Nesselrooij vindt dat zorgverleners te makkelijk besluiten om patiënten fixeren. “als er een kleine kans is dat een patiënt valt, leggen we hem liever vast. We zijn niet gewend ons af te vragen of we die onrust ook anders kunnen oplossen. Afleiding bieden, bijvoorbeeld, door samen met een patiënt iets te gaan doen. Of door activiteitentherapie. En moet die onrust altijd worden weggenomen? Is het zo erg als een patiënt een rondje loopt? Natuurlijk kan een verwarde vrouw die met een urinekatheter rondloopt hier en daar wat knoeien. Moeten we haar daarom vastleggen of kunnen we de druppels ook even opruimen?” Kijk op www.ban-de-fix.nl voor de resultaten van het onderzoek dat Van Nesselrooij uitvoerde over fixeren.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg stelt in een circulaire van 15 september dat directies van ziekenhuizen en andere instellingen meer maatregelen moeten nemen om zorgvuldiger met vrijheidsbeperking om te gaan. “Instellingen moeten zowel voor de indicatie tot het fixeren met een onrustband alsmede voor de toepassing ervan een protocol opstellen. Voor iedere patiënt die gefixeerd wordt met een onrustband is een risicoinventarisatie gemaakt. Voordat gefixeerd wordt met een onrustband moeten alle alternatieven afgewogen zijn, de motivatie tot het toepassen van fixatie is toetsbaar aanwezig in het patiëntendossier.” De volledige tekst is hier te vinden.
Ook minister Klink van Volksgezondheid wil dat zorgverleners zorgvuldiger omgaan met fixatie, hij werkt aan het wetsvoorstel ‘Zorg en dwang’. Dat liet hij 30 september per brief weten aan de Tweede Kamer.
Verder in Uniek 4 onder meer een debat over palliatieve sedatie versus euthanasie; hoogleraar Berent Prakken die betoogt dat een veelbelovende therapie tegen jeugdreuma in Europese wetgeving blijft hangen; en een verslag van een snijtoets voor chirurgen. En nog veel meer.
“Maar fouten bij de toepassing van fixeren komen geregeld voor”, stelt Van Nesselrooij. “Hulpverleners hebben ze soms de neiging patiënten maar een beetje vast te leggen. Dat kan niet, dan zit de boel te los en ontstaat er gevaar. Met de Zweedse band komt het dan voor dat patiënten door hun worsteling zodanig verstrikt raken dat ze stikken. Maar het komt nog veel vaker voor dat een hulpverlener hen gedeeltelijk naast het bed hangend aantreft.”
Van Nesselrooij vindt dat zorgverleners te makkelijk besluiten om patiënten fixeren. “als er een kleine kans is dat een patiënt valt, leggen we hem liever vast. We zijn niet gewend ons af te vragen of we die onrust ook anders kunnen oplossen. Afleiding bieden, bijvoorbeeld, door samen met een patiënt iets te gaan doen. Of door activiteitentherapie. En moet die onrust altijd worden weggenomen? Is het zo erg als een patiënt een rondje loopt? Natuurlijk kan een verwarde vrouw die met een urinekatheter rondloopt hier en daar wat knoeien. Moeten we haar daarom vastleggen of kunnen we de druppels ook even opruimen?” Kijk op www.ban-de-fix.nl voor de resultaten van het onderzoek dat Van Nesselrooij uitvoerde over fixeren.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg stelt in een circulaire van 15 september dat directies van ziekenhuizen en andere instellingen meer maatregelen moeten nemen om zorgvuldiger met vrijheidsbeperking om te gaan. “Instellingen moeten zowel voor de indicatie tot het fixeren met een onrustband alsmede voor de toepassing ervan een protocol opstellen. Voor iedere patiënt die gefixeerd wordt met een onrustband is een risicoinventarisatie gemaakt. Voordat gefixeerd wordt met een onrustband moeten alle alternatieven afgewogen zijn, de motivatie tot het toepassen van fixatie is toetsbaar aanwezig in het patiëntendossier.” De volledige tekst is hier te vinden.
Ook minister Klink van Volksgezondheid wil dat zorgverleners zorgvuldiger omgaan met fixatie, hij werkt aan het wetsvoorstel ‘Zorg en dwang’. Dat liet hij 30 september per brief weten aan de Tweede Kamer.
Verder in Uniek 4 onder meer een debat over palliatieve sedatie versus euthanasie; hoogleraar Berent Prakken die betoogt dat een veelbelovende therapie tegen jeugdreuma in Europese wetgeving blijft hangen; en een verslag van een snijtoets voor chirurgen. En nog veel meer.
