Zes doden na maagverkleining in Nederlands ziekenhuis

Het Scheper Ziekenhuis in het Nederlandse Emmen stopt voorlopig met maagverkleiningen. Op korte tijd overleden zes patiënten na zo'n operatie. Het ziekenhuis is met een intern onderzoek gestart.
Professor gastro-intestinale heelkunde Yves Van Nieuwenhove (UZ Gent) bevestigt dat een 'gastric bypass' een complexe ingreep is. In België wordt hij al langer uitgevoerd dan in Nederland. 'Hier hebben de meeste chirurgen hun leercurve al doorlopen', aldus de chirurg.

Organen aangetast
Al half april rook men onraad in Nederland. Het Scheper ziekenhuis in Emmen schortte maagverkleiningen tijdelijk op en startte een intern onderzoek. Berichten over sterfgevallen wilde men echter nog niet bevestigen, maar in het 'Dagblad van het Noorden' deden familieleden van twee overleden patiënten hun verhaal.

"Uit het dossier blijkt dat na de operatie gaatjes zijn ontstaan in de maag van mijn vader, waardoor maagsappen zijn gaan lekken en organen hebben aangetast", zei de zoon van een van de slachtoffers in de krant. Een goede week later bleek dat er bij het letselschadebureau Pals Groep al zestien verzoeken voor een schadeclaim waren binnengekomen tegen het Scheper ziekenhuis. De klachten gingen bijna allemaal over naadlekkages.

De nietjes die bij de hechtingen na een maagverkleining gebruikt werden, zouden niet deugen. Drie nabestaanden deden zelfs aangifte tegen het ziekenhuis wegens dood door schuld.

Gisteren bevestigde een woordvoerster van het ziekenhuis dat recentelijk zes patiënten de operatie niet hadden overleefd. Drie slachtoffers overleden vorig jaar, drie dit jaar. De chirurg in kwestie moest sinds de start van het onderzoek thuis blijven.

Efficiënt maar complex
maagverkleiningsoperaties zijn vaak complexe ingrepen, legt chirurg Yves Van Nieuwenhove van het UZ Gent uit. "Er zijn verschillende manieren om een maagverkleining uit te voeren", zegt hij. "Een maagring plaatsen is redelijk eenvoudig en brengt weinig complicaties mee, maar is ook iets minder efficiënt. Een zogenaamde gastric bypass is efficiënter, maar dan ga je het hele spijsverteringssysteem herorganiseren: je snijdt de maag door, je trekt een stuk darm op dat eigenlijk 30 centimeter lager ligt, je maakt een andere verbinding voor de sappen... Maar als die operatie goed wordt uitgevoerd, weegt het voordeel zeker op tegen de complicaties."

Men gaat dus niet licht over dit soort ingrepen. "Sowieso moet de kans op een overlijden ten gevolge van de operatie minder dan 2 op 1.000 zijn, en de kans op complicaties 2 à 5 procent", zegt Van Nieuwenhove.

Databank operaties
Ook de wet spreekt daar duidelijke taal over. KB's bepalen bijvoorbeeld dat een gastric bypass alleen uitgevoerd mag worden bij mensen met een bmi dat boven 40 ligt. "Bovendien zal de wetgeving ons binnenkort verplichten om een databank bij te houden van deze operaties. Als er dan iets verdachts gebeurt, kunnen we meteen de hele geschiedenis van een chirurg nagaan", zegt Van Nieuwenhove.

In vergelijking met Nederland staat België iets verder met dit soort operaties. "Bij ons bestaat de traditie sinds 1994, in Nederland zijn ze er pas onlangs mee begonnen", vertelt hij. "In ons land hebben de meeste chirurgen hun leercurve al doorlopen en gaat er minder fout."

Het onderzoek zal moeten uitwijzen wat er precies mis is gelopen in Emmen. Volgens professor Van Nieuwenhove is het mogelijk dat de chirurg niet alle schuld treft. "Sommige ziekenhuizen gelden als referentiepunt. Daar komen alle moeilijke gevallen terecht die nergens anders behandeld worden", legt hij uit. "Dan ligt het sterftecijfer natuurlijk meteen wat hoger. Maar na twee overlijdens zou je als chirurg toch eens moeten nadenken over wat je fout doet. Het is goed dat men nu op de rem gaat staan."
04 mei 2009 09u03
Bron: De Morgen
zie ook rubriek