Krantenartikels over jonge sporters die op een sportterrein plots overlijden zijn ons helaas niet onbekend. Dergelijke berichten brengen discussies teweeg over het al dan niet verplicht screenen van bijvoorbeeld jonge voetballers op hartfalen. Onderzoek van Gentse wetenschappers (VIB/UGent) komt deze screenings ten goede. Zij ontdekten dat er een verband is tussen mutaties in een bepaald gen en de hartaandoening Aritmogene Rechter Ventrikel Cardiomyopathie.
Aritmogene Rechter Ventrikel Cardiomyopathie of ARVC
ARVC is een erfelijke hartaandoening waarbij de hartspier (vooral in de rechterkamer) deels vervangen wordt door vet- en bindweefsel. Het gevolg van de veranderingen in de hartspier is dat er hartritmestoornissen kunnen ontstaan. Ernstige hartritmestoornissen kunnen duizeligheid veroorzaken of zelfs leiden tot flauwvallen of een acute hartstilstand. ARVC is een progressieve ziekte die zich vooral op tienerleeftijd presenteert.
Mutaties in desmosomale eiwitten gekend
Mutaties in verschillende genen werden reeds gelinkt aan ARVC. Dit zijn voornamelijk genen die verantwoordelijk zijn voor de aanmaak van eiwitten in de desmosomen. Desmosomen zijn structuren in het hart die er voor zorgen dat de hartspiercellen onderling aan elkaar gehecht blijven. Vandaar dat men ervan uitging dat defecten in desmosomen de belangrijkste factoren waren in het ontwikkelen van ARVC.
Identificatie nieuwe mutaties
Jolanda van Hengel onderzocht in samenwerking met Italiaanse onderzoekers patiënten met ARVC die echter geen mutaties in de desmosomale genen vertoonden. Bij deze patiënten identificeerden de onderzoekers mutaties in het CTNNA3 gen dat voor het eiwit αT-catenine, een component van de area composita, codeert. De area composita is een aan het hart aangepaste structuur waar extra sterke verbindingen tussen onderlinge hartspiercellen voorkomen.
De vindingen van de vorsers geven aan dat er een verband is tussen mutaties in het CTNNA3 gen en ARVC. Voor de eerste maal wordt er aangetoond dat naast desmosomale genen ook een area composita gen een rol speelt in het ontstaan van ARVC. Toekomstige genetische screenings op ARVC zouden standaard ook het CTNNA3 gen moeten controleren. Dit zou de waarde van de screenings ten goede komen.
Het onderzoek verschijnt in het toonaangevende tijdschrift European Heart Journal, van Hengel et al., Mutations in the area composita protein alpha-T-catenin are associated with arrhythmogenic right ventricular cardiomyopathy.
Onderzoeksteam
Dit onderzoek werd uitgevoerd in de onderzoeksgroep van Frans van Roy in het VIB Departement Moleculair Biomedisch Onderzoek, UGent onder de directie van Bart Lambrecht. Het onderzoek werd gefinancierd door FWO, UGent en VIB.
ARVC is een erfelijke hartaandoening waarbij de hartspier (vooral in de rechterkamer) deels vervangen wordt door vet- en bindweefsel. Het gevolg van de veranderingen in de hartspier is dat er hartritmestoornissen kunnen ontstaan. Ernstige hartritmestoornissen kunnen duizeligheid veroorzaken of zelfs leiden tot flauwvallen of een acute hartstilstand. ARVC is een progressieve ziekte die zich vooral op tienerleeftijd presenteert.
Mutaties in desmosomale eiwitten gekend
Mutaties in verschillende genen werden reeds gelinkt aan ARVC. Dit zijn voornamelijk genen die verantwoordelijk zijn voor de aanmaak van eiwitten in de desmosomen. Desmosomen zijn structuren in het hart die er voor zorgen dat de hartspiercellen onderling aan elkaar gehecht blijven. Vandaar dat men ervan uitging dat defecten in desmosomen de belangrijkste factoren waren in het ontwikkelen van ARVC.
Identificatie nieuwe mutaties
Jolanda van Hengel onderzocht in samenwerking met Italiaanse onderzoekers patiënten met ARVC die echter geen mutaties in de desmosomale genen vertoonden. Bij deze patiënten identificeerden de onderzoekers mutaties in het CTNNA3 gen dat voor het eiwit αT-catenine, een component van de area composita, codeert. De area composita is een aan het hart aangepaste structuur waar extra sterke verbindingen tussen onderlinge hartspiercellen voorkomen.
De vindingen van de vorsers geven aan dat er een verband is tussen mutaties in het CTNNA3 gen en ARVC. Voor de eerste maal wordt er aangetoond dat naast desmosomale genen ook een area composita gen een rol speelt in het ontstaan van ARVC. Toekomstige genetische screenings op ARVC zouden standaard ook het CTNNA3 gen moeten controleren. Dit zou de waarde van de screenings ten goede komen.
Het onderzoek verschijnt in het toonaangevende tijdschrift European Heart Journal, van Hengel et al., Mutations in the area composita protein alpha-T-catenin are associated with arrhythmogenic right ventricular cardiomyopathy.
Onderzoeksteam
Dit onderzoek werd uitgevoerd in de onderzoeksgroep van Frans van Roy in het VIB Departement Moleculair Biomedisch Onderzoek, UGent onder de directie van Bart Lambrecht. Het onderzoek werd gefinancierd door FWO, UGent en VIB.
