Het RIZIV heeft begin deze week beslist om de revalidatieovereenkomsten met de referentiecentra voor de behandeling van chronisch vermoeidheidssyndroom of CVS stop te zetten. Concreet betekent dit dat er geen terugbetaling meer is voor behandelingen die patiënten volgen voor hun chronische aandoening.
"Deze beslissing lijkt louter geïnspireerd door besparingsdrang. Ze komt absoluut niet tegemoet aan de noodzaak om deze patiëntengroep op een wetenschappelijke correcte wijze een betaalbare en controleerbare zorg aan te bieden. Deze patiëntenpopulatie kan en mag niet genegeerd worden", zegt Dirk Vogelaers, voorzitter van het cvs-netwerk Oost- en West-Vlaanderen en diensthoofd Algemene Inwendige Ziekten in het UZ Gent. De partners van het cvs-netwerk vragen daarom expliciet aan de beleidsmakers om hun beslissing te herevalueren.
Verdere versnippering
"In het UZ Gent alleen al melden zich elk jaar 750 nieuwe patiënten met een pathologische vermoeidheid. Die groep zal zijn zorg verder blijven zoeken in het brede spectrum tussen de alternatieve en de evidence based zorg. Deze kosten zullen ofwel (nog meer dan voorheen) ten laste komen van de patiënt zelf of verdoken in de bestaande nomenclatuur (her)opduiken. De verdere versnippering van de zorg zal leiden tot een nultransparantie voor deze problematiek. Bijkomend gaat de opportuniteit compleet verloren om te evolueren naar een verdere verbetering van de zorg. De wellicht beoogde ad hoc- en kortetermijnbesparingen gaan aldus verloren. Wij verwachten op termijn zelfs meer uitgaven, precies omdat een kosten- en kwaliteitscontrolerend zorgmodel voor CVS ontbreekt", gaat Dirk Vogelaers verder.
Geen overleg
De CVS-centra zijn uitermate verrast door deze beslissing, die zonder enig overleg werd genomen. Zij werkten sinds 2009 nochtans aan een nieuw zorgmodel - overigens op vraag van het riziv zelf - waarbij een belangrijk deel van de zorg en revalidatie in de mate van het mogelijke gedelegeerd wordt aan de eerste- en tweedelijnszorg (huisartsen, kinesisten, psychologen, specialisten in plaatselijke ziekenhuizen, centra voor geestelijke gezondheidszorg, enz.). Het CVS-centrum van het Universitair ziekenhuis Gent verenigde zich daarom in het regionaal CVS-netwerk Oost- en West-Vlaanderen , om een aantoonbaar netwerk met de eerste en tweedelijn te kunnen uitbouwen.
Pijnpunten
Het netwerk onder leiding van het UZ Gent diende vorig najaar bij het riziv een lijvig dossier in voor een nieuw CVS-zorgplan. De partners analyseerden daarin de noden op het vlak van diagnostiek en zorg bij patiënten met een schijnbaar onverklaarbare abnormale vermoeidheid (incl. CVS). Ze bevestigden een aantal pijnpunten, zoals een tekort aan vorming over CVS in het standaardcurriculum en postgraduaatcycli van zorgopleidingen, een te grote onduidelijkheid in de visie over het ontstaan en de diagnose van CVS en onvoldoende communicatie en terugkoppeling tussen de verschillende betrokken partners in het zorgpad.
De vakgroepvoorzitters huisartsengeneeskunde hadden eerder al in een brief aan het RIZIV erkend dat de eerstelijnsgeneeskunde in ons land momenteel onvoldoende voorbereid is om de zorg aan CVS-patiënten op zich te nemen.
Reconversievoorstel
Om aan die tekortkomingen het hoofd te bieden, werkte het CVS-netwerk Oost- en West-Vlaanderen tegelijk een uitgebreid voorstel tot reorganisatie van de zorg voor CVS uit, opgebouwd rond drie kernpunten:
Om die kernpunten te realiseren, tekende het CVS-netwerk een volledige strategie en actieprogramma uit. "Ons lijvig dossier werd na de indiening in een zeer constructief overleg toegelicht. Er volgde nadien echter geen nieuws over enige evaluatie van ons voorstel. We betreuren dan ook zeer de eenzijdige beslissing van het Verzekeringscomité van het RIZIV dat ze de huidige CVS-conventie stopzetten – hoewel dat in de lijn lag van het veranderingstraject – maar ook dat ze geen enkel alternatief opnemen. Dat laatste staat haaks op de afspraken die we met het RIZIV maakten", zegt Dirk Vogelaers.
Onterechte argumentatie
Het CVS-netwerk Oost- en West-Vlaanderen vindt de argumentatie van het RIZIV onterecht: "Ons reconversievoorstel werd perfect binnen de tijdslijn ingediend. Van bij het begin zijn de eerstelijnspartners mee betrokken, ook al blijkt het nog moeilijk om meer huisartsen over de brug te krijgen. De strategie en methodologie van ons project hebben precies tot doel om deze drempel geleidelijk en op een doordachte en gestructureerde manier te verlagen", gaat Dirk Vogelaers beslist verder. "De tijdslijn voorzag trouwens als tweede stap in een verdere concretisering van ons plan tegen april 2012. Wij kregen echter geen enkele uitnodiging hiertoe, tot we op 5 maart de beslissing vernamen. Wij blijven ons inzetten voor de zorg aan deze patiënten."
Verdere versnippering
"In het UZ Gent alleen al melden zich elk jaar 750 nieuwe patiënten met een pathologische vermoeidheid. Die groep zal zijn zorg verder blijven zoeken in het brede spectrum tussen de alternatieve en de evidence based zorg. Deze kosten zullen ofwel (nog meer dan voorheen) ten laste komen van de patiënt zelf of verdoken in de bestaande nomenclatuur (her)opduiken. De verdere versnippering van de zorg zal leiden tot een nultransparantie voor deze problematiek. Bijkomend gaat de opportuniteit compleet verloren om te evolueren naar een verdere verbetering van de zorg. De wellicht beoogde ad hoc- en kortetermijnbesparingen gaan aldus verloren. Wij verwachten op termijn zelfs meer uitgaven, precies omdat een kosten- en kwaliteitscontrolerend zorgmodel voor CVS ontbreekt", gaat Dirk Vogelaers verder.
Geen overleg
De CVS-centra zijn uitermate verrast door deze beslissing, die zonder enig overleg werd genomen. Zij werkten sinds 2009 nochtans aan een nieuw zorgmodel - overigens op vraag van het riziv zelf - waarbij een belangrijk deel van de zorg en revalidatie in de mate van het mogelijke gedelegeerd wordt aan de eerste- en tweedelijnszorg (huisartsen, kinesisten, psychologen, specialisten in plaatselijke ziekenhuizen, centra voor geestelijke gezondheidszorg, enz.). Het CVS-centrum van het Universitair ziekenhuis Gent verenigde zich daarom in het regionaal CVS-netwerk Oost- en West-Vlaanderen , om een aantoonbaar netwerk met de eerste en tweedelijn te kunnen uitbouwen.
Pijnpunten
Het netwerk onder leiding van het UZ Gent diende vorig najaar bij het riziv een lijvig dossier in voor een nieuw CVS-zorgplan. De partners analyseerden daarin de noden op het vlak van diagnostiek en zorg bij patiënten met een schijnbaar onverklaarbare abnormale vermoeidheid (incl. CVS). Ze bevestigden een aantal pijnpunten, zoals een tekort aan vorming over CVS in het standaardcurriculum en postgraduaatcycli van zorgopleidingen, een te grote onduidelijkheid in de visie over het ontstaan en de diagnose van CVS en onvoldoende communicatie en terugkoppeling tussen de verschillende betrokken partners in het zorgpad.
De vakgroepvoorzitters huisartsengeneeskunde hadden eerder al in een brief aan het RIZIV erkend dat de eerstelijnsgeneeskunde in ons land momenteel onvoldoende voorbereid is om de zorg aan CVS-patiënten op zich te nemen.
Reconversievoorstel
Om aan die tekortkomingen het hoofd te bieden, werkte het CVS-netwerk Oost- en West-Vlaanderen tegelijk een uitgebreid voorstel tot reorganisatie van de zorg voor CVS uit, opgebouwd rond drie kernpunten:
- vroegdetectie: het is cruciaal dat CVS-patiënten zo vroeg mogelijk (d.w.z. binnen de 2 jaar na diagnose) in de ontwikkeling van hun ziekte geholpen worden. In het verwijspatroon van de laatste 10 jaar naar de referentiecentra was de gemiddelde duur van de klachten 8 jaar. In die context bestond er weinig kans op betekenisvolle verbetering, o.a. met socio-professionele reïntegratie.
- diagnostiek: bij patiënten met aanhoudende vermoeidheidsklachten die de eerste 6 maanden na hun ontstaan door de huisarts in samenwerking met een kinesitherapeut en/of eerstelijnspsycholoog niet konden opgelost worden, is multidisciplinaire diagnostiek vereist.
- reconditionering en cognitieve gedragstherapie: een geleidelijke heropbouw van de lichaamsconditie en deze vorm van psychotherapie vormen de enige echt wetenschappelijk onderbouwde behandelingsvormen voor CVS. Het zijn dan ook dé bouwstenen voor de revalidatie.
Om die kernpunten te realiseren, tekende het CVS-netwerk een volledige strategie en actieprogramma uit. "Ons lijvig dossier werd na de indiening in een zeer constructief overleg toegelicht. Er volgde nadien echter geen nieuws over enige evaluatie van ons voorstel. We betreuren dan ook zeer de eenzijdige beslissing van het Verzekeringscomité van het RIZIV dat ze de huidige CVS-conventie stopzetten – hoewel dat in de lijn lag van het veranderingstraject – maar ook dat ze geen enkel alternatief opnemen. Dat laatste staat haaks op de afspraken die we met het RIZIV maakten", zegt Dirk Vogelaers.
Onterechte argumentatie
Het CVS-netwerk Oost- en West-Vlaanderen vindt de argumentatie van het RIZIV onterecht: "Ons reconversievoorstel werd perfect binnen de tijdslijn ingediend. Van bij het begin zijn de eerstelijnspartners mee betrokken, ook al blijkt het nog moeilijk om meer huisartsen over de brug te krijgen. De strategie en methodologie van ons project hebben precies tot doel om deze drempel geleidelijk en op een doordachte en gestructureerde manier te verlagen", gaat Dirk Vogelaers beslist verder. "De tijdslijn voorzag trouwens als tweede stap in een verdere concretisering van ons plan tegen april 2012. Wij kregen echter geen enkele uitnodiging hiertoe, tot we op 5 maart de beslissing vernamen. Wij blijven ons inzetten voor de zorg aan deze patiënten."
