Vier op de vijf slaapproblemen bij kinderen hebben geen medische oorzaak. Dat zeggen de Belgische kinderartsen. Zij stellen vast dat het meestal om een ,,misverstand'' tussen ouders en kinderen gaat.
kindEREN die maar moeizaam in slaap geraken. Peuters en kleuters die 's nachts wakker worden en hun ouders uit hun slaap halen. Of schoolkinderen die in de klas in slaap vallen doordat ze nooit voor middernacht hun bed opzoeken. ,,Het zijn problemen die het hele gezin raken'', zegt de Brusselse kinderarts Jean Groswasser. ,,ouders verschijnen vermoeid op het werk en kinderen kunnen zich niet meer concentreren in de klas.''
Groswasser is de opvolger van wijlen André Kahn, een Brusselse kinderarts die begin september overleed. Kahn werkte in de dagen die aan zijn dood voorafgingen aan een informatiebrochure over de slaap van kinderen. Groswasser en de Leuvense kinderarts Hugo Devlieger werkten die af. De Belgische vereniging van Kinderartsen geeft ze uit en verspreidt ze via artsen en crèches.
De brochure draagt een opvallend niet-medische boodschap uit. Groswasser: ,,Wanneer ouders bij ons belanden, hebben ze vaak 'alles' al geprobeerd. Ze zijn eerst naar hun eigen arts gegaan, dan naar een homeopaat, vervolgens hebben ze een nieuw bedje gekocht, dat ze met het hoofdeind naar het noorden hebben gezet. En nog wil hun kind niet slapen. Het probleem berust echter meestal op een 'misverstand' tussen ouders en kind.''
,,Ouders zijn vaak te toegeeflijk'', zegt Groswasser. ,,Het is bijvoorbeeld heel normaal dat een baby om de 60 tot 90 minuten wakker wordt en een beetje huilt. Meestal valt hij vanzelf weer in slaap. Wanneer je er meteen naartoe holt om de baby te sussen, installeer je, ondanks de goede bedoeling, een slechte gewoonte vanaf het begin. Je moet je baby even de tijd geven om zelf zijn slaap weer te vinden.''
,,Wat niet wil zeggen dat een kind niet getroost mag worden wanneer het uit een nachtmerrie ontwaakt.'' Groswasser raadt ouders echter stellig af om elke avond bij het kind op de kamer te blijven tot het in slaap valt. ,,Dan gaat het om zijn ouders roepen zodra het weer wakker wordt. Kinderen moeten stap voor stap autonomie verwerven in verband met slapen. Natuurlijk moet het slapengaan zelf een aangenaam moment zijn. Maar elk kind moet leren dat er ook een moment van afscheid nemen komt.''
Om dezelfde reden lijkt het hem geen goede zaak om baby's altijd op de arm of schouder in slaap te wiegen. En absoluut af te keuren, zegt Groswasser, is het geven van eten in bed. ,,De grootste problemen zien we bij kinderen die altijd met een papfles zijn gaan slapen.''
Vanaf wanneer moet een baby een min of meer volledige nacht doorslapen? ,,Met een maand of zes'', zegt Groswasser. ,,Er zijn er die het vroeger doen, er zijn er die er wat langer voor nodig hebben.'' Hoeveel slaap hebben kinderen precies nodig? ,,Daar zijn geen regels voor. Je moet naar het gedrag van je kind kijken: is het moe overdag? Let wel, vermoeidheid uit zich soms in agressie of wild gedrag.''
Over pre-adolescenten die niet voor middernacht hun bed willen opzoeken, is de brochure kort. Ze zegt: ,,Spreek hierover met uw arts.'' Ook daar zien de Belgische kinderartsen een maatschappelijk probleem: ,,jongeren zijn sinds de jaren vijftig gemiddeld twee uur slaap per nacht kwijtgeraakt. Dat komt doordat er zoveel meer afleiding is van de tv, de computer en hun vrienden. Nochtans hebben adolescenten in de groei juist weer méér slaap nodig.''
Groswasser is de opvolger van wijlen André Kahn, een Brusselse kinderarts die begin september overleed. Kahn werkte in de dagen die aan zijn dood voorafgingen aan een informatiebrochure over de slaap van kinderen. Groswasser en de Leuvense kinderarts Hugo Devlieger werkten die af. De Belgische vereniging van Kinderartsen geeft ze uit en verspreidt ze via artsen en crèches.
De brochure draagt een opvallend niet-medische boodschap uit. Groswasser: ,,Wanneer ouders bij ons belanden, hebben ze vaak 'alles' al geprobeerd. Ze zijn eerst naar hun eigen arts gegaan, dan naar een homeopaat, vervolgens hebben ze een nieuw bedje gekocht, dat ze met het hoofdeind naar het noorden hebben gezet. En nog wil hun kind niet slapen. Het probleem berust echter meestal op een 'misverstand' tussen ouders en kind.''
,,Ouders zijn vaak te toegeeflijk'', zegt Groswasser. ,,Het is bijvoorbeeld heel normaal dat een baby om de 60 tot 90 minuten wakker wordt en een beetje huilt. Meestal valt hij vanzelf weer in slaap. Wanneer je er meteen naartoe holt om de baby te sussen, installeer je, ondanks de goede bedoeling, een slechte gewoonte vanaf het begin. Je moet je baby even de tijd geven om zelf zijn slaap weer te vinden.''
,,Wat niet wil zeggen dat een kind niet getroost mag worden wanneer het uit een nachtmerrie ontwaakt.'' Groswasser raadt ouders echter stellig af om elke avond bij het kind op de kamer te blijven tot het in slaap valt. ,,Dan gaat het om zijn ouders roepen zodra het weer wakker wordt. Kinderen moeten stap voor stap autonomie verwerven in verband met slapen. Natuurlijk moet het slapengaan zelf een aangenaam moment zijn. Maar elk kind moet leren dat er ook een moment van afscheid nemen komt.''
Om dezelfde reden lijkt het hem geen goede zaak om baby's altijd op de arm of schouder in slaap te wiegen. En absoluut af te keuren, zegt Groswasser, is het geven van eten in bed. ,,De grootste problemen zien we bij kinderen die altijd met een papfles zijn gaan slapen.''
Vanaf wanneer moet een baby een min of meer volledige nacht doorslapen? ,,Met een maand of zes'', zegt Groswasser. ,,Er zijn er die het vroeger doen, er zijn er die er wat langer voor nodig hebben.'' Hoeveel slaap hebben kinderen precies nodig? ,,Daar zijn geen regels voor. Je moet naar het gedrag van je kind kijken: is het moe overdag? Let wel, vermoeidheid uit zich soms in agressie of wild gedrag.''
Over pre-adolescenten die niet voor middernacht hun bed willen opzoeken, is de brochure kort. Ze zegt: ,,Spreek hierover met uw arts.'' Ook daar zien de Belgische kinderartsen een maatschappelijk probleem: ,,jongeren zijn sinds de jaren vijftig gemiddeld twee uur slaap per nacht kwijtgeraakt. Dat komt doordat er zoveel meer afleiding is van de tv, de computer en hun vrienden. Nochtans hebben adolescenten in de groei juist weer méér slaap nodig.''
