Met probiotica voorkomen Leuvense onderzoekers tandplak en tandvleesontsteking
ontsteking' style='color:#00896e;border-bottom:1px dotted #00896e;'>tandvleesontsteking (gingivitis in tandartsenlatijn) lijkt een onschuldige kwaal. Het begint met rood, gezwollen tandvlees dat bloedt bij het poetsen. Vervolgens raken de tandvleeszakken (de ruimten tussen tandvlees en tand) ontstoken, laat het tandvlees los en gaat de ontsteking dieper, naar het kaakbot. Dat bot, waarin de tanden vastzitten, wordt vervolgens afgebroken: de tandarts spreekt nu van parodontitis.
Boosdoener zijn bacteriën met exotische namen als Tannerella forsythia of Porphyromonas gingivalis. Die vormen een witgeel filmpje op de tanden, de zogeheten tandplak die kan verstenen tot tandsteen. De bacteriën irriteren het tandvlees zó dat dit gaat ontsteken. Tandartsen behandelen een tandvleesontsteking doorgaans door de tandplak en tandsteen handmatig weg te krabben of te drillen (met een ultrasoon apparaatje). Een ontsmettende behandeling (enkele weken spoelen met een mondspoelmiddel) en een doorgedreven mondhygiëne moeten het werk afmaken. Maar hoe goed mensen ook flossen en poetsen, na verloop van tijd komen de tandplak en de tandvleesontsteking meestal toch weer terug, en daarmee ook het risico op complicaties.
En die complicaties van een tandvleesontsteking zijn niet min. Zwangere vrouwen met tandvleesontsteking riskeren te vroeg of te licht geboren kinderen, en ook wordt parodontitis ervan verdacht aderverkalking te geven en suikerziekte te verergeren.
Een betere behandeling zou welkom zijn. Misschien komt die er nu Leuvense tandartsen hebben aangetoond dat probiotica kunnen helpen bij de strijd tegen tandvleesontsteking. In het hoogaangeschreven tandartsenvakblad Journal of Dental Research rapporteren ze hoe ze de terugkeer van een tandvleesontsteking vertraagden door na een schoonmaakbehandeling goedaardige bacteriën in te zaaien. als 'probiotica' kozen ze in plaats van de klassieke lactobacillen (bekend van de drinkyoghurts) streptokokken. Lactobacillen worden ervan verdacht gaatjes te doen ontstaan, vandaar.
Het was een kleine studie, niet bij mensen maar bij beagles (een hondenras dat voor tandheelkundig onderzoek wordt gebruikt omdat het net als mensen makkelijk last krijgt van tandvleesontsteking). De onderzoekers brachten een mengsel van 'nuttige' streptokokken in de tandvleeszakken van acht beagles, nadat ze eerst alle tandplak en tandsteen van hun tanden hadden weggeschraapt.
Hoe meer nuttige bacteriën het tandoppervlak bezetten, hoe minder schadelijke er zich kunnen vestigen, was het idee. Dat bleek te kloppen: de tandvleeszakken bleven veel langer gezond dan anders. Maar uiteindelijk kwam de tandplak en daarmee de tandvleesontsteking toch terug, al bleef ze beperkt.
Hoewel het proof of concept daarmee is geleverd, hebben de Leuvenaars nog niet uitgezocht of en hoe ze de techniek kunnen toepassen in de tandartspraktijk, zegt Wim Teughels van de afdeling Parodontologie van de KU Leuven. Ze weten dus niet of het commercieel potentieel heeft. Daarvoor is het wachten op voortgezet onderzoek, dat Teughels met zijn collega Marc Quirynen en met tandartsen uit Groningen, Boston en Californië (UCLA) wil gaan voeren.
Boosdoener zijn bacteriën met exotische namen als Tannerella forsythia of Porphyromonas gingivalis. Die vormen een witgeel filmpje op de tanden, de zogeheten tandplak die kan verstenen tot tandsteen. De bacteriën irriteren het tandvlees zó dat dit gaat ontsteken. Tandartsen behandelen een tandvleesontsteking doorgaans door de tandplak en tandsteen handmatig weg te krabben of te drillen (met een ultrasoon apparaatje). Een ontsmettende behandeling (enkele weken spoelen met een mondspoelmiddel) en een doorgedreven mondhygiëne moeten het werk afmaken. Maar hoe goed mensen ook flossen en poetsen, na verloop van tijd komen de tandplak en de tandvleesontsteking meestal toch weer terug, en daarmee ook het risico op complicaties.
En die complicaties van een tandvleesontsteking zijn niet min. Zwangere vrouwen met tandvleesontsteking riskeren te vroeg of te licht geboren kinderen, en ook wordt parodontitis ervan verdacht aderverkalking te geven en suikerziekte te verergeren.
Een betere behandeling zou welkom zijn. Misschien komt die er nu Leuvense tandartsen hebben aangetoond dat probiotica kunnen helpen bij de strijd tegen tandvleesontsteking. In het hoogaangeschreven tandartsenvakblad Journal of Dental Research rapporteren ze hoe ze de terugkeer van een tandvleesontsteking vertraagden door na een schoonmaakbehandeling goedaardige bacteriën in te zaaien. als 'probiotica' kozen ze in plaats van de klassieke lactobacillen (bekend van de drinkyoghurts) streptokokken. Lactobacillen worden ervan verdacht gaatjes te doen ontstaan, vandaar.
Het was een kleine studie, niet bij mensen maar bij beagles (een hondenras dat voor tandheelkundig onderzoek wordt gebruikt omdat het net als mensen makkelijk last krijgt van tandvleesontsteking). De onderzoekers brachten een mengsel van 'nuttige' streptokokken in de tandvleeszakken van acht beagles, nadat ze eerst alle tandplak en tandsteen van hun tanden hadden weggeschraapt.
Hoe meer nuttige bacteriën het tandoppervlak bezetten, hoe minder schadelijke er zich kunnen vestigen, was het idee. Dat bleek te kloppen: de tandvleeszakken bleven veel langer gezond dan anders. Maar uiteindelijk kwam de tandplak en daarmee de tandvleesontsteking toch terug, al bleef ze beperkt.
Hoewel het proof of concept daarmee is geleverd, hebben de Leuvenaars nog niet uitgezocht of en hoe ze de techniek kunnen toepassen in de tandartspraktijk, zegt Wim Teughels van de afdeling Parodontologie van de KU Leuven. Ze weten dus niet of het commercieel potentieel heeft. Daarvoor is het wachten op voortgezet onderzoek, dat Teughels met zijn collega Marc Quirynen en met tandartsen uit Groningen, Boston en Californië (UCLA) wil gaan voeren.
