Hoewel nog heel wat artsen een griepvaccin bij zwangeren afraden, heeft de prik voordelen voor moeder en kind. Baby's zijn bijzonder gevoelig voor de griep, maar het griepvaccin is niet toegelaten voor kinderen jonger dan zes maanden. Ook de antivirale middelen die de gevolgen van griep kunnen beperken, mogen niet genomen worden onder de leeftijd van een jaar. Een nieuwe studie toont aan dat men baby's toch kan beschermen door de moeder tijdens de zwangerschap te vaccineren
De Belgische Hoge Gezondheidsraad adviseert al enkele jaren dat vrouwen in het tweede of derde trimester van hun zwangerschap' style='color:#00896e;border-bottom:1px dotted #00896e;'>zwangerschap voorrang moeten krijgen bij de vaccinatie tegen de seizoensgebonden griep. Door de zwangerschap heeft het lichaam van de vrouw van nature immers minder verweer tegen het griepvirus en andere infecties die kunnen gepaard gaan met griep, waardoor een zware griep zelfs dodelijk kan aflopen voor de moeder en het ongeboren kind.
Maar in de praktijk raden veel artsen hun patiënten de griepprik nog af precies omdat ze zwanger zijn, ook al zijn er geen bijzondere complicaties te verwachten. 'Vroeger stond in de bijsluiter inderdaad dat het vaccin niet aan zwangeren mocht worden toegediend, omdat nog onvoldoende studies hadden aangetoond dat het veilig was', weet Marc Van Ranst, viroloog van de KU Leuven. 'Maar intussen hebben miljoenen zwangere vrouwen een griepprik gekregen en zijn er genoeg onderzoeksgegevens die aantonen dat vaccinatie geen problemen geeft.'
Al zijn er wel uitzonderingen, bemerkt Geert Leroux-Roels, vaccinexpert van de UGent. 'Voor zwangere vrouwen met een overgevoeligheid voor kippeneiwitten is griepvaccinatie niet aangewezen, omdat griepvaccins gemaakt worden in bevruchte kippeneieren.'
Het onderzoek dat vandaag in het New England Journal of Medicine gepubliceerd wordt, bewijst de voordelen van vaccinatie tijdens de zwangerschap voor zowel moeder als kind. Een team onder leiding van Mark Steinhoff van de Amerikaanse Johns Hopkins Universiteit selecteerde 340 zwangere vrouwen en vaccineerde de helft ervan tegen de griep. Onder de kinderen die geboren werden in de gevaccineerde groep, deden zich in de eerste zes levensmaanden 63 procent minder griepgevallen voor dan in de andere groep. Bovendien lag het aantal ademhalingsaandoeningen met koorts een derde lager bij gevaccineerde moeders en hun jonge kinderen dan in de niet-gevaccineerde groep.
Uit eerder studies wist men al dat de antistoffen van de moeder het kind tijdens de eerste levensmaanden beschermen tegen infecties. De antistoffen die het lichaam aanmaakt om de griep af te weren, komen via de navelstreng en de borstvoeding bij het kind terecht.
'De nieuwe onderzoeksresultaten brengen een belangrijke boodschap', meent Leroux-Roels, ook al is de studie met haar klein aantal patiënten nog beperkt. 'De griepprik zit in België nog te veel in het hoekje van de ouderdomsvaccinatie. Men onderschat de ernst van een infectie voor bijvoorbeeld zwangere vrouwen. Het is goed dat het voordeel van de griepprik voor zowel moeder als kind nu echt is aangetoond.'
'Volgend jaar richten we de bewustmakingscampagne voor de griepvaccinatie waarschijnlijk specifiek op zwangere vrouwen, vooral degenen die in de winter bevallen', verklapt Marc Van Ranst, 'zoals we dit jaar speciale aandacht geven aan een andere risicogroep, mensen met suikerziekte, om niet ieder jaar op de 65-plussers te focussen.'
Maar in de praktijk raden veel artsen hun patiënten de griepprik nog af precies omdat ze zwanger zijn, ook al zijn er geen bijzondere complicaties te verwachten. 'Vroeger stond in de bijsluiter inderdaad dat het vaccin niet aan zwangeren mocht worden toegediend, omdat nog onvoldoende studies hadden aangetoond dat het veilig was', weet Marc Van Ranst, viroloog van de KU Leuven. 'Maar intussen hebben miljoenen zwangere vrouwen een griepprik gekregen en zijn er genoeg onderzoeksgegevens die aantonen dat vaccinatie geen problemen geeft.'
Al zijn er wel uitzonderingen, bemerkt Geert Leroux-Roels, vaccinexpert van de UGent. 'Voor zwangere vrouwen met een overgevoeligheid voor kippeneiwitten is griepvaccinatie niet aangewezen, omdat griepvaccins gemaakt worden in bevruchte kippeneieren.'
Het onderzoek dat vandaag in het New England Journal of Medicine gepubliceerd wordt, bewijst de voordelen van vaccinatie tijdens de zwangerschap voor zowel moeder als kind. Een team onder leiding van Mark Steinhoff van de Amerikaanse Johns Hopkins Universiteit selecteerde 340 zwangere vrouwen en vaccineerde de helft ervan tegen de griep. Onder de kinderen die geboren werden in de gevaccineerde groep, deden zich in de eerste zes levensmaanden 63 procent minder griepgevallen voor dan in de andere groep. Bovendien lag het aantal ademhalingsaandoeningen met koorts een derde lager bij gevaccineerde moeders en hun jonge kinderen dan in de niet-gevaccineerde groep.
Uit eerder studies wist men al dat de antistoffen van de moeder het kind tijdens de eerste levensmaanden beschermen tegen infecties. De antistoffen die het lichaam aanmaakt om de griep af te weren, komen via de navelstreng en de borstvoeding bij het kind terecht.
'De nieuwe onderzoeksresultaten brengen een belangrijke boodschap', meent Leroux-Roels, ook al is de studie met haar klein aantal patiënten nog beperkt. 'De griepprik zit in België nog te veel in het hoekje van de ouderdomsvaccinatie. Men onderschat de ernst van een infectie voor bijvoorbeeld zwangere vrouwen. Het is goed dat het voordeel van de griepprik voor zowel moeder als kind nu echt is aangetoond.'
'Volgend jaar richten we de bewustmakingscampagne voor de griepvaccinatie waarschijnlijk specifiek op zwangere vrouwen, vooral degenen die in de winter bevallen', verklapt Marc Van Ranst, 'zoals we dit jaar speciale aandacht geven aan een andere risicogroep, mensen met suikerziekte, om niet ieder jaar op de 65-plussers te focussen.'