België alert voor botulisme na Britse gevallen

Sinds 11 januari van dit jaar werden in Groot-Brittannië zes gevallen van klinisch gediagnosticeerd wondbotulisme bij injecterende drugsgebruikers gemeld aan het Health Protection Agency Centre for Infections. De patiënten waren tussen 30 en 60 jaar oud, vijf waren mannen. Allen injecteerden heroïne. Het Wetenschappelijk Instituut volksgezondheid vraagt artsen voorkomende gevallen van botulisme in ons land te melden. Een bericht in het medische weekblad de Huisarts.
Wondbotulisme kan worden veroorzaakt door het injecteren van heroïne die besmet is met C. botulinum. Wondbotulisme bij injecterende drugsgebruikers is tegenwoordig in Groot-Brittannië de meest voorkomende presentatie van deze infectie. Daar waar er vóór 2000 in Groot-Brittannië geen gevallen van wondbotulisme werden gemeld bij injecterende drugsgebruikers, werden tegen het einde van 2007 in totaal 146 vermoede gevallen aangegeven. In 2008 werden slechts vier gevallen gemeld over heel Engeland en Wales. Maar in november en december 2008 waren er zes gevallen van wondbotulisme bij injecterende drugsgebruikers in Dublin en de Republiek Ierland. Groepen van deze gevallen werden ook gemeld door een aantal andere landen in het voorbije decennium, aldus de huisarts.

Wondbotulisme doet zich voor wanneer sporen van Clostridium botulinum een wond besmetten, ontkiemen en botulinumneurotoxine produceren. Patiënten met botulisme kunnen zich aanbieden met wazig zicht, neerhangende oogleden, onduidelijk spreken, slikproblemen, droge mond en spierslapte. Gewoonlijk is er geen koorts, geen verlies van gevoel en geen verlies van bewustzijn. als er geen behandeling wordt ingesteld, kan de paralyse uitbreiden naar de armen, benen, romp en ademhalingsspieren. als de aanval zich zeer snel instelt, kunnen symptomen uitblijven tot plotse verlamming van de ademhaling plaatsvindt. Aan botulisme moet men denken bij elke patiënt met een koortsvrije, dalende, slappe paralyse. Advies van een specialist in infectieziekten moet dringend worden gevraagd, stelt de huisarts.

Botulinumtegengif is effectief voor het verminderen van de ernst van de symptomen indien vroegtijdig toegediend in de loop van de ziekte. C. botulinum is gevoelig voor benzylpenicilline en metronidazol. In gevallen van wondinfectie zouden antimicrobiële therapie en een heelkundig wondtoilet de bacteriële lading reduceren en bijgevolg de productie van toxine. Circulerend toxine kan echter uitsluitend geneutraliseerd worden door de vroegtijdige toediening van tegengif. Wanneer er een duidelijk klinisch vermoeden is van botulisme dient behandeling met tegengif niet uitgesteld te worden tot na het microbiologisch testen.
19 mrt 2009 09u08
zie ook rubriek