Op 6 juni opent het UZA een gloednieuw kathlab met elektromagnetische navigatie. Daarin staat de arts niet meer aan de behandeltafel, maar stuurt hij de katheter van op afstand aan door het magnetische veld aan te passen. Deze innoverende techniek zorgt ervoor dat cardiologen nu sneller en veiliger interventies kunnen uitvoeren aan de hartkamers en kroonslagaders voor de behandeling van hartritmestoornissen en angina pectoris dat als enige in Antwerpen.
Op 6 juni opent het uza een gloednieuw kathlab met elektromagnetische navigatie. Daarin staat de arts niet meer aan de behandeltafel, maar stuurt hij de katheter van op afstand aan door het magnetische veld aan te passen. Deze innoverende techniek zorgt ervoor dat cardiologen nu sneller en veiliger interventies kunnen uitvoeren aan de hartkamers en kroonslagaders voor de behandeling van hartritmestoornissen en angina pectoris dat als enige in Antwerpen.
In 2008 voerde het uza zo'n 6000 hartkatheterisaties(*) uit, 10% meer dan in 2007. Prof. dr. Chris Vrints, diensthoofd cardiologie, ziet die trend nog een tijd aanhouden. "Met de vergrijzing van de bevolking zal het aantal 65-plussers de komende decennia nog gevoelig toenemen, en dus ook het aantal patiënten met hartproblemen."
als universitair ziekenhuis richt het UZA zich voornamelijk op de meer complexe ingrepen. Het is belangrijk voortdurend te vernieuwen en te investeren in speerpunttechnologie. Daarom hebben we dit voorjaar een nieuw hoogtechnologisch kathlab, inmiddels het 6de labo op de dienst cardioligie, in gebruik genomen.
Magneten van 1,5 ton
Het bijzondere aan de nieuwe katheterisatiezaal is dat er met magnetische navigatie wordt gewerkt. De patiënt wordt op een tafel gelegd met links en rechts twee grote magneten van elk 1,5 ton. Die creëren een magnetisch veld. De arts zit aan een computerscherm en manipuleert de magneten met een joystick in een bepaalde richting. Zo verandert hij het magnetisch veld en stuurt hij tegelijk de katheters aan, die in de tip met een klein stukje metaal zijn uitgerust.
"Dat betekent niet dat we helemaal niet meer bij de patiënt moeten staan. De katheters worden nog altijd manueel via een ader of slagader in de lies tot in het hart of de kransslagader gebracht. Maar eenmaal op hun plaats worden ze magnetisch aangestuurd", verduidelijkt Vrints.
Meer precisie
Het nieuwe systeem steunt op een meer doorgedreven gebruik van de beeldvorming. Voor de procedure wordt als het ware een driedimensionale landkaart gemaakt van de hartkamer of kroonslagader.
"Je creëert in feite een virtuele realiteit, een beetje zoals met een gps-systeem", zegt Vrints. "Neem bijvoorbeeld de behandeling van hartritmestoornissen in de linkervoorkamer. Tijdens die ingreep moet de arts met zijn katheter van de rechtervoorkamer naar de linkervoorkamer manoeuvreren. Nu wordt vooraf een ct-scan van de linkervoorkamer gemaakt. Die informatie wordt in het systeem geladen. Als de arts het hart heeft bereikt, tast hij via een elektrode die op de katheter is bevestigd, systematisch de hartkamer af. Die gegevens worden naar de computer geseind. Door die gegevens aan de ct-scan te koppelen, ontstaat er een virtueel beeld van de hartkamer. Zo weet de arts haarfijn in welke richting hij de katheter moet sturen."
Minder straling
"Met dat systeem heb je ook minder straling nodig", voegt elektrofysioloog dr. Hielko Miljoen eraan toe. "Bij een klassieke ingreep neem je regelmatig een röntgenopname. Dat is nu nog amper nodig, doordat je over de vooraf gemaakte 3D-reconstructie beschikt. Het is net alsof de hele ingreep onder radioscopie gebeurt, maar dan zonder straling." Voordien werd de behandeling van hartritmestoornissen in de linkervoorkamer ook altijd onder slokdarmechografie gedaan, als extra veiligheidsmaatregel, maar dat betekende een bijkomende belasting voor de patiënt.
Dankzij de 3D-reconstructie hoeft de arts eigenlijk niet meer ter plaatse aanwezig te zijn.
Vrints: "Er zijn al experimenten gedaan waarbij een arts vanuit een Amerikaans ziekenhuis een katheterisatie uitvoert bij een patiënt in een Italiaans kathlab. Maar zo ver gaan wij het hier niet drijven."
Vooral complexe procedures
De nieuwe apparatuur zal in eerste instantie worden gebruikt voor complexe procedures. Prof. Vrints: "We starten met de behandeling van hartritmestoornissen. In een latere fase zullen we ook ingrepen aan de kroonslagader doen, vooral als het om vernauwingen gaat die moeilijk te bereiken of te behandelen zijn. Ik denk dan bijvoorbeeld aan de behandeling van een onregelmatig gevormde kroonslagader. Met de klassieke methode is dat een hachelijke onderneming."
Congres elektromagnetische navigatie
Op 6 juni wordt het nieuwe kathlab officieel ingehuldigd. Tijdens een symposium zullen de voordelen uitgebreid worden toegelicht door vooraanstaande cardiologen uit binnen -en buitenland.
