Over slapen bestaan veel vooroordelen. Sommige kloppen, andere totaal niet. We legden er tien voor aan dokter Ilse De Volder, neuroloog en senior staflid in het slaapcentrum van het UZ Antwerpen.
1 Een borrel voor het slapengaan kan helpen
KLOPT
Dr. De Volder: ”Een glaasje voor het slapengaan kan helpen. Dat werkt angstverlagend en spierontspannend en bevordert het inslapen. Maar belangrijk is dat het dan ook bij ééntje blijft. Van zodra je meerdere glazen alcohol drinkt, wordt het effect omgekeerd en zal je onrustiger slapen. Wat ook weinig mensen weten: soms kan één glas er al voor zorgen dat je gaat snurken.”
2 Een mens heeft acht uur slaap nodig
KLOPT NIET
“Dat verschilt van mens tot mens. Sommige mensen zijn veelslapers en hebben negen of tien uur nodig. Anderen hebben maar zes of zeven uur nodig. Je kunt dat alleen proefondervindelijk vaststellen: wie zich overdag uitgeslapen voelt, heeft
genoeg geslapen, zelfs al is dat maar zes uur. Goed om weten is dat je dat niet kunt veranderen. Zelfs door oefening kun je van een langslaper geen kortslaper maken.”
3 Een slaappilletje nu en dan kan geen kwaad
KLOPT
“Eenmalig gebruik van een slaappil, gedurende één nachtof een paar nachten, is relatief onschuldig. Maar je moet je altijd eerst afvragen of je wel een slaappil nodig hebt. Eén keer slecht slapen kunnen de meeste mensen verdragen. Soms helpen eenvoudige middeltjes om beter te slapen (zie de tips elders in deze bijlage, p.13)”
4 Een warm bad is goed voor het slapengaan
KLOPT
“Met die nuance dat dat van mens tot mens kan verschillen. Voor sommige mensen werkt een heet bad ontspannend. Anderen zullen net minder goed slapen omdat hun lichaamstemperatuur te hoog oploopt. Om goed te kunnen slapen, moet de temperatuur van ons lichaam een heel klein beetje zakken. Een warm bad kan dat proces verstoren.”
5 Wie in de week te weinig slaapt, kan dat in het weekend inhalen
KLOPT GEDEELTELIJK
“Het is een heel delicate oefening: als je niet te veel achterstand hebt, kun je wel een paar uur inhalen. Probeer dan wel wat vroeger te gaan slapen in plaats van ‘s morgens langer te blijven liggen. Anders verstoor je je normale dag/nachtritme en zul je in de week moeite hebben om op tijd wakker te worden.”
6 seks voor het slapengaan bevordert het inslapen
KLOPT
“Voor heel veel mensen is seks een goeie overgang naar het slapen. Maar dat geldt niet voor iedereen: sommige mensen worden net weer wakker door een
potje te vrijen.”
7 als ik elke avond een half uur wakker lig, heb ik een slaapprobleem
KLOPT NIET
“Je kunt geregeld een half uur - of langer - wakker liggen, maar als je daarna goed slaapt, is er geen enkel probleem. Een slaapprobleem kun je maar vaststellen overdag. Als je je overdag nooit uitgeslapen voelt, heb je wellicht een slaapprobleem.”
8 De uren voor middernacht tellen dubbel
KLOPT GEDEELTELIJK
“Het zijn de eerste uren van de slaap die het belangrijkst zijn. Wanneer die juist vallen heeft niet zoveel belang. Tijdens onze eerste uren slapen we het meest vast en het meest diep. Die uren zijn ook het belangrijkst voor het herstel van ons lichaam.”
9 kinderen hebben meer slaap nodig dan volwassenen
KLOPT
“kinderen moeten lang slapen omdat ze in hun slaap een aantal hormonen aanmaken die nodig zijn voor hun groei en ontwikkeling. En ze produceren meer melatonine - het slaaphormoon - dan volwassenen. Dus slapen ze sowieso langer. Interessant om weten is dat je al bij een kind kunt zien of hij als volwassene een lang- of een kortslaper gaat zijn.”
10 Een tv in de slaapkamer kan geen kwaad
KLOPT NIET
“Alles wat niet in functie van slapen staat, moet uit de slaapkamer
gebannen worden bij iemand die lijdt aan slapeloosheid: tv’s computers, gsm’s,
spelconsoles... Dat zijn zaken die je associeert met waken, terwijl je je lichaam
moet conditioneren dat het in de slaapkamer moet slapen.
Omgekeerd is het ook een slecht idee om in de zetel voor tv in slaap te vallen. Slapen doe je in bed, punt."
KLOPT
Dr. De Volder: ”Een glaasje voor het slapengaan kan helpen. Dat werkt angstverlagend en spierontspannend en bevordert het inslapen. Maar belangrijk is dat het dan ook bij ééntje blijft. Van zodra je meerdere glazen alcohol drinkt, wordt het effect omgekeerd en zal je onrustiger slapen. Wat ook weinig mensen weten: soms kan één glas er al voor zorgen dat je gaat snurken.”
2 Een mens heeft acht uur slaap nodig
KLOPT NIET
“Dat verschilt van mens tot mens. Sommige mensen zijn veelslapers en hebben negen of tien uur nodig. Anderen hebben maar zes of zeven uur nodig. Je kunt dat alleen proefondervindelijk vaststellen: wie zich overdag uitgeslapen voelt, heeft
genoeg geslapen, zelfs al is dat maar zes uur. Goed om weten is dat je dat niet kunt veranderen. Zelfs door oefening kun je van een langslaper geen kortslaper maken.”
3 Een slaappilletje nu en dan kan geen kwaad
KLOPT
“Eenmalig gebruik van een slaappil, gedurende één nachtof een paar nachten, is relatief onschuldig. Maar je moet je altijd eerst afvragen of je wel een slaappil nodig hebt. Eén keer slecht slapen kunnen de meeste mensen verdragen. Soms helpen eenvoudige middeltjes om beter te slapen (zie de tips elders in deze bijlage, p.13)”
4 Een warm bad is goed voor het slapengaan
KLOPT
“Met die nuance dat dat van mens tot mens kan verschillen. Voor sommige mensen werkt een heet bad ontspannend. Anderen zullen net minder goed slapen omdat hun lichaamstemperatuur te hoog oploopt. Om goed te kunnen slapen, moet de temperatuur van ons lichaam een heel klein beetje zakken. Een warm bad kan dat proces verstoren.”
5 Wie in de week te weinig slaapt, kan dat in het weekend inhalen
KLOPT GEDEELTELIJK
“Het is een heel delicate oefening: als je niet te veel achterstand hebt, kun je wel een paar uur inhalen. Probeer dan wel wat vroeger te gaan slapen in plaats van ‘s morgens langer te blijven liggen. Anders verstoor je je normale dag/nachtritme en zul je in de week moeite hebben om op tijd wakker te worden.”
6 seks voor het slapengaan bevordert het inslapen
KLOPT
“Voor heel veel mensen is seks een goeie overgang naar het slapen. Maar dat geldt niet voor iedereen: sommige mensen worden net weer wakker door een
potje te vrijen.”
7 als ik elke avond een half uur wakker lig, heb ik een slaapprobleem
KLOPT NIET
“Je kunt geregeld een half uur - of langer - wakker liggen, maar als je daarna goed slaapt, is er geen enkel probleem. Een slaapprobleem kun je maar vaststellen overdag. Als je je overdag nooit uitgeslapen voelt, heb je wellicht een slaapprobleem.”
8 De uren voor middernacht tellen dubbel
KLOPT GEDEELTELIJK
“Het zijn de eerste uren van de slaap die het belangrijkst zijn. Wanneer die juist vallen heeft niet zoveel belang. Tijdens onze eerste uren slapen we het meest vast en het meest diep. Die uren zijn ook het belangrijkst voor het herstel van ons lichaam.”
9 kinderen hebben meer slaap nodig dan volwassenen
KLOPT
“kinderen moeten lang slapen omdat ze in hun slaap een aantal hormonen aanmaken die nodig zijn voor hun groei en ontwikkeling. En ze produceren meer melatonine - het slaaphormoon - dan volwassenen. Dus slapen ze sowieso langer. Interessant om weten is dat je al bij een kind kunt zien of hij als volwassene een lang- of een kortslaper gaat zijn.”
10 Een tv in de slaapkamer kan geen kwaad
KLOPT NIET
“Alles wat niet in functie van slapen staat, moet uit de slaapkamer
gebannen worden bij iemand die lijdt aan slapeloosheid: tv’s computers, gsm’s,
spelconsoles... Dat zijn zaken die je associeert met waken, terwijl je je lichaam
moet conditioneren dat het in de slaapkamer moet slapen.
Omgekeerd is het ook een slecht idee om in de zetel voor tv in slaap te vallen. Slapen doe je in bed, punt."