Colorectale kankerscreening: mits een goede organisatie redt het levens

Het Federaal Kenniscentrum voor de gezondheidszorg (KCE) heeft onderzocht of het nuttig zou zijn een algemene screening voor colorectale kanker in te voeren voor mannen en vrouwen vanaf de leeftijd van 50 jaar. Voor een screeningprogramma waarbij bloed in de stoelgang wordt opgespoord zijn er voldoende bewijzen dat dit de sterfte door colorectale kanker met ongeveer 15% kan verminderen. Omdat het ondermeer nog onduidelijk is in welke mate de Belgen bereid zijn aan een dergelijk programma deel te nemen wordt voorgesteld proefprojecten uit te voeren.
Colorectale kanker is in België de tweede meest voorkomende doodsoorzaak door kanker. Jaarlijks wordt bij ongeveer 7.700 Belgen deze diagnose gesteld en bijna de helft zal ook aan de gevolgen van de ziekte overlijden. De overlevingskans is echter veel hoger wanneer de kanker in een vroeg stadium wordt vastgesteld en screening kan daarbij helpen.

De enige test waarvoor er voldoende bewijzen zijn dat hij ook echt de sterfte kan laten dalen is om de twee jaar bloed in de stoelgang op te sporen. Deze test kan de deelnemer aan de screening zelf thuis uitvoeren en wordt vervolgens in het laboratorium onderzocht. Wanneer deze test positief is, kan vervolgonderzoek aantonen of er inderdaad kanker aanwezig is. Buitenlandse voorbeelden hebben aangetoond dat door een dergelijk screeningprogramma vanaf de leeftijd van 50 jaar, de sterfte door colorectale kanker met ongeveer 15% kan verminderen en zelfs meer indien iedereen daadwerkelijk zou meedoen.

Tot nu toe gebeurde deze screening in België niet op een georganiseerde manier, maar enkel sporadisch of wanneer een kankerprobleem werd vermoed. Voorbeelden uit het buitenland, bijvoorbeeld in Frankrijk, hebben aangetoond dat een georganiseerde screening, met een goede registratie van de deelnemers, ervoor kan zorgen dat de daling van de colorectale sterfte ook echt gerealiseerd wordt, en op een kosteneffectieve manier. Het KCE becijferde dat de invoering van een dergelijk screeningprogramma tussen de 20 en 35 miljoen € per jaar zou kosten, afhankelijk van de manier waarop het georganiseerd wordt..

Proefprojecten moeten onzekerheden testen
Er zijn er nog een aantal belangrijke onzekerheden. De belangrijkste is hoeveel mensen ook echt zullen deelnemen aan een georganiseerde screening. Indien er immers te weinig mensen deelnemen, heeft massascreening op zich geen zin wegens te laag rendement. Ook de manier waarop de deelnemers worden aangeschreven of hoe ze de test ontvangen moet uitgezocht worden. Dit kan de deelname sterk beïnvloeden. Om deze en andere onzekerheden in de praktijk te testen stelt het KCE voor om enkele pilootprogramma's te laten lopen. Na evaluatie van deze proefprojecten kan dan de beste organisatiewijze voor België gekozen worden.
21 dec 2006
meer over
zie ook rubriek