Asperger niet gelijk aan ontoerekeningsvatbaar

'Mensen met Asperger zijn vooral vaker slachtoffer', zegt Attwood. 'Maar als ze een misdrijf plegen, is het vaak meer bizar. Het gaat van verstoring van de openbare orde, omdat ze het aan de stok krijgen met iemand die volgens hen onrechtvaardig of fout handelt, over diefstal van voorwerpen voor hun obsessie of verzameling en ongepast seksueel gedrag tot moord.'
Zijn ze dan toerekeningsvatbaar? Attwood vindt van wel. 'Ik ben er niet voor om ze ontoerekeningsvatbaar te verklaren vanwege hun syndroom. Ze zijn daar ook niet bij gebaat, om voor altijd geïnterneerd te worden. Maar in gevangenissen doen ze het ook niet goed, want net als op de speelplaats toen ze kind waren, worden ze hier vaak gepest en kunnen ze zich daar niet goed tegen verweren.'

Attwood verkiest dat rechters bij de strafuitdeling rekening houden met het syndroom: 'Het belangrijkste is dat het misdrijf niet herhaald wordt. Daartoe hebben daders met Asperger trainingsprogramma's in sociale vaardigheden en specifieke psychotherapie nodig. In de gevangenis is dit doorgaans niet aanwezig. Schitterend is het voorbeeld van Engeland, waar de overheid en de autismevereniging de handen in mekaar hebben geslagen voor een speciale gevangenis voor twaalf daders met Asperger. Daar worden ze wel begeleid.'

Ook tijdens het proces tegen Hans Van Themsche viel het woord Asperger, terwijl de tegenexperts het woord 'psychopaat' in de mond namen. Is er een verwantschap? Attwood: 'De beide groepen hebben een wezenlijk probleem met empathie en relaties. Maar er zijn ook heel grote verschillen. Een psychopaat begrijpt dat hij fout heeft gehandeld maar heeft geen schuldgevoel en manipuleert iedereen. Hij voelt zich beter dan de anderen. Een dader met Asperger heeft een laag zelfbeeld, en begrijpt niet dat hij fout handelde. Hij handelde volgens zijn eigen, vreemde logica. Hij wil zich niet boven anderen stellen, hij wil er juist heel graag bijhoren, maar dat lukt hem niet.'

'Voor jury's doen daders met Asperger het doorgaans niet goed. Emoties uiten lukt ze niet goed. Ze komen onoprecht over bij het uiten van hun schuldgevoel.'
27 mrt 2008 12u32
zie ook rubriek