Vanaf 1 juli 2019 gaat het Brussels netwerk voor Next Generation Sequencing (NGS) van start als onderdeel van de pilootstudie van de federale overheid om het gebruik van moleculaire analyses bij kankerpatiënten verder uit te bouwen en de expertise ervan te bundelen in gespecialiseerde centra. Binnen dit het VUB-ULB NGS-netwerk werken 15 ziekenhuizen samen aan een innovatieve aanpak in de moleculaire diagnostiek die voor patiënten bepalend kan zijn. Die moleculaire testen zijn namelijk van belang om patiënten op een meer gepersonaliseerde manier te behandelen, om in te schatten of behandelingen zullen werken of niet en om nieuwe behandelingen te ontwikkelen.
Belangrijke stap voorwaarts in gepersonaliseerde geneeskunde
“De kennis over moleculaire afwijkingen bij bepaalde vormen van kanker is van belang voor een correcte diagnose en om in te schatten of een behandeling zal aanslaan of niet. Van alle mutaties in kankergenen is 85% zeldzaam tot zeer zeldzaam, maar kan bepalend zijn voor het succes van een behandeling. Om de patiënt een doelgerichte therapie te kunnen aanbieden moeten we moleculaire afwijkingen, zoals mutaties in het dna van tumorcellen, zo gedetailleerd mogelijk in kaart kunnen brengen. De techniek die we daarvoor binnen ons NGS-netwerk gebruiken laat dit toe. Dit is een belangrijke stap voorwaarts in de gepersonaliseerde geneeskunde voor kankerpatiënten,” verklaren prof. Bart Neyns en prof. Jacques De Grève, kankerexperten in het UZ Brussel. Prof. Jean-Luc Van Laethem (oncoloog in Hôpital Erasme), prof. Thierry Velu (oncoloog in CHIREC), prof. Anne Leleux (oncoloog in CHU Tivoli) en prof. Stéphane Holbrechts (oncoloog in CHU Ambroise Paré) sluiten zich daarbij aan.
“Door de expertise van pathologen, genetici en oncologen nauwer samen te brengen kent de oncologie een belangrijk keerpunt die een meer accurate diagnose en gepersonaliseerde therapie mogelijk maakt," onderstrepen prof. Isabelle Salmon en Nicky D'Haene van de Afdeling Pathologische Anatomie van Hôpital Erasme.
"We hebben in ons netwerk gekozen om een breed scala aan genen te ontwikkelen die moleculaire veranderingen bestrijken waardoor patiënten routinematig toegang hebben tot gerichte therapieën. Daarnaast geven ze patiënten ook toegang tot klinische proeven om innovatieve behandelingen te testen. De gegevensuitwisseling in het kader van deze pilootstudie is ook daarom een belangrijke stap voorwaarts," licht dr. Philippe Aftimos van het Institut Jules Bordet toe.
Intensieve samenwerking en kennisoverdracht voor een betere zorg voor de patiënt
Prof. Frederik Hes, diensthoofd Centrum voor Medische genetica in het UZ Brussel: “Bij bepaalde kankerpatiënten wordt mits hun toestemming, naast de tumor analyse, ook een analyse gedaan van hun erfelijk materiaal om ook hiermee doelwitten voor behandelingen te vinden. Door gebruik te maken van de Next Generation Sequencing-techniek kunnen veel meer stukjes dna onderzocht worden op eventuele afwijkingen. Het is soms zoeken naar een speld in een hooiberg, maar als we die vinden, dan kan dit voor bepaalde patiënten wel levensbepalend zijn. Deze afwijkingen zijn vaak zeldzaam en om deze goed te kunnen begrijpen is samenwerking en het delen van genetische data van belang."
De 15 ziekenhuizen (UZ Brussel, ASZ Aalst, AZ Oudenaarde, AZ Sint-Maria Halle, Institut Jules Bordet, CHU Saint-Pierre, CHU Brugmann, Hopital Universitaire des enfants Reine Fabiola, Les Hôpitaux IRIS Sud, CUB Hôpital Erasme, CHIREC, CHU Tivoli, EpiCura, CHU Ambroise Paré, Clinique Reine Astrid) die deel uitmaken van het vub-ULB-NGS-netwerk kunnen voortaan hun patiënten die meer uitgebreide moleculaire analyse, die vanaf 1 juli 2019 ook wordt terugbetaald, aanbieden. Alle NGS-analyses van de netwerk-partners worden geconcentreerd in de labo’s die over de NGS-infrastructuur beschikken en die voldoen aan de kwaliteitsvereisten die daarvoor zijn opgelegd (in het UZ Brussel, Hôpital Erasme, Institut Jules Bordet en het Universitair laboratorium Brussel die de samenwerking coördineren).
“De ziekenhuizen binnen dit netwerk werken ook intensief samen voor verder onderzoek en ontwikkeling door kennis te vergaren en te delen om te blijven werken aan nieuwe behandelingen voor patiënten die vandaag met de bestaande behandelingen niet voldoende geholpen kunnen worden”, verduidelijkt prof. Sonia Van Dooren, huidige coördinator van het vub-ULB NGS-netwerk en coördinator van het VUB-ULB genomisch platform BRIGHTcore.