Voorkamerfibrillatie, hartstilstand, extrasystolen, tachycardie… Hartritmestoornissen – die bijna 300.000 landgenoten treffen – staan sinds 10 jaar centraal tijdens de Week van het Hartritme. Een overzicht van de resultaten die het afgelopen decennium behaald werden en de recentste ontdekkingen inzake bewustmaking, opsporing en behandeling.
Voorkamerfibrillatie (VKF), lange tijd het stokpaardje van de cardiologen achter de campagne, treft elk kwartier een landgenoot en is daarmee de vaakst voorkomende hartritmestoornis. “Een patiënt die aan VKF lijdt, wordt in 2019 zonder twijfel beter omkaderd dan een tiental jaar terug”, verklaart dr. Yves Vandekerckhove, cardioloog aan het AZ Sint-Jan en oud-voorzitter van de BeHRA. “Dat begint al bij de detectie: een recente Belgische studie toont aan dat een systematische screening van patiënten ouder dan 65, bijvoorbeeld tijdens een bezoek aan de huisarts, toelaat meer dan 2% onbekende gevallen van VKF op te sporen. Dat staat vandaag gelijk aan 40.000 landgenoten!
Schattingen geven aan dat dit cijfer tegen 2050[1] ten gevolge van de vergrijzing zal toenemen tot bijna 53.000. Daartegenover staat dat behandelingen zoals katheterablatie elke dag voor betere resultaten zorgen bij de in aanmerking komende patiënten.”
De reikwijdte en ernst van de aandoening zijn bovendien beter bepaald:
Hoewel een hartstilstand niet te voorkomen is, kunnen we werken aan de snelheid en doeltreffendheid van de reactie op dit drama dat elke dag 30 Belgen treft, waarvan er slechts 2 overleven. “We hebben nog een hele weg af te leggen vergeleken met de beste leerlingen in Europa, zoals de Scandinavische landen, Nederland en Duitsland, waar de overlevingskansen na een hartaanval 3 tot 4 keer hoger liggen”, vervolgt Dr. Vandekerckhove. “Toch bemerken we in België een verbetering en toenemende bewustwording wat betreft de noodzaak om de reddende handelingen te kennen. De Week van het Hartritme doet al wat ze kan om daartoe bij te dragen en is verheugd in minder dan 3 jaar tijd bijna 12.000 medeburgers geïnitieerd te hebben in reanimatie tijdens speciale sessies.”
Het huidige overlevingspercentage doen verdubbelen van 10 tot 20% zou toelaten om elk jaar ongeveer 1.000 extra levens te redden in België. Het is daarom dat in de marge van de campagne het project “De school redt levens” op poten gezet is in het zuiden van het land, na het succesvol samenbrengen van de verschillende spelers rond minister van onderwijs Marie-Martine Schyns. Dit initiatief verleent structurele toegang tot basiscursussen reanimatie in het secundair onderwijs in de Federatie Wallonië-Brussel, dankzij een jaarlijks budget toegekend over meerdere jaren met de bedoeling op middellange termijn het geheel aan officiële onderwijsinstellingen te vormen.
Hoewel minder bekend, zijn ook tachycardie en extrasystolen twee andere stoornissen waar de BeHRA de aandacht op vestigt, want zij kunnen mogelijk wijzen op ergere aandoeningen. Tachycardie, dat tienduizenden Belgen treft, zorgt voor een sterk verhoogde hartslag (soms tot 250 slagen per minuut). Het leidt tot hartkloppingen en kan gepaard gaan met een flauwte, pijn in de borststreek, kortademigheid, of nog, een sensatie van vermoeidheid of bewustzijnsverlies. Extrasystolen, op hun beurt, zijn abnormale en voortijdige samentrekkingen tussen de regelmatige hartslagen. Ze komen bij de meeste mensen voor en zijn doorgaans goedaardig, maar kunnen soms leiden tot hartkloppingen, gevoelens van angst of paniek.
Teneinde de aandacht te vestigen op deze verschillende maar ook andere stoornissen, organiseert de vereniging van cardiologen van 17 t.e.m. 21 juni in heel het land gratis hartritmecontroles maar ook initiaties in de reddende handelingen. En om de Week een gepaste aftrap te geven, zullen op zaterdag 15 juni gelijktijdig cardiotrainingsessies georganiseerd worden in bijna 180 partner-fitnesscentra. Een aangename en nuttige manier om uw hart te trainen en uw hartritme te leren kennen!
Schattingen geven aan dat dit cijfer tegen 2050[1] ten gevolge van de vergrijzing zal toenemen tot bijna 53.000. Daartegenover staat dat behandelingen zoals katheterablatie elke dag voor betere resultaten zorgen bij de in aanmerking komende patiënten.”
De reikwijdte en ernst van de aandoening zijn bovendien beter bepaald:
VKF treft vandaag 3% van de Westerse bevolking boven de 20 en 10% van de 75-plussers. Tegen 2030[2] zullen naar verwachting 13 miljoen patiënten getroffen zijn;
VKF zorgt voor een vijfmaal hoger risico op trombose of een cerebrovasculair accident (cva of beroerte), een dubbel zo groot risico op hartfalen en de helft meer kans op dementie;
We weten ook dat aspirine niet toelaat om AVC’s correct te voorspellen en zou vervangen moeten worden door echte antistollingsbehandelingen. Nieuwe orale anticoagulantia genaamd NOAC’s (die efficiënter zijn en terugbetaald worden) zijn bovendien op de markt gekomen de afgelopen jaren.
Hoewel een hartstilstand niet te voorkomen is, kunnen we werken aan de snelheid en doeltreffendheid van de reactie op dit drama dat elke dag 30 Belgen treft, waarvan er slechts 2 overleven. “We hebben nog een hele weg af te leggen vergeleken met de beste leerlingen in Europa, zoals de Scandinavische landen, Nederland en Duitsland, waar de overlevingskansen na een hartaanval 3 tot 4 keer hoger liggen”, vervolgt Dr. Vandekerckhove. “Toch bemerken we in België een verbetering en toenemende bewustwording wat betreft de noodzaak om de reddende handelingen te kennen. De Week van het Hartritme doet al wat ze kan om daartoe bij te dragen en is verheugd in minder dan 3 jaar tijd bijna 12.000 medeburgers geïnitieerd te hebben in reanimatie tijdens speciale sessies.”
Het huidige overlevingspercentage doen verdubbelen van 10 tot 20% zou toelaten om elk jaar ongeveer 1.000 extra levens te redden in België. Het is daarom dat in de marge van de campagne het project “De school redt levens” op poten gezet is in het zuiden van het land, na het succesvol samenbrengen van de verschillende spelers rond minister van onderwijs Marie-Martine Schyns. Dit initiatief verleent structurele toegang tot basiscursussen reanimatie in het secundair onderwijs in de Federatie Wallonië-Brussel, dankzij een jaarlijks budget toegekend over meerdere jaren met de bedoeling op middellange termijn het geheel aan officiële onderwijsinstellingen te vormen.
Hoewel minder bekend, zijn ook tachycardie en extrasystolen twee andere stoornissen waar de BeHRA de aandacht op vestigt, want zij kunnen mogelijk wijzen op ergere aandoeningen. Tachycardie, dat tienduizenden Belgen treft, zorgt voor een sterk verhoogde hartslag (soms tot 250 slagen per minuut). Het leidt tot hartkloppingen en kan gepaard gaan met een flauwte, pijn in de borststreek, kortademigheid, of nog, een sensatie van vermoeidheid of bewustzijnsverlies. Extrasystolen, op hun beurt, zijn abnormale en voortijdige samentrekkingen tussen de regelmatige hartslagen. Ze komen bij de meeste mensen voor en zijn doorgaans goedaardig, maar kunnen soms leiden tot hartkloppingen, gevoelens van angst of paniek.
Teneinde de aandacht te vestigen op deze verschillende maar ook andere stoornissen, organiseert de vereniging van cardiologen van 17 t.e.m. 21 juni in heel het land gratis hartritmecontroles maar ook initiaties in de reddende handelingen. En om de Week een gepaste aftrap te geven, zullen op zaterdag 15 juni gelijktijdig cardiotrainingsessies georganiseerd worden in bijna 180 partner-fitnesscentra. Een aangename en nuttige manier om uw hart te trainen en uw hartritme te leren kennen!
