De geestelijke gezondheidszorg heeft de voorbije jaren hard gewerkt om indicatoren te ontwikkelen voor het uniform meten van de kwaliteit van zorg. Voorzieningen zullen beter zicht krijgen op hun geleverde kwaliteit en aan de slag kunnen om de kwaliteit te verbeteren. Vandaag worden de eerste indicatoren voorgesteld tijdens een studiedag in Brussel. De metingen starten in januari 2016. Voorzieningen kiezen zelf of ze deelnemen.
Prof. Geert Dom, voorzitter van het project VIP²-ggz: “in de geestelijke gezondheidszorg werken we met kwetsbare mensen. Iedereen is er zich van bewust dat de kwaliteit van de zorg uitermate belangrijk is. Ik hoop vandaag dat we veel voorzieningen warm kunnen maken om deel te nemen. als het aantal deelnemers aan de studiedag hiervoor een indicator is, dan is dat alvast veelbelovend.”
Vanuit de sector - voor de cliënt en de patiënt
“Het initiatief is ontstaan vanuit de sector”, legt prof Geert Dom uit. “De indicatoren worden ontwikkeld door vertegenwoordigers van psychiatrische ziekenhuizen, psychiatrische afdelingen van algemene ziekenhuizen, centra voor geestelijke gezondheidzorg, psycho-sociale revalidatiecentra, initiatieven voor beschut wonen, psychiatrische verzorgingstehuizen en het Vlaams Patiëntenplatform. Het was niet evident om goede indicatoren te bepalen die dan ook nog eens voor al deze voorzieningen toepasbaar waren. Vandaag stellen we daarom ook met enige trots de eerste zeven indicatoren aan de sector voor. Voor vier starten de metingen al in januari 2016. De eerste resultaten zijn beschikbaar in 2017.”
“Het meten van de kwaliteit van zorg vanuit patiëntenperspectief is belangrijk”, zegt Ilse Weeghmans, directeur van het Vlaams Patiëntenplatform vzw. “Zoals eerder voor de algemene ziekenhuizen ontwikkelen we nu ook, samen met patiëntenvertegenwoordigers en professionals, een vragenlijst om patiëntenervaringen in de geestelijke gezondheidszorg te meten. Voor ons is de logische volgende stap dat het project VIP²-ggz de resultaten van alle kwaliteitsindicatoren publiek maakt.”
Ook minister jo vandeurzen juicht het initiatief toe: “ik besef dat het ontwikkelen van goede indicatoren binnen de diversiteit en de complexiteit van de geestelijke gezondheidszorg geen sinecure is. Net als bij de ziekenhuizen en de woonzorgcentra zie ik ook hier een dynamiek ontstaan die moet resulteren in een betere kwaliteit van zorg. Daarom hebben we hiervoor de nodige financiële middelen uitgetrokken.”
Meten om te verbeteren
In januari 2016 starten de metingen voor 4 indicatoren:
4 andere indicatoren waarmee we ook op korte termijn willen starten:
Andere indicatoren volgen later.
Voor de eerste 4 indicatoren krijgen de voorzieningen de resultaten in 2017. Het is de bedoeling dat ze hiermee zelf aan de slag gaan: waarop scoren ze goed? Waar is er marge tot verbetering? Dit laat hen ook toe om keuzes te maken bij de inzet van hun middelen.
Vanuit de sector - voor de cliënt en de patiënt
“Het initiatief is ontstaan vanuit de sector”, legt prof Geert Dom uit. “De indicatoren worden ontwikkeld door vertegenwoordigers van psychiatrische ziekenhuizen, psychiatrische afdelingen van algemene ziekenhuizen, centra voor geestelijke gezondheidzorg, psycho-sociale revalidatiecentra, initiatieven voor beschut wonen, psychiatrische verzorgingstehuizen en het Vlaams Patiëntenplatform. Het was niet evident om goede indicatoren te bepalen die dan ook nog eens voor al deze voorzieningen toepasbaar waren. Vandaag stellen we daarom ook met enige trots de eerste zeven indicatoren aan de sector voor. Voor vier starten de metingen al in januari 2016. De eerste resultaten zijn beschikbaar in 2017.”
“Het meten van de kwaliteit van zorg vanuit patiëntenperspectief is belangrijk”, zegt Ilse Weeghmans, directeur van het Vlaams Patiëntenplatform vzw. “Zoals eerder voor de algemene ziekenhuizen ontwikkelen we nu ook, samen met patiëntenvertegenwoordigers en professionals, een vragenlijst om patiëntenervaringen in de geestelijke gezondheidszorg te meten. Voor ons is de logische volgende stap dat het project VIP²-ggz de resultaten van alle kwaliteitsindicatoren publiek maakt.”
Ook minister jo vandeurzen juicht het initiatief toe: “ik besef dat het ontwikkelen van goede indicatoren binnen de diversiteit en de complexiteit van de geestelijke gezondheidszorg geen sinecure is. Net als bij de ziekenhuizen en de woonzorgcentra zie ik ook hier een dynamiek ontstaan die moet resulteren in een betere kwaliteit van zorg. Daarom hebben we hiervoor de nodige financiële middelen uitgetrokken.”
Meten om te verbeteren
In januari 2016 starten de metingen voor 4 indicatoren:
- Aandeel patiënten dat na ontslag uit een psychiatrisch ziekenhuis of een psychiatrische afdeling van een algemeen ziekenhuis binnen de 30 dagen gezien wordt door een ambulante hulpverlener (vb. huisarts, psychiater, psycholoog).
Onderzoek wijst uit dat vervolgzorg na een psychiatrische opname het herstel bevordert en de kans op herval verkleint. Deze indicator hoort thuis binnen de groep ‘continuïteit en coördinatie van zorg’. - Het aandeel volledig ingevulde geneesmiddelenvoorschriften + de aanwezigheid van een suïcidepreventiebeleid en de mate waarin het is uitgebouwd.
Deze twee indicatoren vallen onder de categorie ‘patiëntveiligheid’. Een goed geneesmiddelenvoorschrift is een cruciale stap om een correcte geneesmiddelentoediening te garanderen. Binnen de geestelijke gezondheidszorg kampen een aantal patiënten met suïcidale gedachten en / of gedrag. Het is daarom belangrijk dat hulpverleners op dit gedrag kunnen anticiperen en ermee kunnen omgaan als het zich voordoet. - De mate waarin ervaringsdeskundigen actief zijn binnen de voorziening.
Een ervaringsdeskundige is een persoon met een psychische kwetsbaarheid die zelf een ervaring heeft gehad met een voorziening (opname, behandeling). Uit onderzoek leiden we af dat het overdragen van ervaringskennis en het inzetten van ervaringsdeskundigen belangrijk is zijn bij het herstel.
4 andere indicatoren waarmee we ook op korte termijn willen starten:
- Binnen de groep ‘patiëntenparticipatie’: gedeelde besluitvorming (leidt tot betere behandelresultaten)
- Binnen de groep depressie bij volwassenen en ouderen: betrekken van familie of belangrijke anderen
- Binnen de groep gedragsstoornissen bij kinderen en jongeren: gebruik van behandelrichtlijnen bij de behandeling van kinderen en jongeren met adhd, ODD en CD
- Binnen de groep Vlaamse Patiënten Peiling GGZ: een vragenlijst om de ervaringen van patiënten met de kwaliteit van de geestelijke gezondheidszorg te meten.
Andere indicatoren volgen later.
Voor de eerste 4 indicatoren krijgen de voorzieningen de resultaten in 2017. Het is de bedoeling dat ze hiermee zelf aan de slag gaan: waarop scoren ze goed? Waar is er marge tot verbetering? Dit laat hen ook toe om keuzes te maken bij de inzet van hun middelen.
