Ons gezondheidsstelsel stoelt op een onaantastbare waarde: de solidariteit. Maar hoe kunnen we die garanderen als er geneesmiddelen zijn die de maatschappij meer dan € 500.000 kosten per patiënt en per jaar?
Zijn er budgettaire en ethische grenzen aan wat we kunnen en willen besteden aan de verzorging van één patiënt? Dergelijke heikele vragen hebben de Onafhankelijke ziekenfondsen vanmorgen besproken met de actoren uit de gezondheidszorg!
Brussel, 11 juni 2015. De laatste decennia hebben de geneesmiddelen ruimschoots hun steentje bijgedragen tot de verlaging van het sterftecijfer en de verbetering van de levenskwaliteit. Er is dus ontegensprekelijk vooruitgang geboekt, maar er is een keerzijde aan de medaille: de uitgaven voor geneesmiddelen swingen de pan uit! In 2014 ging het om meer dan 24 miljard euro, een stijging met 27% in amper 9 jaar tijd (2005).
Die stijging is te wijten aan een aantal categorieën van erg dure geneesmiddelen: de weesgeneesmiddelen en bepaalde kankergeneesmiddelen. Tijdens een publiek debat over dit onderwerp hebben de Onafhankelijke ziekenfondsen de top 10 voorgesteld van de duurste geneesmiddelen per patiënt (MLOZ 2013). Daaruit blijkt dat geneesmiddelen met een kostprijs die oploopt tot € 500.000 per patiënt en per jaar terugbetaald worden door de Belgische ziekteverzekering (en dat voor behandelingen die levenslang moeten worden voortgezet!).
Structurele maatregelen
Om de kostprijs van deze behandelingen structureel te doen dalen en om de therapeutische innovatie binnen het bereik van de patiënten te brengen, promoten de Onafhankelijke Ziekenfondsen de volgende maatregelen:
Als België, en op grotere schaal Europa, geen structurele maatregelen treffen om de toegang tot geneesmiddelen te garanderen, dreigt de solidariteit van de maatschappij met individuele patiënten vroeg of laat uit te doven, gezien de budgettaire beperkingen.
Brussel, 11 juni 2015. De laatste decennia hebben de geneesmiddelen ruimschoots hun steentje bijgedragen tot de verlaging van het sterftecijfer en de verbetering van de levenskwaliteit. Er is dus ontegensprekelijk vooruitgang geboekt, maar er is een keerzijde aan de medaille: de uitgaven voor geneesmiddelen swingen de pan uit! In 2014 ging het om meer dan 24 miljard euro, een stijging met 27% in amper 9 jaar tijd (2005).
Die stijging is te wijten aan een aantal categorieën van erg dure geneesmiddelen: de weesgeneesmiddelen en bepaalde kankergeneesmiddelen. Tijdens een publiek debat over dit onderwerp hebben de Onafhankelijke ziekenfondsen de top 10 voorgesteld van de duurste geneesmiddelen per patiënt (MLOZ 2013). Daaruit blijkt dat geneesmiddelen met een kostprijs die oploopt tot € 500.000 per patiënt en per jaar terugbetaald worden door de Belgische ziekteverzekering (en dat voor behandelingen die levenslang moeten worden voortgezet!).
Structurele maatregelen
Om de kostprijs van deze behandelingen structureel te doen dalen en om de therapeutische innovatie binnen het bereik van de patiënten te brengen, promoten de Onafhankelijke Ziekenfondsen de volgende maatregelen:
- Meer het principe van de ‘resultaatbeloning’ toepassen. De kostprijs van een nieuw geneesmiddel moet overeenstemmen met zijn reële meerwaarde in vergelijking met de bestaande behandelingen. Voor bepaalde geneesmiddelen wordt een torenhoge prijs aangerekend, hoewel hun ‘baten in termen van gezondheid’ geenszins als een paal boven water staan. Om de investeringsinspanningen van de farmabedrijven te belonen zoals het hoort, moet het mogelijk zijn om tot een objectieve meting te komen van het innovatieniveau van een geneesmiddel (is er echt therapeutische winst? Biedt het geneesmiddel een oplossing voor een onbeantwoorde medische nood?). Momenteel bestaat die meting niet.
- Het versterken van de Europese regulatiemechanismen door het sluiten van samenwerkingsakkoorden tussen landen, om zo de prijzen te doen zakken. België en Nederland hebben onlangs een dergelijk akkoord gesloten, dat is alvast een stap in de goede richting.
- Meer investeren in openbare onderzoeksprogramma's, zoals zopas aanbevolen door het KCE. Voor bepaalde studieonderwerpen zoals zeldzame ziektes, zou het overigens wenselijk zijn om studies op internationale schaal te maken, gezien het beperkte aantal betrokken patiënten, per land.
- Een herziening van de terugbetalingscriteria voor de geneesmiddelen door beter rekening te houden met de voorkeuren van de burgers, namelijk de vrijwaring van de levenskwaliteit.
Als België, en op grotere schaal Europa, geen structurele maatregelen treffen om de toegang tot geneesmiddelen te garanderen, dreigt de solidariteit van de maatschappij met individuele patiënten vroeg of laat uit te doven, gezien de budgettaire beperkingen.
