Grootschalige Europese studie naar traumatische hersenletsels

Meer dan een miljoen Europeanen die een hersenletsel oplopen als gevolg van een klap of een ongeval, zouden voordeel kunnen halen uit een unieke Europese studie, die gecoördineerd wordt door het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) en de Universiteit van Cambridge (UK).
Elk jaar lopen 1 op 200 Europeanen of Amerikanen een vorm van traumatisch hersenletsel (TBI) op, meestal veroorzaakt door een verkeersongeval, een val of geweld. mannen lopen meer kans dan vrouwen om een TBI krijgen. Door een harde klap tegen het hoofd gaan de hersenen heen en weer slingeren of botsen ze tegen de wand van de schedel, wat beschadiging veroorzaakt met verlies van hersencellen. Vroeger werd gedacht dat die schade onherstelbaar was omdat geen nieuwe hersencellen zouden kunnen worden aangemaakt. Dit blijkt een mythe: hersencellen kunnen herstellen en de medische zorg is erop gericht dit herstel te bevorderen.

Blijvende fysieke en psychische klachten
De gevolgen van een TBI zijn vaak nog jaren na het trauma merkbaar door allerlei lichamelijke of psychische klachten. Sommige klachten verdwijnen nooit. TBI kost veel, zowel persoonlijk als sociaal. Het is de belangrijkste doodsoorzaak bij jonge volwassenen en de gevolgen voor wie het toch overleeft zijn niet te onderschatten. Het gaat vooral om psychische klachten zoals vermoeidheid, concentratieproblemen of geheugenstoornissen of problemen zoals depressie of posttraumatisch stresssyndroom. Zelfs patiënten die maar een milde vorm van TBI opliepen, hebben maanden na het trauma allerlei klachten.
Er zijn ook risico’s van milde TBI bij sportprestaties, en maken medici zich zorgen over de chronische effecten van TBI, die op latere leeftijd dementie in de hand zou kunnen werken.

Betere en gerichte behandelingen voor TBI
TBI-patiënten worden vaak verschillend behandeld en de kennis over de ziekte blijft te beperkt, ondanks het feit dat er wel vorderingen gemaakt zijn in de geneeskunde. Daarom werd het internationale project CENTER-TBI (Collaborative European NeuroTrauma Effectiveness Research in TBI) opgericht.In het onderzoek zullen de gegevens van meer dan 5.000 patiënten uit Europa verzameld worden. De allernieuwste onderzoeksapparatuur, zoals geavanceerde mri-scanners en genetische analyses, zullen worden ingezet en verder ontwikkeld worden om de ziekte beter te begrijpen. Zo zal niet alleen de kennis over TBI toenemen, maar moeten betere, en vooral meer gerichte behandelingen voor traumatische hersenletsels mogelijk worden. Dat zal een groot verschil maken voor miljoenen mensen. Prof. Maas, UZA: “We kunnen een heleboel, maar niet genoeg. Voor de omgeving van de – vaak jonge – patiënt is dat moeilijk te aanvaarden. Dankzij deze subsidie kunnen we nu op grote schaal samenwerken en genoeg bewijzen voor de beste behandelingen verzamelen. Dat zal een reëel verschil maken voor de patiënten en hun familie.”
Prof. Menon, University of Cambridge: “Door de verschillende klinische behandelingen en individuele patiënten te analyseren, hopen we de ‘best practice’ te vinden en patiënten een gerichte behandeling te kunnen geven.”

In totaal zullen 38 wetenschappelijke instituten en meer dan 60 centra in Europa aan het project deelnemen. Afgelopen vrijdag en zaterdag werd het officiële startsein gegeven in Antwerpen tijdens een bijeenkomst die werd bijgewoond worden door ruim 80 topwetenschappers uit Europa., Amerika, Australië en China.

> De maatschappelijke kost van TBI in de VS wordt geschat op 75 miljard euro per jaar
> De WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) berekende onlangs dat verkeersongevallen, één van de belangrijkste oorzaken van TBI, wereldwijd tot de top 5 doodsoorzaken zal behoren tegen 2030.
> Het probleem wordt groter in ontwikkelingslanden. In India sterft elke 5 minuten iemand aan TBI.

De studie wordt gesubsidieerd door de Europese Unie’s ‘Seventh Framework Programme for Research and Development’ en kadert in een wereldwijd samenwerkingsverband tussen de Europese Commissie, de National Institute of Health in de US en de Canadian Institute of Health Research in Canada.
15 okt 2013 09u35
meer over
zie ook rubriek