De westerse psychiatrie is in crisis. Deze maand verschijnt de nieuwe uitgave van de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5), en die kreeg al volop kritiek. Bovendien is het Amerikaanse National Institute of Mental Health (NIMH) het niet eens met de American Psychiatric Association. 's Werelds grootste onderzoeksinstituut heeft aangekondigd dat het niet langer projecten wil financieren die uitsluitend op DSM-categorieën steunen.
Terwijl de Mental Health Europe (MHE) de beslissing van het NIMH als de juiste beschouwt, gaat NIMH zich jammer genoeg bijna volledig richten op neurowetenschappen en op de zogenaamde aandoeningen van de hersenen. Het NIMH gaat daardoor voorbij aan het cruciale belang van gebruikerservaringen voor psychiatrisch onderzoek en voor de praktijk van de psychiatrie.
MHE, en met haar ook de Vlaamse Vereniging voor Geestelijke Gezondheid als National Focal Point van MHE, is uiterst bezorgd dat de publicatie van de DSM-5 een volgende stap is in de toenemende dominantie van een volledig biologische benadering van psychische problemen, ondersteund door een enorme machinerie van wetenschap, technologie en economische belangen. Wat meer is, een van de zichtbare gevolgen van deze aanpak is dat er minder belang gehecht wordt aan psychologische en sociale interventies, die het persoonlijke en sociale herstel ondersteunen.
Bovendien worden zo psychologische en sociale interventies afhankelijk van het biologische model, in plaats van dat ze beantwoorden aan de behoeften en verwachtingen van de gebruikers van geestelijke gezondheidszorg. Uiteraard is dit in tegenspraak met het perspectief van de sociale en mensenrechten van de VN-conventie inzake de rechten van personen met een handicap (VN-Verdrag), nu bekrachtigd door de Europese Unie en door meer dan 100 landen wereldwijd, waaronder België.
Normale reacties gemedicaliseerd
Verder vindt MHE het alarmerend dat de DSM-5 een groot aantal diagnostische categorieën bevat met twijfelachtige betrouwbaarheid, die steeds meer normale reacties medicaliseren, zoals verdriet of verlegenheid. Men kleeft op die manier een label van een psychiatrische aandoening op mensen die beter af zouden zijn zonder. Bijgevolg kan dit handboek leiden tot onnodige en mogelijk zelfs schadelijke behandelingen, zeker gezien het relatieve gemak waarmee de laatste tijd krachtige psycho-actieve geneesmiddelen worden voorgeschreven.Daarom hekelt Mental Health Europe het exclusieve gebruik van biomedische benaderingen in de nieuwe DSM. Wetenschap kan zeer nuttig zijn voor de geestelijke gezondheid en het welzijn. Echter, de simplistische en arbitraire toepassing van slechts gedeeltelijk verkende reductionistische wetenschap kan evenzeer het begrijpen van de menselijke conditie belemmeren en een inbreuk maken op fundamentele mensenrechten. Er zijn vele beproefde en onderzochte psychosociale benaderingen voor de behandeling en het ondersteunen van mensen met psychische problemen, die over het hoofd worden gezien door de machtige politieke en commerciële belangen die de westerse psychiatrie domineren. In de komende maanden zal MHE veel aandacht besteden aan een aantal van deze psychosociale benaderingen via haar nieuwsbrief en website, zodat gebruikers en hun families een onderbouwde beoordeling kunnen maken. Artikelen, onderzoek en congressamenvattingen zullen worden gepubliceerd, over behandelmodellen die medische met andere benaderingen combineren, evenals modellen die helemaal niet medisch zijn gebaseerd. Meer gewicht geven aan ervaring van zorggebruikersIn het licht van de voorgaande punten roept MHE de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) op om met deze breed gedragen bezorgdheid rekening te houden in de komende herziening van de International Classification of Diseases 10 (ICD-10). MHE pleit bij de WHO om veel meer gewicht te geven aan de ervaring van zorggebruikers en aan psychosociale benaderingen bij de classificatie van de geestelijke gezondheidsproblemen en bij de beoordeling van de effectiviteit van interventies. "Psychische problemen zijn niet zwart-wit. Ze kunnen tijdelijk zijn of permanent, ze kunnen voortkomen uit een veelheid van oorzaken en, afhankelijk van het individu, reageren op verschillende interventies. De biomedische benadering in de DSM-5 is dus beperkend en schadelijk, en moet zeker heroverwogen worden", zegt Karina Huberman, waarnemend directeur van MHE.
MHE, en met haar ook de Vlaamse Vereniging voor Geestelijke Gezondheid als National Focal Point van MHE, is uiterst bezorgd dat de publicatie van de DSM-5 een volgende stap is in de toenemende dominantie van een volledig biologische benadering van psychische problemen, ondersteund door een enorme machinerie van wetenschap, technologie en economische belangen. Wat meer is, een van de zichtbare gevolgen van deze aanpak is dat er minder belang gehecht wordt aan psychologische en sociale interventies, die het persoonlijke en sociale herstel ondersteunen.
Bovendien worden zo psychologische en sociale interventies afhankelijk van het biologische model, in plaats van dat ze beantwoorden aan de behoeften en verwachtingen van de gebruikers van geestelijke gezondheidszorg. Uiteraard is dit in tegenspraak met het perspectief van de sociale en mensenrechten van de VN-conventie inzake de rechten van personen met een handicap (VN-Verdrag), nu bekrachtigd door de Europese Unie en door meer dan 100 landen wereldwijd, waaronder België.
Normale reacties gemedicaliseerd
Verder vindt MHE het alarmerend dat de DSM-5 een groot aantal diagnostische categorieën bevat met twijfelachtige betrouwbaarheid, die steeds meer normale reacties medicaliseren, zoals verdriet of verlegenheid. Men kleeft op die manier een label van een psychiatrische aandoening op mensen die beter af zouden zijn zonder. Bijgevolg kan dit handboek leiden tot onnodige en mogelijk zelfs schadelijke behandelingen, zeker gezien het relatieve gemak waarmee de laatste tijd krachtige psycho-actieve geneesmiddelen worden voorgeschreven.Daarom hekelt Mental Health Europe het exclusieve gebruik van biomedische benaderingen in de nieuwe DSM. Wetenschap kan zeer nuttig zijn voor de geestelijke gezondheid en het welzijn. Echter, de simplistische en arbitraire toepassing van slechts gedeeltelijk verkende reductionistische wetenschap kan evenzeer het begrijpen van de menselijke conditie belemmeren en een inbreuk maken op fundamentele mensenrechten. Er zijn vele beproefde en onderzochte psychosociale benaderingen voor de behandeling en het ondersteunen van mensen met psychische problemen, die over het hoofd worden gezien door de machtige politieke en commerciële belangen die de westerse psychiatrie domineren. In de komende maanden zal MHE veel aandacht besteden aan een aantal van deze psychosociale benaderingen via haar nieuwsbrief en website, zodat gebruikers en hun families een onderbouwde beoordeling kunnen maken. Artikelen, onderzoek en congressamenvattingen zullen worden gepubliceerd, over behandelmodellen die medische met andere benaderingen combineren, evenals modellen die helemaal niet medisch zijn gebaseerd. Meer gewicht geven aan ervaring van zorggebruikersIn het licht van de voorgaande punten roept MHE de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) op om met deze breed gedragen bezorgdheid rekening te houden in de komende herziening van de International Classification of Diseases 10 (ICD-10). MHE pleit bij de WHO om veel meer gewicht te geven aan de ervaring van zorggebruikers en aan psychosociale benaderingen bij de classificatie van de geestelijke gezondheidsproblemen en bij de beoordeling van de effectiviteit van interventies. "Psychische problemen zijn niet zwart-wit. Ze kunnen tijdelijk zijn of permanent, ze kunnen voortkomen uit een veelheid van oorzaken en, afhankelijk van het individu, reageren op verschillende interventies. De biomedische benadering in de DSM-5 is dus beperkend en schadelijk, en moet zeker heroverwogen worden", zegt Karina Huberman, waarnemend directeur van MHE.
