Diabetes op weg naar mondiale epidemie!

Op 6 november 2012 vond de vierde editie van het MSD-diabetessymposium plaats, waar enkele vooraanstaande artsen en academici kwamen praten over de groeiende problematiek van diabetes. Wereldwijd lijden 366 miljoen mensen aan deze ongeneeslijke ziekte - waaronder ook steeds meer kinderen - en dit aantal blijft stijgen. Onder het overkoepelende thema ‘Een onbezorgde toekomst voor diabetes type 2 patiënten?’ werd tijdens de presentaties gewezen op zowel de huidige, als toekomstige uitdagingen inzake preventie en kwalitatieve zorg bij diabetes.
Met hun jaarlijks diabetessymposium beklemtonen de patiëntenorganisaties VDV (Vlaamse diabetes Vereniging) en ABD (Association Belge du Diabète) en MSD, internationaal leider in gezondheidszorg, de dringende nood aan meer publieke aandacht voor de diabetesproblematiek. “Elke tien seconden sterft iemand aan diabetes”, is de schokkende vaststelling van de International Diabetes Federation[1]. Des te verontrustender is het feit dat ook kinderen steeds vaker het slachtoffer worden van de zogenaamde ‘ouderdomsdiabetes’ of diabetes type 2 (DT2).

In aanloop naar de World Diabetes Day op 14 november, luidden de academici op dit symposium nogmaals de alarmbel: diabetes stevent af op een ware mondiale epidemie. De VN voorspelt zelfs een verdubbeling van het aantal diabeten tegen 2025 en dit is vooral te wijten aan onze toenemende ongezonde levensstijl en het probleem van overgewicht. Diabetes kan zeer ernstige potentiële gevolgen hebben voor de gezondheid: hart- en vaatlijden, blindheid, nierfalen, etc.[2]

Uit de presentaties van die avond bleek dat het belang van preventie en het aanleren van een bepaalde mate van levenshygiëne met voldoende lichaamsbeweging en gezonde voedingsgewoonten, een cruciale factor is in de strijd tegen diabetes. Bovendien is ook een snellere diagnose vereist, waarbij risicogroepen in kaart gebracht worden via vragenlijsten en vervolgens regelmatig op ‘welvaartsdiabetes’ of DT2 gescreend worden. In België lijden namelijk ongeveer 450.000 mensen aan deze aandoening, maar naar schatting lopen er nog eens 400.000 patiënten rond, die niet als dusdanig gediagnostiseerd werden[3]. Dat maakt dus dat bijna één Belg op tien door diabetes getroffen wordt!

Eenmaal gediagnostiseerd met diabetes kan de ziekte niet genezen worden, maar de schadelijke gevolgen kunnen via een adequate behandeling wel onder controle gehouden worden. Dit vraagt echter de nodige discipline van verschillende partijen: de patiënt, de verzorgers en de overheid. Hiervoor moet de aandacht gaan naar therapietrouw, een gecoördineerde aanpak, een duidelijke dialoog, het drukken van de financiële barrières etc.

Een andere spreker beklemtoonde dat door het enorme aantal patiënten de druk op de zorgsector te groot wordt. Daarom verdienen initiatieven als ‘telecoaching’ alle lof en aandacht, omdat ze de druk op een persoonlijk en gestroomlijnd zorgprogramma verlichten. Door het gebruik van coaching software krijgen de patiënten steeds een persoonlijk advies met concrete actiepunten, motivatie tot de nodige discipline en een monitoringsysteem. Dit “telefonisch diabeteseducatie” onderzoeksproject wil een verbeterde patiëntenzorg kunnen meten en aantonen.

De sterke toename van de hoeveelheid diabetici, die allen een strikte behandeling nodig hebben, noopt tot een patiëntgerichte oplossing. De patiënt moet geholpen worden om op een autonome manier zijn weg te vinden tussen de verschillende therapeutische oplossingen. Dit vereist dat de juiste medicamenten voorhanden zijn, die een zelfstandig gebruik toelaten. Bovendien moeten de patiënten steeds naar behoren geïnformeerd worden, zodat nutteloze, alarmerende boodschappen hem/haar niet beïnvloeden en de therapie permanent voortgezet wordt. Samen met de gezondheidsverstrekker kiest en beslist de patiënt mee over de meest geschikte therapeutische oplossing voor hem of haar uit het complexe aanbod aan gezondheidszorg.

Een ander strijdpunt op dit symposium was zwangerschapsdiabetes en het risico op ontwikkeling van DT2 op lange termijn na de zwangerschap. Vooral zwaarlijvige aanstaande moeders of zij waar diabetes in de familie zit, lopen het grootste risico. Daarom is het aangeraden om fysiek zoveel mogelijk actief te blijven, zoniet moet een behandeling via een dieet of zelfs met insuline volgen. Bovendien krijgt 50% van de vrouwen met zwangerschapsdiabetes 5 à 10 jaar later effectief diabetes.

Ondanks het huidige niveau van de geneeskunde blijft diabetes toch almaar meer slachtoffers maken, waaronder ook kinderen. Dit is een onrustwekkend signaal dat dringend vraagt om collectieve actie en het opdrijven van preventie. Via educatie in scholen kunnen kinderen spelenderwijs bewust gemaakt worden van het belang van een gezond leven. Aangezien de ziekte niet kan genezen worden, is het essentieel om de problemen te voorkomen.

Het programma met de vijf sprekers zag er uit als volgt:
- “De ongeduldige patiënt: de patiënt kiest en beslist” door Dr. Laurent Crenier (Erasme Hospitaal Brussel)
- “Zwangerschapsdiabetes” door Dr. Katrien Benhalima (UZ Leuven)
- “Belang van beweging en voeding ter preventie van diabetes” door Prof. Christophe De Block (UZ Antwerpen)
- “Disease Management: Hoe de zorg voor mensen met Diabetes Type 2 verbeteren?” door Dr. Régis Radermecker (CHU Sart Tilman Liège)
- “Een nieuw Telecoaching project voor de Belgische Diabetes Type 2 patiënt” door Mrs. Irina Odnoletkova (MLOZ)
12 nov 2012 10u01
meer over
zie ook rubriek