"Toch wel een beetje spannend", moet Pascale Vanroy (40) bekennen. Ze heeft net een flinke adem-stoot in het meettoestel geblazen. Het verdict: haar longen zijn 53 jaar oud. Anderhalf pakje sigaretten per dag jaagt ze erdoor. "Eerlijk gezegd denk ik niet dat ik nu nog kan stoppen", zegt de vrouw die op haar elfde haar eerste trek nam. "Dat begint 's ochtends al: uit bed en direct een sigaret." Eerder hield ze nochtans een rookstop van tien jaar. "Ik hoorde van de dokter dat ik astma had. Toen ben ik puur op karakter gestopt, van de ene dag op de andere. Zo'n twee jaar geleden ben ik weer begonnen, vanwege zorgen aan mijn hoofd. Maar het verbaast me niks dat mijn longen al zo oud zijn, ik ben me er volledig van bewust hoe slecht dit voor me is."
Bij anderen is het shockeffect groter. Ilse Vandekerkhove (36) snelt na de test richting uitgang. De eerste schrik verteert ze met een sigaret. "Ik zat hier ook al twee uur binnen", klinkt het bijna verontschuldigend. Er volgt een zucht: "Beu ben ik het, om slaaf te zijn van mezelf. Ik wil stoppen, echt waar. En toch raak ik er maar niet vanaf. Met nicotinepleisters is het me ooit gelukt, helaas maar drie maanden." als verpleegkundige weet ze nochtans wat het met een mens doet. En met haar portemonnee: 20 sigaretten per dag, dat is 1.679 euro per jaar, zo leert de kostenwijzer. "Een verschrikkelijk hoog bedrag", berispt ze zichzelf. Een nieuwsgierige niet-roker beaamt: "Met dat geld ga ik liever op reis."
Een voortdurend komen en gaan is het aan de stand rookstopbegeleiding. Blazen en zuchten. Rochelen en slikken. Een 55-jarige dame roept met hese stem. "Wablieft? Mijn longen zijn 94 jaar oud? Vreselijk! Nu mag iedereen toch wat compassie hebben met mij."
"We hebben al een aantal rokers doorverwezen naar de huisarts", vertelt tabakologe Karine Colebrants. "Sommigen schrikken zo fel dat ze vanavond nog naar hun dokter willen. Maar we waarschuwen ook degenen die er nu nog weinig hinder van ondervinden. Ook zij mogen er niet gerust op zijn. Wie weet hoe zijn hun longen er over vijf jaar aan toe?"
Een van de tests, die de koolstofmonoxide (CO) in de longen meet, toont meteen de schadelijke gevolgen van tabak. Colebrants: "CO is een giftig gas dat vrijkomt tijdens de verbranding van de sigaret. Het gas komt in het bloed terecht, zodat organen minder zuurstof krijgen. De ravage is navenant."
Schuldgevoel
Een jonge moeder die haar naam liever niet gedrukt ziet - "mijn familie weet niet dat ik rook" - houdt er een half schuldgevoel aan over. "Mijn motivatie om ermee te kappen is aangesterkt, ja. Want voor hem wil ik stoppen", wijst ze op haar zoontje in de kinderwagen.
Marc Romyn, een student van 26 met longen van 57 jaar, gaat nog een stap verder. Hij tekent al in op de lijst voor begeleid stoppen, iets wat de slaagkans met een derde zou vergroten. Geen overbodige luxe voor hem. "Twee jaar geleden heb ik een hartoperatie ondergaan. Dat roken moet er dus uit. Maar het is lastig, zeker in de examens. stress doet smoren, al ben ik wel aan het afbouwen. Vroeger rookte ik een pak per dag, nu niet meer." Van zijn bezorgde moeder kreeg hij een elektrische sigaret cadeau. "Want het is niet alleen aan de tabak dat je verslaafd bent", merkt hij op. "Ook aan de handeling op zich. Dan is dit toch al iets beter: er zit wel nicotine in, maar geen teer."
Een schrapend geluid weerklinkt, gevolgd door een hoest. Kort en krachtig uitblazen in het meettoestel is voor René Janssens een hele klus. Hij is er 52, zijn longen 81. "De huisarts mag ik overslaan. Maak maar meteen een afspraak met de longspecialist, zeiden ze." Het baart hem wel zorgen, die hardnekkige bronchitis, die kortademigheid 's nachts. Maar een dag zonder tabak? Nee, het zal niet voor vandaag zijn. "Straks steek ik er gegarandeerd weer een op. Dat is een automatisme: je komt buiten en grijpt naar die sigaret."
Bron: De Morgen, 1 juni 2012.
