Stamcellen in de hypofyse kunnen schade herstellen

Bij muizen met een beschadigde hypofyse reageren de stamcellen in de hypofyse snel: ze vermenigvuldigen zich en zorgen ervoor dat de beschadigde cellen hersteld worden. Dat hebben stamcelonderzoeker Hugo Vankelecom van de KU Leuven en een internationaal team onderzoekers vastgesteld in een recent verschenen onderzoek. De hypofyse is een kleine klier net onder de hersenen, die een sleutelpositie bezet in onze hormonenhuishouding. Ze heeft een aanpassingsvermogen, want de hypofyse moet alnaargelang de omstandigheden de juiste hormonen in de juiste hoeveelheden produceren. Dit doet de hypofyse onder andere door meer cellen aan te maken, die een bepaald hormoon produceren.
De vraag bij wetenschappers is hoe die nieuwe hormooncellen zich vormen in de hypofyse, legt professor Vankelecom uit: “Eén mogelijke manier is via stamcellen, maagdelijke cellen die zich nog tot andere types van cellen kunnen ontwikkelen. Die bevinden zich ons hele leven in ons lichaam, niet alleen tijdens onze ontwikkeling als embryo. We hebben nog niet zo lang ontdekt dat er zich stamcellen in de hypofyse bevinden. Om de functie van die stamcellen na te gaan, schakelden we in de hypofyse van muizen de cellen die groeihormoon aanmaken uit. De stamcellen blijken zeer snel en actief te reageren: ze vermenigvuldigen zich en vernieuwen in belangrijke mate de uitgeschakelde cellen. Ook bij een ander hormoon, prolactine - dat de productie van moedermelk stimuleert - zien we hetzelfde effect.”

De resultaten tonen aan dat de hypofyse zichzelf kan herstellen - zelfs op volwassen leeftijd, kadert Vankelecom: “Bij beschadigingen van de hypofyse net na de geboorte gaat herstel nog vlot, want alles is nog heel plastisch. Maar de vraag is of dat nog kan bij volwassenen. Deze studie met volwassen muizen toont aan van wel.”

Een volgende stap in het onderzoek is nagaan hoe de stamcellen zich omvormen tot welbepaalde hormooncellen in de hypofyse. Deze kennis zal belangrijk zijn om in latere stadia hormooncellen te herstellen als de hypofyse bij de mens beschadigd is en slecht functioneert door een ziekte, de groei van een tumor of een operatie.

The Adult Pituitary Shows Stem/Progenitor Cell Activation in Response to Injury and Is Capable of Regeneration
16 mei 2012 10u10
Bron: KU Leuven
meer over
zie ook rubriek