Ons land slaagt er vooralsnog niet in de armoede terug te dringen. Sinds 2007 meet Decenniumdoelen 2017 - een samenwerkingsverband van 13 organisaties - de armoede in ons land aan de hand van zes doelen. Vijf jaar na de nulmeting is er nog maar weinig verbetering te merken.
Kinderarmoede is verder toegenomen tot bijna negen procent. De cijfers - die op twaalf jaar al verdubbeld waren - blijven dus stijgen. 140.000 kinderen leven in armoede. "De achterstand waar deze kinderen mee starten halen ze nooit meer in", aldus Danielle Dierckx van onderzoeksgroep OASeS (Universiteit Antwerpen). Zowat één op vier kinderen leeft in een huis met gebreken (vb. zonder bad of douche, zonder centrale verwarming, met lekkend dak...). De wachtlijst voor een sociale woning is op een jaar tijd aangegroeid van 91.500 tot 96.000.
Invloed van sociale processen op gezondheid
Het aantal mensen dat gezondheidszorgen moet uitstellen om financiële redenen stijgt ook, zelfs bij de groep mensen boven de armoedegrens. Prof. dr. Sara Willems van de onderzoeksgroep Sociale ongelijkheid in de gezondheidszorg (UGent) licht de kloof tussen arm en rijk op vlak van gezondheid toe: "Positief nieuws is dat onze levensverwachting toeneemt, maar spijtig genoeg neemt tegelijk de kloof tussen hoog- en laagopgeleiden toe op dat vlak. Uit studies uit het Verenigd Koninkrijk blijkt dat het aanpakken van sociale ongelijkheid een economisch voordeel oplevert. Alleen al door verlies van productie verliest het VK elk jaar 40 miljard euro per jaar. Om nog maar te zwijgen van alle medische kosten die uitgespaard kunnen worden. Daarnaast blijft de kloof tussen arm en rijk uiteraard ook maatschappelijk onaanvaardbaar."
Prof. Willems beschrijft een aantal sociale processen die invloed hebben op de gezondheid. De plaats op de sociale ladder, bepaalt mee hoe iemand zich voelt. Wie zich onderaan op de ladder bevindt, zal zich mentaal en vaak ook fysiek slechter voelen om die reden. Wie arm is, huurt vaker een woning dan dat hij eigenaar is van een eigen woonst. Het risico om in een ongezonde woning terecht te komen is groter wanneer men huurt dan wanneer men eigenaar is. Bij armen speelt ook het levensloopeffect: kinderen die in een arm gezin geboren worden, dragen al vanaf het begin een zwaarder rugzakje mee. Dat raken ze nooit meer kwijt. Blootstelling aan bepaalde risico's is ook cumulatief. Tot slot maakt armoede niet alleen ziek, maar maakte ziekte (in mindere mate) ook arm. Dit laatste valt in België gelukkig nog mee, dankzij ons systeem van sociale zekerheid. Maar Willems vraagt zich toch af waarom het Omnio-statuut nog steeds moet aangevraagd worden en niet automatisch toegekend kan worden. Ze pleit ook voor een derdebetalersregeling voor iedereen.
Van school naar werk of van school naar uitkering?
Het percentage schoolverlaters dat na één jaar nog werk zoekt is vorig jaar gestegen tot 14,6%. Wat betreft de langdurige werkloosheid was er sinds de nulmeting in 2007 vooruitgang geboekt in de afgelopen jaren, maar helaas komt deze nu opnieuw bijna op het niveau van vijf jaar geleden. Het aantal schoolverlaters zonder diploma en het aantal kinderen en jongeren met meer dan twee jaar schoolachterstand blijft ongeveer gelijk. De maximumfactuur in het onderwijs blijkt haar effect niet te missen en houdt onderwijs betaalbaar voor iedereen. Toch blijft meer aandacht voor kansengroepen nodig. De druk op het inkomen is heel groot. Bijna 15% van de bevolking kan zich geen onverwachte aankoop van meer dan 750 euro veroorloven. Het aantal gezinnen dat het subjectief gevoel heeft 'niet rond te komen' is sinds vorig jaar gestegen van 11,7 tot 14,1%.
Voorzitter van Decenniumdoelen Jos Geysels besluit met een niet erg optimistische, maar strijdvaardige noot: "We zijn al halfweg het decenniumtraject 2007-2017, maar de armoedecijfers zijn nog lang niet gehalveerd. De armoede daalt niet, en de ongelijkheid tussen arm en rijk stijgt nog. Het is tijd om België wakker te schudden." Daarom confronteren de organisaties de beleidsmakers met deze cijfers, op 14 juni in het Vlaams Parlement.
Lees het volledige rapport van de armoedebarometer en meer over de presentatie van de tussenstand op 14 juni op www.decenniumdoelen.be
Invloed van sociale processen op gezondheid
Het aantal mensen dat gezondheidszorgen moet uitstellen om financiële redenen stijgt ook, zelfs bij de groep mensen boven de armoedegrens. Prof. dr. Sara Willems van de onderzoeksgroep Sociale ongelijkheid in de gezondheidszorg (UGent) licht de kloof tussen arm en rijk op vlak van gezondheid toe: "Positief nieuws is dat onze levensverwachting toeneemt, maar spijtig genoeg neemt tegelijk de kloof tussen hoog- en laagopgeleiden toe op dat vlak. Uit studies uit het Verenigd Koninkrijk blijkt dat het aanpakken van sociale ongelijkheid een economisch voordeel oplevert. Alleen al door verlies van productie verliest het VK elk jaar 40 miljard euro per jaar. Om nog maar te zwijgen van alle medische kosten die uitgespaard kunnen worden. Daarnaast blijft de kloof tussen arm en rijk uiteraard ook maatschappelijk onaanvaardbaar."
Prof. Willems beschrijft een aantal sociale processen die invloed hebben op de gezondheid. De plaats op de sociale ladder, bepaalt mee hoe iemand zich voelt. Wie zich onderaan op de ladder bevindt, zal zich mentaal en vaak ook fysiek slechter voelen om die reden. Wie arm is, huurt vaker een woning dan dat hij eigenaar is van een eigen woonst. Het risico om in een ongezonde woning terecht te komen is groter wanneer men huurt dan wanneer men eigenaar is. Bij armen speelt ook het levensloopeffect: kinderen die in een arm gezin geboren worden, dragen al vanaf het begin een zwaarder rugzakje mee. Dat raken ze nooit meer kwijt. Blootstelling aan bepaalde risico's is ook cumulatief. Tot slot maakt armoede niet alleen ziek, maar maakte ziekte (in mindere mate) ook arm. Dit laatste valt in België gelukkig nog mee, dankzij ons systeem van sociale zekerheid. Maar Willems vraagt zich toch af waarom het Omnio-statuut nog steeds moet aangevraagd worden en niet automatisch toegekend kan worden. Ze pleit ook voor een derdebetalersregeling voor iedereen.
Van school naar werk of van school naar uitkering?
Het percentage schoolverlaters dat na één jaar nog werk zoekt is vorig jaar gestegen tot 14,6%. Wat betreft de langdurige werkloosheid was er sinds de nulmeting in 2007 vooruitgang geboekt in de afgelopen jaren, maar helaas komt deze nu opnieuw bijna op het niveau van vijf jaar geleden. Het aantal schoolverlaters zonder diploma en het aantal kinderen en jongeren met meer dan twee jaar schoolachterstand blijft ongeveer gelijk. De maximumfactuur in het onderwijs blijkt haar effect niet te missen en houdt onderwijs betaalbaar voor iedereen. Toch blijft meer aandacht voor kansengroepen nodig. De druk op het inkomen is heel groot. Bijna 15% van de bevolking kan zich geen onverwachte aankoop van meer dan 750 euro veroorloven. Het aantal gezinnen dat het subjectief gevoel heeft 'niet rond te komen' is sinds vorig jaar gestegen van 11,7 tot 14,1%.
Voorzitter van Decenniumdoelen Jos Geysels besluit met een niet erg optimistische, maar strijdvaardige noot: "We zijn al halfweg het decenniumtraject 2007-2017, maar de armoedecijfers zijn nog lang niet gehalveerd. De armoede daalt niet, en de ongelijkheid tussen arm en rijk stijgt nog. Het is tijd om België wakker te schudden." Daarom confronteren de organisaties de beleidsmakers met deze cijfers, op 14 juni in het Vlaams Parlement.
Lees het volledige rapport van de armoedebarometer en meer over de presentatie van de tussenstand op 14 juni op www.decenniumdoelen.be
