"Tranende ogen en een jeukende neus: normaal heb ik dat pas als de blaadjes weer aan de bomen komen", zegt Marie De Clerck, CD&V-middenstandsschepen in Wevelgem en dochter van ex-justitieminister Stefaan De Clerck. "Dat kan toch geen hooikoorts zijn? Da's toch veel te vroeg?" Het kan wel, antwoordt Paul Borremans, educatief medewerker van de Nationale Plantentuin in Meise. "De boosdoeners zijn de els en de hazelaar. Die staan hier en daar al in bloei. Dit weekend zag ik de eerste katjes al toen ik met mijn kleinkinderen ging wandelen: lange roodbruine voor de els en lange gele van de hazelaar. Ook onze hazelaar in de Plantentuin staat al in bloei." Hazelaars en elzen geven pollen waar hooikoortspatiënten gevoelig voor zijn. Meestal komen de eerste pollen pas half januari voor. Dit jaar zijn ze dus vroeg, stelt plantenkenner Borremans vast. "Maar het is niet abnormaal. Het vriest niet, en het is redelijk warm voor de tijd van het jaar. Dan schiet alles wat sneller in gang. In de Plantentuin staat ook een rododendron in bloei en in mijn eigen binnentuintje wil een krokusje al opengaan." Didier Ebo, professor Allergologie aan het Universitair ziekenhuis Antwerpen, verwacht dat de eerste hooikoortspatiënten zich snel zullen aandienen. "Al zijn de meeste mensen niet meteen allergisch voor het stuifmeel van de els en de hazelaar, wel van de berk. En dat vliegt pas in maart in de lucht. Bovendien nemen een heleboel hooikoortspatiënten hun medicatie het hele jaar rond in omdat ze vaak ook allergisch zijn voor huisstofmijt of hun huisdier. Zij merken het dus niet als het echte hooikoortsseizoen wat vroeger begint."
"Toch stellen we al een hele tijd vast dat het hooikoortsseizoen steeds langer wordt", zegt professor Ebo. "Het begint vroeger en werkt langer door. Daar zit de opwarming van de aarde zeker voor iets tussen, maar ook de milieuvervuiling. Die veroorzaakt stress bij bomen, waardoor ze extra veel verdedigingseiwitten produceren. En het is juist dát eiwit dat voor allergische reacties zorgt."
Kwakkelseizoen
Voor hooikoortslijders als Marie De Clerck zit er dus niets anders op dan nu al medicatie te nemen. "Maar die helpt niet altijd", zegt Marie. "Naar het schijnt moet ik honing van planten uit de buurt eten. Dat zou me immuun maken voor het rondvliegend stuifmeel. Maar ik heb die honing nog nergens kunnen vinden." Dan maar hopen dat het snel gaat vriezen. Want bevroren katjes verspreiden geen stuifmeel. Maar schaadt de vrieskou de bloeiende bomen dan niet? "Nee hoor", zegt plantenexpert Borremans. "De natuur heeft het zo geregeld dat niet alle bloemetjes tegelijk bloeien. Ze houdt er altijd wat in reserve. De bomen kunnen er dus tegen, tegen onze kwakkelseizoenen."
