Handen wassen kan heel wat meer betekenen dan bescherming tegen bacteriën en virussen. Vele mensen ervaren het proces van de lichamelijke reiniging onbewust ook als een bevrijding van een slecht geweten. Dat psychologisch effect heeft een wetenschappelijk team in Toronto en Chicago in een reeks onderzoeken aangetoond. Hun resultaten stellen Chen-Bo Zhong en Katie Lilienquist in het wetenschappelijk vakblad Science voor.
Zonden
Vele religieuzen gebruiken water om gelovigen symbolisch van hun zonden te bevrijden, schrijven de auteurs. Een voorbeeld is de doop bij christenen, een ander de voetwassing van moslims voor het gebed. Ook Shakespeare had deze symbolische betekenis enkele honderden jaren geleden al begrepen. Zijn Lady Macbeth hoopte ernstig zich met een paar druppels water van de schuld aan de moord op koning Duncan te kunnen bevrijden, zo schrijven de beide psychologen.
Reinigingsritueel
Hun onderzoeken beoogden verschillende vragen. Aan de ene kant onderzochten ze of vele mensen daadwerkelijk onbewust een lichamelijke reiniging ondergaan om morele absolutie te verkrijgen. Aan de andere kant gingen ze de vraag na of deze weg naar succes leidt en propere mensen ook een schoner geweten hebben. In een verdere bevraging probeerden de beide vorsers te achterhalen of ongewassen mensen zich moreel ook slechter voelen.
Tot verwondering van beide wetenschappers luidde het antwoord op alle drie vragen "ja". Zo grepen de deelnemers, die gevraagd werden zich een slechte daad voor ogen te halen, dubbel zoveel naar woorden uit het reinigingsritueel of naar antiseptische doekjes dan anderen, die zich een moreel correcte daad voor de geest haalden. In een verder onderzoek werd de deelnemers gevraagd een moreel juist of een verwerpelijk verhaal te schrijven. Ook hier grepen de schrijvers van verwerpelijke verhalen sneller naar een schoonmaakmiddel en niet naar het als alternatief aangeboden potlood of drankje.
Vele religieuzen gebruiken water om gelovigen symbolisch van hun zonden te bevrijden, schrijven de auteurs. Een voorbeeld is de doop bij christenen, een ander de voetwassing van moslims voor het gebed. Ook Shakespeare had deze symbolische betekenis enkele honderden jaren geleden al begrepen. Zijn Lady Macbeth hoopte ernstig zich met een paar druppels water van de schuld aan de moord op koning Duncan te kunnen bevrijden, zo schrijven de beide psychologen.
Reinigingsritueel
Hun onderzoeken beoogden verschillende vragen. Aan de ene kant onderzochten ze of vele mensen daadwerkelijk onbewust een lichamelijke reiniging ondergaan om morele absolutie te verkrijgen. Aan de andere kant gingen ze de vraag na of deze weg naar succes leidt en propere mensen ook een schoner geweten hebben. In een verdere bevraging probeerden de beide vorsers te achterhalen of ongewassen mensen zich moreel ook slechter voelen.
Tot verwondering van beide wetenschappers luidde het antwoord op alle drie vragen "ja". Zo grepen de deelnemers, die gevraagd werden zich een slechte daad voor ogen te halen, dubbel zoveel naar woorden uit het reinigingsritueel of naar antiseptische doekjes dan anderen, die zich een moreel correcte daad voor de geest haalden. In een verder onderzoek werd de deelnemers gevraagd een moreel juist of een verwerpelijk verhaal te schrijven. Ook hier grepen de schrijvers van verwerpelijke verhalen sneller naar een schoonmaakmiddel en niet naar het als alternatief aangeboden potlood of drankje.
