Goed nieuws uit de Vlaamse kraamklinieken. Voor het derde jaar op rij zijn er meer kinderen geboren. Volgens de officiële cijfers van de Algemene Directie Statistiek waren er vorig jaar 63.905 geboortes. Dat zijn er 1.532 meer (of 2,5 procent) dan in 2004. Het aantal geboortes nam in alle provincies toe, maar West-Vlaanderen doet het het best (+ 3,7 procent), Limburg het slechtst (+1,7 procent).
Het is het derde jaar op rij dat de vruchtbaarheid in Vlaanderen stijgt. Met een gemiddelde van 1,69 kinderen bereikt de Vlaamse vrouw opnieuw het niveau van 1980 (gemiddelde van 1,70 kinderen). Daarna ging het fors naar beneden: in 2001 bijvoorbeeld was het vruchtbaarheidscijfer gezakt tot 1,51. Alleen begin jaren negentig was er ook een lichte opstoot. Met 1,69 scoort Vlaanderen beter dan het Europese gemiddelde.
De vraag is: waarom worden er al drie jaar na elkaar meer kinderen geboren? Onderzoeker Jan Van Bavel van de Vrije Universiteit Brussel nam de cijfers onder de loep. Kan de stijging van de vruchtbaarheid verklaard worden door de bijdrage van de vreemdelingen en de nieuwe Belgen?
,,Het is een deel van de verklaring, maar zeker niet de belangrijkste'', zegt Van Bavel. ,,Vreemdelingen krijgen hun eerste kind nog altijd vroeger dan Belgische moeders. Die is bij de geboorte van haar eerste kind 27,6 jaar, een moeder van vreemde origine 26,7 jaar. Het aandeel van de nieuwe Belgen in de geboortes blijft lichtjes stijgen: van 4,3 procent in 2001 tot 6,5 procent vorig jaar. Maar de vruchtbaarheid stijgt op dit moment sterker bij de Belgen dan bij de vreemdelingen.''
De belangrijkste factor blijkt te zijn dat Vlaamse vrouwen die de geboorte van hun eerste kind uitstelden, nu hun kinderen aan het krijgen zijn. ,,De 30-plussers krijgen hun kinderen. Die stijging wordt bovendien versterkt door een nieuwe trend: sinds 2003 krijgen opnieuw meer Vlaamse vrouwen onder de 30 jaar hun eerste kind. Gevolg: de totale vruchtbaarheid neemt flink toe.''
Er zijn geen wetenschappelijke verklaringen waarom vrouwen weer geneigd zijn op jongere leeftijd kinderen te krijgen. ,,We hebben alleen enkele veronderstellingen. Het aantal beleidsmaatregelen dat de combinatie gezin-werk makkelijker maakt, is toegenomen. Bovendien is er een minder strakke band tussen huwelijk en ouderschap. Terwijl in 1994 het aantal ongehuwde moeders 10 procent bedroeg, is dat in 2004 opgelopen tot 33 procent. En waarschijnlijk zijn ook meer vrouwen zich bewust van het feit dat een eerste kind op latere leeftijd meer risico's inhoudt.''
Toch is er geen reden om victorie te kraaien. ,,Het is niet zo dat het gemiddelde Vlaamse gezin groter wordt. Op dat vlak is er ook geen stijging te verwachten. als de vruchtbaarheid de komende jaren blijft op het niveau van 2005, zal het aantal geboorten na 2006 weer dalen, want de inhaalbeweging van de dertigers is voltooid.''
De vraag is: waarom worden er al drie jaar na elkaar meer kinderen geboren? Onderzoeker Jan Van Bavel van de Vrije Universiteit Brussel nam de cijfers onder de loep. Kan de stijging van de vruchtbaarheid verklaard worden door de bijdrage van de vreemdelingen en de nieuwe Belgen?
,,Het is een deel van de verklaring, maar zeker niet de belangrijkste'', zegt Van Bavel. ,,Vreemdelingen krijgen hun eerste kind nog altijd vroeger dan Belgische moeders. Die is bij de geboorte van haar eerste kind 27,6 jaar, een moeder van vreemde origine 26,7 jaar. Het aandeel van de nieuwe Belgen in de geboortes blijft lichtjes stijgen: van 4,3 procent in 2001 tot 6,5 procent vorig jaar. Maar de vruchtbaarheid stijgt op dit moment sterker bij de Belgen dan bij de vreemdelingen.''
De belangrijkste factor blijkt te zijn dat Vlaamse vrouwen die de geboorte van hun eerste kind uitstelden, nu hun kinderen aan het krijgen zijn. ,,De 30-plussers krijgen hun kinderen. Die stijging wordt bovendien versterkt door een nieuwe trend: sinds 2003 krijgen opnieuw meer Vlaamse vrouwen onder de 30 jaar hun eerste kind. Gevolg: de totale vruchtbaarheid neemt flink toe.''
Er zijn geen wetenschappelijke verklaringen waarom vrouwen weer geneigd zijn op jongere leeftijd kinderen te krijgen. ,,We hebben alleen enkele veronderstellingen. Het aantal beleidsmaatregelen dat de combinatie gezin-werk makkelijker maakt, is toegenomen. Bovendien is er een minder strakke band tussen huwelijk en ouderschap. Terwijl in 1994 het aantal ongehuwde moeders 10 procent bedroeg, is dat in 2004 opgelopen tot 33 procent. En waarschijnlijk zijn ook meer vrouwen zich bewust van het feit dat een eerste kind op latere leeftijd meer risico's inhoudt.''
Toch is er geen reden om victorie te kraaien. ,,Het is niet zo dat het gemiddelde Vlaamse gezin groter wordt. Op dat vlak is er ook geen stijging te verwachten. als de vruchtbaarheid de komende jaren blijft op het niveau van 2005, zal het aantal geboorten na 2006 weer dalen, want de inhaalbeweging van de dertigers is voltooid.''
