Zowat 70 procent van de Belgische ziekenhuizen is financieel gezond. Daarmee heeft de sector de zware crisis van 2001 overleefd. Dat blijkt uit een onderzoek van de bank Dexia. Maar er dreigen nieuwe problemen. De ziekenhuizen hebben de voorbije jaren beduidend minder geïnvesteerd in infrastructuur. 'En dat zal zich vroeg of laat wreken', zegt Frank Lierman, hoofdeconoom bij Dexia.
Dexia brengt sinds 1993 jaarlijks de financiële structuur en gezondheid van de Belgische ziekenhuissector in kaart. Voor het jongste onderzoek, over de situatie in 2004, werkte de bank samen met 102 ziekenhuizen, waaronder alle acht universitaire ziekenhuizen. Daarnaast waren er ook de publieke en private algemene ziekenhuizen en de psychiatrische instellingen.
De sector is aan de beterhand, luidt de conclusie van het onderzoek. De financiële toestand in 70 procent van de ziekenhuizen is goed tot uitstekend. In het 'rampjaar' 2001 was slechts 59 procent gezond. Het aandeel van de ziekenhuizen met financiële problemen zakte in diezelfde periode van 18 procent naar 11 procent.
Tussen 2001 en 2004 is de balansstructuur in het algemeen verbeterd. Er is een duidelijk herstel van het bedrijfskapitaal en de solvabiliteit heeft zich opnieuw gestabiliseerd op een voldoende hoog niveau. 'Maar de verschillen tussen de verschillende types ziekenhuizen zijn groot', zegt Arnaud Dessoy, analist bij Dexia.
'De ziekenhuissector is hersteld van het crisisjaar 2001', zegt hoofdeconoom Lierman. 'Toen boekten alle ziekenhuizen samen een negatief resultaat. De verbetering was het gevolg van een bijzonder goede beheersing van de personeels- kosten, een stijging van de omzet en een lagere schuldgraad.' In 2004 bedroegen de schulden 32 procent van het balanstotaal, tegenover 35,5 procent in 2001.
Een deel van het herstel kwam er door de verlaging van de investeringen. 'Maar dat is enkel een uitstel', zegt Lierman, 'want investeringen zijn vroeg of laat nodig.' Hij wijst er wel op dat de overheid werkt aan een alternatief financieringsmechanisme om de investeringen door de ziekenhuizen te ondersteunen.
De publieke ziekenhuizen scoren voor alle criteria zwakker dan de private. Lierman: 'Dat komt onder meer door een onderkapitalisatie van de publieke sector, die bijgevolg vaker een beroep moet doen op vreemd vermogen. Bovendien tellen de publieke ziekenhuizen meer vastbenoemd personeel. Die hebben meer sociale voordelen, wat extra zwaar weegt op de personeelskosten.'
'2004 was een uitstekend jaar voor de ziekenhuizen', zegt Lierman. 'Maar de resultaten zullen in 2005 heel wat lager uitvallen. De minister van Volksgezondheid, Rudy Demotte (PS), heeft immers enkele besparingen doorgevoerd, waaronder die op de artsenhonoraria. De grootste uitdaging blijft echter ervoor te zorgen dat de infrastructuur niet veroudert.'
De sector is aan de beterhand, luidt de conclusie van het onderzoek. De financiële toestand in 70 procent van de ziekenhuizen is goed tot uitstekend. In het 'rampjaar' 2001 was slechts 59 procent gezond. Het aandeel van de ziekenhuizen met financiële problemen zakte in diezelfde periode van 18 procent naar 11 procent.
Tussen 2001 en 2004 is de balansstructuur in het algemeen verbeterd. Er is een duidelijk herstel van het bedrijfskapitaal en de solvabiliteit heeft zich opnieuw gestabiliseerd op een voldoende hoog niveau. 'Maar de verschillen tussen de verschillende types ziekenhuizen zijn groot', zegt Arnaud Dessoy, analist bij Dexia.
'De ziekenhuissector is hersteld van het crisisjaar 2001', zegt hoofdeconoom Lierman. 'Toen boekten alle ziekenhuizen samen een negatief resultaat. De verbetering was het gevolg van een bijzonder goede beheersing van de personeels- kosten, een stijging van de omzet en een lagere schuldgraad.' In 2004 bedroegen de schulden 32 procent van het balanstotaal, tegenover 35,5 procent in 2001.
Een deel van het herstel kwam er door de verlaging van de investeringen. 'Maar dat is enkel een uitstel', zegt Lierman, 'want investeringen zijn vroeg of laat nodig.' Hij wijst er wel op dat de overheid werkt aan een alternatief financieringsmechanisme om de investeringen door de ziekenhuizen te ondersteunen.
De publieke ziekenhuizen scoren voor alle criteria zwakker dan de private. Lierman: 'Dat komt onder meer door een onderkapitalisatie van de publieke sector, die bijgevolg vaker een beroep moet doen op vreemd vermogen. Bovendien tellen de publieke ziekenhuizen meer vastbenoemd personeel. Die hebben meer sociale voordelen, wat extra zwaar weegt op de personeelskosten.'
'2004 was een uitstekend jaar voor de ziekenhuizen', zegt Lierman. 'Maar de resultaten zullen in 2005 heel wat lager uitvallen. De minister van Volksgezondheid, Rudy Demotte (PS), heeft immers enkele besparingen doorgevoerd, waaronder die op de artsenhonoraria. De grootste uitdaging blijft echter ervoor te zorgen dat de infrastructuur niet veroudert.'
