Duizenden kinderen krijgen medicijnen om rustig te blijven

Meer dan 6000 Vlaamse kinderen tussen vijf en elf krijgen geneesmiddelen om hun hyperactiviteitsaandoening ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) te onderdrukken. Dat bevestigen twee onafhankelijk studies die De Morgen kon inkijken. Ook duizenden kinderen onder de zes krijgen steeds vaker kalmerende middelen, zij het niet de zware Rilatine en Concerta die ze op de lagere school slikken.
Uit een bevraging van de zorgsector door de vzw ZitStil blijkt dat veertig procent van de behandelde lagere schoolkinderen de stimulantia krijgt, wat omgerekend neerkomt op zo’n 6400 kinderen. Uit een analyse aan de Universiteit van Leuven blijkt dat in totaal twee procent van alle kinderen uit die leeftijdsgroep de stimulantia inneemt, wat neerkomt op een 6600 kinderen. Uit de laatste studie blijkt ook dat dit aantal een verviervoudiging betekent tegenover zes jaar geleden.

Naast schoolkinderen en adolescenten krijgt volgens de bevraging door ZitStil ook zowat een vierde van de peuters en kleuters die behandeld worden voor adhd medicatie. Dat zou voor Vlaanderen alleen betekenen dat meer dan 2000 kinderen onder de zes een of ander middel toegediend krijgen om hen rustig te houden. "Kinderen onder de zes krijgen in principe volgens een EU-richtlijn geen methylphenidatum (een stimulans van het centrale zenuwstelsel, vooral bekend als rilatine en Concerta, TDG) toegediend", zegt dokter Marina Danckaerts, verbonden aan het departement Kinder- en Adolescentenpsychiatrie van de Faculteit geneeskunde, KULeuven, "wat wel veel gegeven wordt is Sedinal: een kalmerend middel op basis van plantenextracten. Alleen in uitzonderlijke gevallen wordt rilatine wel toegediend bij kleuters en peuters."

Eens in het lager onderwijs vallen de bezwaren tegen Rilatine-gebruik voor adhd-patiënten weg. Uit de bevraging van de zorgsector door de vzw ZitStil krijgt maar liefst 41 procent van de behandelde lage schoolkinderen medicatie. Een nog te verschijnen studie van dokter Danckaerts en dokter Sarah Van Ransbeek, die De Morgen kon inkijken, bevestigt die cijfers. Uit hun onderzoek blijkt dat naar schatting twee procent van de kinderen tussen 5 en 11 Rilatine of Concerta slikt. In Vlaanderen zou dat neerkomen op zo'n 6600 ADHD-patiëntjes jonger dan 12. De berekening werd gedaan op basis van de data van 2003, maar dokter Van Ransbeek stelt dat het er sindsdien zeker niet minder zijn geworden. "Tegenover 1999 spreken we over een verviervoudiging. Toen nam slechts 0,6 procent van de kinderen tussen 5 en 11 medicatie voor de behandeling van adhd. De toename zal sindsdien wel enigszins zijn gestabiliseerd, maar minder is het zeker niet geworden."

Volgens professor Danckaerts moeten we ons echter nog geen zorgen maken over die toename. "Uit eerder onderzoek is naar voor gekomen dat zestig procent van de ADHD-patiënten ooit medicatie zal nodig hebben. Nu zitten we aan veertig procent die ze krijgt. Dat is dus nog te weinig." Waar de professor zich wel zorgen over maakt is de toediening van Rilatine als diagnostisch middel. Ook in de bevraging van ZitStil oppert een derde van de bevraagden dat dit wel degelijk een probleem is.

"Door de lange wachtlijsten duurt het soms een hele tijd voor een degelijke diagnose kan worden gesteld en dan durft de arts wel eens Rilatine voorschrijven om snel een diagnose te kunnen maken", vertelt Rita Bollaert van de vzw ZitStil, "als het werkt is het ADHD, als het niet werkt iets anders. Dergelijke praktijken zijn natuurlijk niet goed te keuren, maar er moet wel aantoegevoegd worden dat die praktijken ernstig zijn teruggedrongen sinds Minister van Sociale Zaken Rudy Demotte (PS) voorwaarden verbonden heeft aan de terugbetaling van Rilatine."
28 mrt 2006
Bron: De Morgen
meer over
zie ook rubriek