Onbekende bacteriën veroveren vaginawand bij vaginale infectie

HOEWEL veel vrouwen last hebben van de aandoening en er al vijftig jaar onderzoek naar wordt gedaan, is tot nog toe nooit onomstotelijk een ziekteverwekker aangewezen.
Vaginale infecties worden veroorzaakt door schimmels, bacteriën of de eencellige Trichomonas. Bij de bacteriële infectie wordt de vaginawand veroverd door bacteriën die er al in lage concentraties leefden.

vrouwen die zo'n bacteriële vaginose hebben, hebben meestal alleen last van stinkende afscheiding. Vaak merken ze de aandoening zelfs helemaal niet, en meestal gaat het ook vanzelf over. Waarschijnlijk levert zo'n vaginose bij zwangere vrouwen wel problemen op voor een eventuele foetus, en vergroot het de kans dat een vrouw een geslachtsziekte of ontsteking in het bekken oploopt.

Hoe vaak een bacteriële vaginose voorkomt, is niet bekend omdat lang niet alle vrouwen met de ziekte bij de dokter komen.

Er zijn een paar bacteriën bekend als veroorzakers van de vaginose: Gardnerella vaginalis is daarvan de bekendste. Probleem is echter dat Gardnerella en andere kandidaten ook bij veel gezonde vrouwen worden gevonden. Het onderzoek wordt ook bemoeilijkt doordat vaginale bacteriën nauwelijks in het laboratorium te kweken zijn.

Drie medisch onderzoekers uit Seattle wisten met een andere, genetische techniek in de vaginawand van 27 vaginose-patiëntes wel veel bacteriën te vinden die niet bij gezonde vrouwen waren aan te tonen. Gemiddeld vonden ze bij de patiëntes dertien soorten bacteriën. De gemiddelde gezonde vrouw - de Amerikanen onderzochten er 46 - had maar drie types bacteriën in haar vagina, en dat waren voornamelijk onschuldige melkzuurbacteriën (Lactobacillus) .

Bij de onderzochte patiëntes kwamen 35 verschillende bacteriën voor, waarvan bijna de helft nooit eerder beschreven was. Een groep van drie staafvormige soorten leek zelfs niet eens op een bekende bacterie. Deze drie zijn nu 'bacteriële vaginose geassocieerde bacterie' type 1 tot en met 3 gedoopt. Of ze ook de veroorzakers zijn, moet nog blijken. Over de eigenschappen van deze vaginose-bacterie is ook nog niets bekend.

De onderzoeksgroep uit Seattle, die rapporteert in het medische vakblad The New England Journal of Medicine, zal niet alle vaginose-bacteriën in de vagina gevonden hebben. De oogst was afkomstig van een klein aantal patiëntes, en ook is de genetische techniek niet geschikt om heel schaarse bacteriën te vinden. Ze gebruikten PCR - de polymerasekettingreactie, een vermenigvuldigingstechniek voor genfragmenten. De PCR-methode die de Amerikanen gebruikten, is speciaal aangepast voor bacterie-genen. Tien jaar geleden werd daarmee voor het eerst genetisch materiaal van complexe bacteriemengsels zichtbaar gemaakt. Er zijn ook al gemeenschappen van bacteriën in de diepe oceaan mee geanalyseerd, maar aan de vagina had totnogtoe nog niemand gedacht.

© NRC Handelsblad
09 feb 2006
meer over
zie ook rubriek