Het aantal ziekenhuisinfecties neemt fors toe. Volgens schattingen zouden er jaarlijks 2.000 tot 3.000 mensen aan sterven. Ook de medische wetenschapper Luc Bonneux, die hypes en paniekaanvallen altijd relativeert, maakt zich zorgen.
,,Op de cijfers over het aantal doden reageer ik sceptisch, want wie zijn die mensen? Hadden ze geen ziekte waardoor ze sowieso gestorven zouden zijn? Maar het aantal besmettingen baart me wel zorgen. In België gebruiken we te veel en te slordig antibiotica, waardoor bacteriën resistent raken. En de farma- industrie is niet geïnteresseerd in de ontwikkeling van nieuwe antibiotica omdat het financieel niet interessant is.''
Ook Herman Goossens, ondervoorzitter van de Belgische Commissie voor de Coördinatie van het Antibioticabeleid, vindt de situatie ernstig. ,,Maar met een meersporenbeleid kunnen we wel iets doen.''
Volgens Goossens is het lang niet voldoende om, zoals minister van Sociale Zaken Rudy Demotte (PS) voorstelt, ziekenhuizen te verplichten om de aanwezigheid van resistente bacteriën te melden (DS 10 januari). ,,Er zijn vijf tot tien maatregelen nodig. Aan goede resultaten moet een beloningssysteem gekoppeld worden. We moeten het antibioticagebruik voort verminderen, waardoor de resistentie zal afnemen. En meer hygiëne moet de verspreiding van de bacterie in ziekenhuizen tegengaan. Het zal jaren inspanningen vragen en het zal veel geld kosten, maar dat kunnen we makkelijk terugwinnen.''
In Nederland is de ziekenhuisbacterie nauwelijks een probleem. Daar zijn verscheidene redenen voor. ,,Omdat er veel minder antibiotica wordt gebruikt, bestaat er nauwelijks resistentie. Omdat de hygiëne er beter is, wordt de besmetting minder verspreid. Omdat er minder besmettingen zijn, kunnen besmette patiënten worden geïsoleerd, waardoor het aantal besmettingen nog verder wordt afgeremd. In de jaren zeventig zaten wij in dezelfde situatie als Nederland. Terugkeren naar de Nederlandse situatie is echter onmogelijk. Daarvoor zijn wij al te ver gevorderd'', zegt Goossens.
In de VS is het probleem ronduit catastrofaal, maar ook in België zijn er al ziekenhuizen waar infecties voorkomen die niet meer te behandelen zijn. ,,Ik wil geen namen noemen maar er zijn ziekenhuizen waar het een reuzengroot probleem is'', zegt Goossens.
Daarom vindt Bonneux dat patiënten zouden moeten kunnen nagaan welke ziekenhuizen goede of slechte resultaten boeken. ,,De kern van het probleem is dat de ziekenhuisfinanciering in België niet voor kwaliteit maar voor kwantiteit zorgt'', zegt hij. ,,Ziekenhuizen worden bovendien veel te weinig gecontroleerd.''
,,Toen ik lid was van het federaal kenniscentrum voor de gezondheidszorg, heeft het me altijd verbaasd hoe groot de kwaliteitsverschillen tussen ziekenhuizen zijn. Sommige doen het heel goed, de meeste doen erg hun best, enkele zijn abominabel slecht. Maar patiënten weten niet welke en ook huisartsen weten het meestal niet. In België heb je toegang tot de beste medische zorg ter wereld, maar je moet wel weten waar je moet zijn.''
Ook Herman Goossens, ondervoorzitter van de Belgische Commissie voor de Coördinatie van het Antibioticabeleid, vindt de situatie ernstig. ,,Maar met een meersporenbeleid kunnen we wel iets doen.''
Volgens Goossens is het lang niet voldoende om, zoals minister van Sociale Zaken Rudy Demotte (PS) voorstelt, ziekenhuizen te verplichten om de aanwezigheid van resistente bacteriën te melden (DS 10 januari). ,,Er zijn vijf tot tien maatregelen nodig. Aan goede resultaten moet een beloningssysteem gekoppeld worden. We moeten het antibioticagebruik voort verminderen, waardoor de resistentie zal afnemen. En meer hygiëne moet de verspreiding van de bacterie in ziekenhuizen tegengaan. Het zal jaren inspanningen vragen en het zal veel geld kosten, maar dat kunnen we makkelijk terugwinnen.''
In Nederland is de ziekenhuisbacterie nauwelijks een probleem. Daar zijn verscheidene redenen voor. ,,Omdat er veel minder antibiotica wordt gebruikt, bestaat er nauwelijks resistentie. Omdat de hygiëne er beter is, wordt de besmetting minder verspreid. Omdat er minder besmettingen zijn, kunnen besmette patiënten worden geïsoleerd, waardoor het aantal besmettingen nog verder wordt afgeremd. In de jaren zeventig zaten wij in dezelfde situatie als Nederland. Terugkeren naar de Nederlandse situatie is echter onmogelijk. Daarvoor zijn wij al te ver gevorderd'', zegt Goossens.
In de VS is het probleem ronduit catastrofaal, maar ook in België zijn er al ziekenhuizen waar infecties voorkomen die niet meer te behandelen zijn. ,,Ik wil geen namen noemen maar er zijn ziekenhuizen waar het een reuzengroot probleem is'', zegt Goossens.
Daarom vindt Bonneux dat patiënten zouden moeten kunnen nagaan welke ziekenhuizen goede of slechte resultaten boeken. ,,De kern van het probleem is dat de ziekenhuisfinanciering in België niet voor kwaliteit maar voor kwantiteit zorgt'', zegt hij. ,,Ziekenhuizen worden bovendien veel te weinig gecontroleerd.''
,,Toen ik lid was van het federaal kenniscentrum voor de gezondheidszorg, heeft het me altijd verbaasd hoe groot de kwaliteitsverschillen tussen ziekenhuizen zijn. Sommige doen het heel goed, de meeste doen erg hun best, enkele zijn abominabel slecht. Maar patiënten weten niet welke en ook huisartsen weten het meestal niet. In België heb je toegang tot de beste medische zorg ter wereld, maar je moet wel weten waar je moet zijn.''