Aantal studenten verpleegkunde nooit zo hoog

Dit schooljaar zijn in het Franstalig en het Nederlandstalig onderwijs samen 21.112 studenten ingeschreven voor verpleegkunde. Dat zijn er nog nooit zoveel geweest.
In het begin van de jaren tachtig werd een piek bereikt van 19.000. Daarna ging het lange tijd bergafwaarts met een absoluut dieptepunt van nauwelijks 13.000 studenten begin de jaren negentig. Daarna steeg het cijfer tot iets meer dan 20.000 in de tweede helft van de jaren negentig. Dan zakte het weer. Sinds kort is het weer aan het stijgen. Dit schooljaar bereikt het een - voorlopig? - hoogtepunt van 21.112.

De slaagcijfers zijn ook wat gestegen zodat de komende jaren een uitstroom van ongeveer 6.000 afgestudeerden mag worden verwacht. Dat is goed nieuws, want de verpleegkunde is al ruim 15 jaar een ,,knelpuntberoep'', een met een systematisch tekort aan geschikte kandidaten.

Er zijn beduidend meer studenten in het Franstalig verpleegkunde-onderwijs dan in het Nederlandstalige. Onder die Franstaligen zitten veel Fransen die in hun eigen land niet maar hier wel terecht kunnen; de meesten van hen keren nadien terug naar Frankrijk.

De stijging is nog opvallender als niet het absolute cijfer genomen wordt, maar het relatieve cijfer: het aandeel van de 18-21-jarigen dat verpleegkunde studeert. Het aantal 18-21-jarigen daalt immers.

In de jaren tachtig koos 4 procent van de jongeren een verpleegopleiding (1 op de 25). Dat aandeel van 4 procent zakte tot 3,2 procent (1 op 33) begin de jaren negentig. Nu gaat het over een aandeel van 5,8 procent (1 op de 17).

In Vlaanderen is dat 4,9 procent; in het Franstalig landsdeel theoretisch 7 procent, maar als de Fransen eruit gehaald worden, zal het 5,5 à 6 procent zijn.

Als dit cijfer enige tijd gehandhaafd kan worden, kan de verpleegkunde de komende jaren zonder al te pijnlijke tekorten de daling van het aantal werknemers ingevolge de vergrijzing verwerken, denkt Jan Hertogen, de cijfer-expert van de witte sector met zijn roots in de LBC-vakbond.

De verpleegkunde zou het eerste beroep zijn dat de status van knelpuntberoep overwint. De verklaring zit in de opwaardering van het beroep via de witte cao's die de arbeidsomstandigheden en de lonen verbeterden.

Maar de ommekeer zit evenzeer in het opleidingsbeleid. De sector behield, ondanks vele aanvallen erop, de opleidingen verpleegkunde voor meer praktisch gerichte jongeren (,,A2''). De sector deed afgelopen jaren ook grote inspanningen om werkzoekenden en lager- en andersgeschoolden op te leiden tot verpleegkundige.
04 jan 2006
meer over
zie ook rubriek