De Belgische kinderbijslag is een goede armoedebestrijder maar de waarde ervan vermindert. Dat bleek uit twee onderzoeken die gisteren bekend raakten bij de officiële viering van de 75ste verjaardag van de kinderbijslag in België.
De eerste studie is van Jonathan Bradshaw van de Social Policy Research Unit van de universiteit van York. De Britse professor vergeleek België met een reeks Europese en andere ontwikkelde landen (Canada, Nieuw-Zeeland, Australië, Japan). Hij nam niet alleen de kinderbijslag onder de loep, maar alle tegemoetkomingen aan gezinnen met kinderen: kinderbijslag en vergelijkbare uitkeringen, belastingverminderingen en tegemoetkomingen zoals huursubsidies. Die laatste bestaan niet in ons land (al begint Vlaanderen te denken aan de invoering ervan, vanwege het grote tekort aan sociale huurwoningen).
België komt met zijn totaalpakket van tegemoetkomingen aan gezinnen met kinderen op de derde plaats, na Oostenrijk en - verrassend - Groot-Brittannië.
Frankrijk, dat ook vrij hoge tegemoetkomingen heeft, zat niet in het onderzoek. Zweden wel, maar komt er niet in naar voren omdat het vooral sterk is in collectieve voorzieningen en regelingen voor ouderschapsverlof. Die zijn niet verwerkt in de studie.
Hoewel het Belgische pakket niet speciaal op de lage inkomens mikt, is het volgens Jonathan Bradshaw toch erg efficiënt als armoedebestrijder. Samen met Finland slaagt België er beter in dan gelijk welk land, op kampioen Denemarken na, om het aantal kinderen dat opgroeit in een arm gezin zeer laag te houden. Dat is voor België vooral te danken aan de kinderbijslag.
De tweede studie is van de hand van professor Bea Cantillon van het Centrum voor Sociaal beleid van de Universiteit Antwerpen (UA). Zij bestudeerde de evolutie van de kinderbijslag in ons land de voorbije 35 jaar. In die periode zijn er twee keer substantiële verhogingen geweest: in het begin van de jaren '70 en ook nog eens in het begin van de jaren '80, maar toen alleen voor de gezinnen met meer dan één kind. De bovenste tabel geeft de absolute bedragen weer in de munt van vandaag.
De kinderbijslag is wel gekoppeld aan de index, zodat de muntontwaarding weggewerkt wordt, maar niet aan de stijgende welvaart (inkomen per hoofd). In relatieve termen is het belang van de kinderbijslag dus aan het wegsmelten (onderste grafiek). Voor het eerste kind betekent hij nog maar de helft van wat hij in 1975 betekende, voor een derde kind in een gezin nog 66 procent.
Als die trend aanhoudt en er geen verhogingen komen, rest er over 35 jaar haast niets meer van die zo geroemde Belgische kinderbijslag.
Dat de kinderbijslag in ons land nog maar 75 jaar oud is, wekt verbazing. België heeft de reputatie een zeer goede sociale zekerheid te hebben en wordt daarom geacht bij de pioniers te behoren. Dat is niet zo. België was een van de laatste landen om zijn sociale zekerheid uit te bouwen en is ook telkens een van de laatste om fundamentele hervormingen door te voeren. Duitsland begon al in 1890 met sociale verzekeringen, België deed dat pas na de Eerste Wereldoorlog. De kinderbijslag werd hier pas in 1930 veralgemeend, en de zelfstandigen moesten zelfs wachten tot de jaren vijftig, zo beschreef Johan Verstraeten van de Rijksdienst voor Kinderbijslag. België was ook zowat het laatste Europese land dat het bestaansminimum (leefloon) invoerde : in 1976. Groot-Brittannië deed dat meteen na de Tweede Wereldoorlog.
Professor Jos Berghman (KU Leuven) zei dat de functie van de kinderbijslag verschuift. In het begin was het een aanvulling op het (karige) inkomen van de kostwinner. Vandaag is het een onderdeel van het pakket tegemoetkomingen dat bij ouders de schrik moet wegwerken om kinderen te hebben. Hij zei dat het moderne gezin vooral nood heeft aan langere periodes van ouderschapsverlof, en daarna aan collectieve voorzieningen voor de opvang van kinderen. Zeker voor kinderen van zwakkere sociale milieus is die kinderopvang van belang, zei hij. Dat stimuleert hun ontwikkeling.
Maar de kinderbijslag blijft volgens hem een essentieel onderdeel van dit pakket, en blijft noodzakelijk om te garanderen dat het kinderen ook in minder gegoede gezinnen aan niets essentieels ontbreekt. De kinderbijslagen zijn daarvoor efficiënter dan fiscale maatregelen.
België komt met zijn totaalpakket van tegemoetkomingen aan gezinnen met kinderen op de derde plaats, na Oostenrijk en - verrassend - Groot-Brittannië.
Frankrijk, dat ook vrij hoge tegemoetkomingen heeft, zat niet in het onderzoek. Zweden wel, maar komt er niet in naar voren omdat het vooral sterk is in collectieve voorzieningen en regelingen voor ouderschapsverlof. Die zijn niet verwerkt in de studie.
Hoewel het Belgische pakket niet speciaal op de lage inkomens mikt, is het volgens Jonathan Bradshaw toch erg efficiënt als armoedebestrijder. Samen met Finland slaagt België er beter in dan gelijk welk land, op kampioen Denemarken na, om het aantal kinderen dat opgroeit in een arm gezin zeer laag te houden. Dat is voor België vooral te danken aan de kinderbijslag.
De tweede studie is van de hand van professor Bea Cantillon van het Centrum voor Sociaal beleid van de Universiteit Antwerpen (UA). Zij bestudeerde de evolutie van de kinderbijslag in ons land de voorbije 35 jaar. In die periode zijn er twee keer substantiële verhogingen geweest: in het begin van de jaren '70 en ook nog eens in het begin van de jaren '80, maar toen alleen voor de gezinnen met meer dan één kind. De bovenste tabel geeft de absolute bedragen weer in de munt van vandaag.
De kinderbijslag is wel gekoppeld aan de index, zodat de muntontwaarding weggewerkt wordt, maar niet aan de stijgende welvaart (inkomen per hoofd). In relatieve termen is het belang van de kinderbijslag dus aan het wegsmelten (onderste grafiek). Voor het eerste kind betekent hij nog maar de helft van wat hij in 1975 betekende, voor een derde kind in een gezin nog 66 procent.
Als die trend aanhoudt en er geen verhogingen komen, rest er over 35 jaar haast niets meer van die zo geroemde Belgische kinderbijslag.
Dat de kinderbijslag in ons land nog maar 75 jaar oud is, wekt verbazing. België heeft de reputatie een zeer goede sociale zekerheid te hebben en wordt daarom geacht bij de pioniers te behoren. Dat is niet zo. België was een van de laatste landen om zijn sociale zekerheid uit te bouwen en is ook telkens een van de laatste om fundamentele hervormingen door te voeren. Duitsland begon al in 1890 met sociale verzekeringen, België deed dat pas na de Eerste Wereldoorlog. De kinderbijslag werd hier pas in 1930 veralgemeend, en de zelfstandigen moesten zelfs wachten tot de jaren vijftig, zo beschreef Johan Verstraeten van de Rijksdienst voor Kinderbijslag. België was ook zowat het laatste Europese land dat het bestaansminimum (leefloon) invoerde : in 1976. Groot-Brittannië deed dat meteen na de Tweede Wereldoorlog.
Professor Jos Berghman (KU Leuven) zei dat de functie van de kinderbijslag verschuift. In het begin was het een aanvulling op het (karige) inkomen van de kostwinner. Vandaag is het een onderdeel van het pakket tegemoetkomingen dat bij ouders de schrik moet wegwerken om kinderen te hebben. Hij zei dat het moderne gezin vooral nood heeft aan langere periodes van ouderschapsverlof, en daarna aan collectieve voorzieningen voor de opvang van kinderen. Zeker voor kinderen van zwakkere sociale milieus is die kinderopvang van belang, zei hij. Dat stimuleert hun ontwikkeling.
Maar de kinderbijslag blijft volgens hem een essentieel onderdeel van dit pakket, en blijft noodzakelijk om te garanderen dat het kinderen ook in minder gegoede gezinnen aan niets essentieels ontbreekt. De kinderbijslagen zijn daarvoor efficiënter dan fiscale maatregelen.
