Een arbeidsgeneesheer mag een alcohol- of drugstest afnemen, maar dan wel enkel bij werknemers of kandidaten voor een veiligheidsfunctie of een functie waarbij verhoogde waakzaamheid nodig is. Het kan bovendien alleen als andere proeven geen duidelijk resultaat opleverden. Dat zegt de Nationale Raad van de Orde van Geneesheren in een advies aan een vzw.
Volgens de Nationale Raad mag de beoordeling van de geschiktheid om een veiligheidsfunctie of een functie met verhoogde waakzaamheid te bekleden niet meteen afhangen van een alcohol- of drugstest. Gewone klinische analysemethoden, het gedrag van de werknemer en zijn respons op functionele testen komen volgens de raad op de eerste plaats.
De testen moeten wel voldoen aan een reeks voorwaarden. Zo moet de test streng gemotiveerd zijn. De mogelijkheid om te testen moet bovendien expliciet vermeld staan in de arbeidsovereenkomst of in de aanwervingsvoorwaarden. De werknemer of kandidaat moet ook zijn toestemming geven. De test moet worden uitgevoerd door een erkend laboratorium met degelijk materiaal waarover een wetenschappelijke consensus bestaat.
Volgens de Nationale Raad kunnen alcohol- en druggebruik de waakzaamheid en reactietijd van iemand met een veiligheidsfunctie of functie met verhoogde waakzaamheid verminderen zonder dat die tekenen vertoont van onder invloed zijn. Anderzijds beseft de raad dat tests waardeconflicten kunnen doen ontstaan tussen de verantwoordelijkheid van de arts, de bescherming van de privésfeer en het recht op werk.
Reeks voorwaarden
"Pas wanneer die traditionele methodes geen definitief resultaat opleveren of wanneer een advies gestaafd moet worden, kan de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer overwegen alcohol- en/of drugtesten uit te voeren", luidt het.De testen moeten wel voldoen aan een reeks voorwaarden. Zo moet de test streng gemotiveerd zijn. De mogelijkheid om te testen moet bovendien expliciet vermeld staan in de arbeidsovereenkomst of in de aanwervingsvoorwaarden. De werknemer of kandidaat moet ook zijn toestemming geven. De test moet worden uitgevoerd door een erkend laboratorium met degelijk materiaal waarover een wetenschappelijke consensus bestaat.
Controleonderzoek
De normale waarden moeten voorts duidelijk vastgelegd zijn en in geval van een positief resultaat moet een controleonderzoek uitgevoerd kunnen worden door een ander erkend laboratorium. De arbeidsgeneesheer mag de werkgever enkel mededelen of de werknemer al dan niet geschikt is voor de functie. Hij mag de medische redenen voor zijn beslissing niet bekendmaken.Volgens de Nationale Raad kunnen alcohol- en druggebruik de waakzaamheid en reactietijd van iemand met een veiligheidsfunctie of functie met verhoogde waakzaamheid verminderen zonder dat die tekenen vertoont van onder invloed zijn. Anderzijds beseft de raad dat tests waardeconflicten kunnen doen ontstaan tussen de verantwoordelijkheid van de arts, de bescherming van de privésfeer en het recht op werk.
