Meer Parkinson na eierstokoperatie

Vrouwen die hun eierstokken laten wegnemen, verdubbelen daarmee hun risico op de ziekte van Parkinson. Dat leert een studie bij vijfduizend vrouwen in de VS.
Tijdens een vrouwenleven produceren de eierstokken vrouwelijke hormonen als oestrogeen en progesteron. oestrogeen speelt niet alleen een rol bij de menstruatiecyclus en de voortplanting, het doet ook andere zaken in het lichaam. Zo beschermt het sommige hersencellen tegen beschadiging. Zoals bijvoorbeeld cellen uit de substantia nigra, een diepgelegen hersengebied dat onze bewegingen controleert. Bij mensen met de ziekte van parkinson zijn cellen uit dit hersengebied beschadigd. Dat leidt tot de beverige en hoekige bewegingen en de typische evenwichtsstoornissen van parkinson.

Neurologen uit Minnesota bestudeerden de medische dossiers van vrouwen die tussen 1950 en 1987 in de beroemde Mayo-kliniek waren behandeld. Bij een kwart van hen was één eierstok weggenomen, bij nog eens een kwart allebei de eierstokken. Bij de overige vrouwen waren geen eierstokken weggehaald. Bij vrouwen die twee eierstokken misten, bleek de ziekte van Parkinson later twee keer zo vaak op te duiken als bij vrouwen die beide eierstokken behielden, rapporteerden de onderzoekers voorbije week op een bijeenkomst van Amerikaanse neurologen. Hoe jonger de vrouw was op het ogenblik van haar operatie, hoe groter haar latere risico op Parkinson. Eén eierstok missen gaf slechts een iets verhoogd risico.

De onderzoekers waarschuwen dat er vaak hele goeie redenen zijn om de eierstokken weg te nemen - bijvoorbeeld na een diagnose van kanker. ,,In zo'n geval is er geen twijfel en moet die eierstok eruit.'' Dat ligt anders als de eierstokken bij wijze van preventie worden weggehaald. Dat gebeurt soms bij vrouwen die een verhoogd familiaal risico op eierstokkanker lopen. ,,In zo'n geval moet een vrouw de voors en tegens afwegen'', vinden de Amerikanen. ,,Hoe vaak komt eierstokkanker voor in de familie? En hoe vaak Parkinson?''

In Vlaanderen nemen gynaecologen eierstokken vooral weg als er een verdachte cyste op zit en gevreesd wordt voor kanker, en ook wel bij vrouwen bij wie de baarmoeder na de menopauze wordt weggehaald. Na de overgang produceren de eierstokken toch geen oestrogeen meer, zodat het geen kwaad kan ze weg te halen. Als de baarmoeder wordt weggehaald vóór de menopauze, blijven de eierstokken doorgaans zitten.
02 mei 2005
meer over
zie ook rubriek