Patiënten met uitgerekte longen die in ademnood geraken, krijgen nieuwe vooruitzichten. Leuvense chirurgen gaven enkele longlijders weer ademruimte door hun borstkas te vergroten. De nieuwe ingreep is volgens de artsen een wereldprimeur.
DE longen van Staf Verheyden (53) lieten het steeds erger afweten. Hij kon nauwelijks de trap nog op of af, en bij de minste inspanning moest hij happen naar lucht. Sinds een team artsen van het universitaire ziekenhuis Gasthuisberg zijn borstkas hebben vergroot, kan hij weer meer fysieke inspanningen aan. Verheyden heeft chronisch obstructief longlijden (copd), een ziekte die steeds meer mensen treft, vooral rokers.
De sigarettenrook tast het longweefsel aan, dat ontstoken geraakt en zijn elasticiteit verliest. Daardoor worden de longen slap, gaan ze uitrekken, en lukt het ze steeds slechter om zuurstof uit de ingeademde lucht door te sluizen naar het bloed. In het eindstadium van de ziekte kunnen de patiënten nauwelijks nog inspanning leveren en worden ze afhankelijk van zuurstof uit flessen. De longholtes van de longen geraken zo uitgerekt en vergroot, dat ze bij het inademen de luchttoevoerwegen dichtdrukken.
als een longtransplantatie niet mogelijk is, wegens te riskant of door een gebrek aan donoren, wordt soms het slechtste stuk van de longen weggenomen. Daardoor ontstaat in de borstholte extra ruimte, en kunnen de longholten zich weer vullen zonder de luchtwegen dicht te drukken. ,,Maar een stuk van de longen wegnemen is een ingrijpende operatie, en lang niet alle patiënten komen ervoor in aanmerking'', zegt Marc Decramer van de afdeling pneumologie.
Met een interdisciplinair team van wetenschappers hebben de artsen een nieuwe behandeling uitgedacht en getest. Het borstbeen van de patiënt wordt doorgezaagd, en opengesperd met blokjes uit een lichaamsvriendelijk soort plastic. Nadat de blokjes met ijzeren riempjes stevig tussen de borstbeenhelften zijn vastgemaakt, worden de spieren en de huid boven de opengeduwde borstkas dichtgehecht. Beendercellen van een donor in de geperforeerde blokjes helpen om de opengesperde snede in het borstbeen te laten dichtgroeien.
Na een grondige voorbereiding bij dierproeven en met computermodellen, hebben de artsen de ingreep bij drie patiënten uitgevoerd. ,,Door de borstkas 2,5 centimeter open te spannen met blokjes, is de longcapaciteit van de patiënten beduidend verbeterd'', stelt Paul De Leyn van de afdeling Thoraxheelkunde.
Staf Verheyden mocht na twee weken het ziekenhuis verlaten, en hij voelt zich sindsdien een stuk fitter. ,,Ik kan weer met gemak de trap op en ook andere inspanningen gaan vlotter'', zegt hij vier maanden na de ingreep. Door de operatie is zijn borstkas zichtbaar verbreed en stulpt ze wat naar voren. ,,Een beetje meer een Tarzan-figuur'', grappen hij en zijn vrouw.
Het is niet uit te sluiten dat de zieke longen in de ruimere borstkas na een tijd weer uitrekken en verzwakken. Of de patiënten door de ingreep een langere levensverwachting krijgen, is ook nog niet bekend. ,,Daarvoor zijn langer lopende studies nodig met veel patiënten, waarbij de nieuwe behandeling met de oude vergeleken wordt'', zegt Decramer. ,,De nieuwe operatie verbetert in ieder geval de levenskwaliteit van de patiënt aanzienlijk, en dat is een mooi resultaat.''
De sigarettenrook tast het longweefsel aan, dat ontstoken geraakt en zijn elasticiteit verliest. Daardoor worden de longen slap, gaan ze uitrekken, en lukt het ze steeds slechter om zuurstof uit de ingeademde lucht door te sluizen naar het bloed. In het eindstadium van de ziekte kunnen de patiënten nauwelijks nog inspanning leveren en worden ze afhankelijk van zuurstof uit flessen. De longholtes van de longen geraken zo uitgerekt en vergroot, dat ze bij het inademen de luchttoevoerwegen dichtdrukken.
als een longtransplantatie niet mogelijk is, wegens te riskant of door een gebrek aan donoren, wordt soms het slechtste stuk van de longen weggenomen. Daardoor ontstaat in de borstholte extra ruimte, en kunnen de longholten zich weer vullen zonder de luchtwegen dicht te drukken. ,,Maar een stuk van de longen wegnemen is een ingrijpende operatie, en lang niet alle patiënten komen ervoor in aanmerking'', zegt Marc Decramer van de afdeling pneumologie.
Met een interdisciplinair team van wetenschappers hebben de artsen een nieuwe behandeling uitgedacht en getest. Het borstbeen van de patiënt wordt doorgezaagd, en opengesperd met blokjes uit een lichaamsvriendelijk soort plastic. Nadat de blokjes met ijzeren riempjes stevig tussen de borstbeenhelften zijn vastgemaakt, worden de spieren en de huid boven de opengeduwde borstkas dichtgehecht. Beendercellen van een donor in de geperforeerde blokjes helpen om de opengesperde snede in het borstbeen te laten dichtgroeien.
Na een grondige voorbereiding bij dierproeven en met computermodellen, hebben de artsen de ingreep bij drie patiënten uitgevoerd. ,,Door de borstkas 2,5 centimeter open te spannen met blokjes, is de longcapaciteit van de patiënten beduidend verbeterd'', stelt Paul De Leyn van de afdeling Thoraxheelkunde.
Staf Verheyden mocht na twee weken het ziekenhuis verlaten, en hij voelt zich sindsdien een stuk fitter. ,,Ik kan weer met gemak de trap op en ook andere inspanningen gaan vlotter'', zegt hij vier maanden na de ingreep. Door de operatie is zijn borstkas zichtbaar verbreed en stulpt ze wat naar voren. ,,Een beetje meer een Tarzan-figuur'', grappen hij en zijn vrouw.
Het is niet uit te sluiten dat de zieke longen in de ruimere borstkas na een tijd weer uitrekken en verzwakken. Of de patiënten door de ingreep een langere levensverwachting krijgen, is ook nog niet bekend. ,,Daarvoor zijn langer lopende studies nodig met veel patiënten, waarbij de nieuwe behandeling met de oude vergeleken wordt'', zegt Decramer. ,,De nieuwe operatie verbetert in ieder geval de levenskwaliteit van de patiënt aanzienlijk, en dat is een mooi resultaat.''
