Kiwi-model verbergt hele fruitmand

Het kiwi-aanbestedingsmodel is maar een onderdeeltje van de inspiratie die België voor zijn gezondheidsbeleid kan vinden in Nieuw-Zeeland. Een hele fruitmand is er te vinden. De twee landen hebben veel plannen gemeen. Nieuw-Zeeland neemt beslissingen zoals België, maar voert ze ook uit en slaagt er in ze goed te laten werken; daar zit het verschil.
DAT was de conclusie die gisteren te trekken viel uit de ,,eerste lessen'' van de vijf senatoren die naar Nieuw-Zeeland trokken om er het kiwi-aanbestedingsmodel voor geneesmiddelen te bestuderen.

Nieuw-Zeeland wist afgelopen decennium de prijs van zijn geneesmiddelen aanzienlijk te drukken door voor sommige medicamenten een aanbesteding te organiseren en alleen het goedkoopste middel terug te betalen. Wie een ander merk wil, betaalt de volle prijs. SP.A-voorzitter Steve Stevaert en PS-minister van Volksgezondheid Rudy Demotte promoten dat ,,kiwi-model''.

De senatoren leerden dat, naast de aanbesteding, Nieuw-Zeeland nog twee andere methoden heeft om zijn geneesmiddelenuitgaven te drukken. Het gebruikt ook de methode van de ,,referentieprijs'': het goedkoopste geneesmiddel wordt dan het best terugbetaald. Het sluit ook ,,crossdeals'' met farma-bedrijven: ze mogen dure geneesmiddelen op de markt brengen als ze hun oudere afprijzen.

Het aanbestedingsprincipe bestaat bij ons ook maar wordt enkel toegepast op vaccins. Het tweede, de referentieprijs, wordt hier stilaan al meer toegepast. Het derde wordt bij ons enkel gebruikt als dreiging: de minister van Begroting laat al maanden de erkenning van een pak nieuwe geneesmiddelen liggen ,,tot oudere geneesmiddelen goedkoper worden''. Welke goedkoper moeten, blijft vaag.

De Nieuw-Zeelandse overheid is erin geslaagd deze methoden systematisch toe te passen, aan te houden en de naleving te bewaken, en ze werken daar dan ook, zegde Jacques Germeaux (VLD) gisteren op een ,,debriefing'' na de studiereis en de senatoren Annemie Van de Casteele, Luc Paque (onafh) en Wouter Beke (CD&V) spraken in de zelfde zin. Van de SP.A die binnenkort een congres organiseert over het kiwi-model, was er niemand mee op de reis.

Senator Annemie Van de Casteele zei dat ,,de citroen na een tijd leeg is'' en dat de uitgaven voor geneesmiddelen weer stijgen in Nieuw-Zeeland sinds de overheid meer nieuwe geneesmiddelen aanvaardt voor terugbetaling.

Jacques Germeys stipte aan dat de opbrengst van de uitgavendaling naar andere doelen ging. Zo kregen de huisartsen die zuinig voorschreven, het uitgespaarde geld terug via lokale artsenkringen. Ze kunnen er preventiecampagnes mee financieren, of lokaal de palliatieve zorg uitbouwen.

Wouter Beke (CD&V) stipte verschillen aan: Nieuw-Zeeland is een afgescheiden eiland, het heeft geen eigen farma-industrie (de Belgische is goed voor 25.000 banen) en geen Europese overheid die haar regels oplegt. Senator Luc Paque merkte op dat Nieuw-Zeeland als compensatie voor de sterke greep van de overheid op de geneesmiddelenprijzen en de geneesmiddelenkeuze, reclame toelaat, ook voor terugbetaalde geneesmiddelen.

Jaques Germaux noemde het gezondheidssysteem van België een Rolls Royce en dat van Nieuw-Zeeland een 2pk'tje. Maar dat laatste werkt goed en de Rolls niet meer en die wordt dus voorbijgestoken, zei hij. ,,Nieuw-Zeeland zet zijn huisartsen centraal, heeft ,,richtlijnen voor goede medische praktijk'', werkt met gezondheidsdoelen, heeft gegevens en volgt de effecten van zijn beleid goed op en beloont wie goed werkt. België mankeert zo'n beleid, zei hij.

Annemie Van de Casteele merkte op dat de gezondheidszorg er met belastingen betaald wordt, niet met sociale bijdragen.
11 mrt 2005
meer over
zie ook rubriek