Debat IVF-wet kan beginnen

Christine Defraigne (MR) en Patrik Vankrunkelsven (VLD) hebben een wetsvoorstel over medisch begeleide voortplanting ingediend. Daarmee kan de discussie in de Senaat nu echt beginnen. Een consensus is er nog niet.
Medisch begeleide voortplanting (MBV) is een verzamelnaam voor een geheel van nieuwe technieken zoals kunstmatige bevruchting en in-vitrofertislisatie (ivf). Een speciale werkgroep bio-ethiek zocht het voorbije anderhalf jaar naar een consensus over het onderwerp, naar aanleiding van een aantal voorstellen van Defraigne. Uiteindelijk dienden Defraigne en Vankrunkelsven een eigen voorstel in - gebaseerd op de discussies en hoorzittingen in de werkgroep - dat waarschijnlijk zal dienen als basis van de discussie, die morgen begint in de commissie Sociale Zaken.

Beiden benadrukken de noodzaak van een wet om uitwassen te voorkomen. Vankrunkelsven: ,,Men kan nu al eicellen ,verjongen' door cytoplasma van jongere vrouwen in te brengen. Dit betekent dat een kind genetisch materiaal van drie ouders heeft. Dat kan natuurlijk niet. Daarom moet de wet bakens uitzetten.'' Wat staat er in het voorstel?

Heterokoppels, lesbische koppels en alleenstaande vrouwen komen in aanmerking. Defraigne wou MBV aanvankelijk beperken tot heterokoppels, maar heeft zich laten overhalen door de hoorzittingen. Dit blijft hoe dan ook een gevoelig punt in de discussie (zie inzet) .

De vrouw die het kind zal dragen mag niet ouder zijn dan 43 jaar , al kunnen daar afwijkingen op worden toegestaan, omdat ,,elke vrouw haar eigen geschiedenis heeft''. De betrokkenen moeten psychologisch begeleid en geïnformeerd worden, onder meer over het feit dat overtollige embryo's aangemaakt worden. Voor men overgaat tot ivf, moet onderzocht worden of de betrokkenen niet geholpen kunnen worden met een goedkopere oplossing.

Geen enkel centrum of arts is verplicht in te gaan op een verzoek tot MBV. Een weigering moeten ze niet motiveren. Wel bestaat er doorverwijsplicht . Dit ligt moeilijk bij de SP.A, die regels wil die voor elk centrum gelden.

Het gebruik van donorgameten ( ei- of spermacellen ) is enkel om medische redenen toegelaten, niet om het kind bijvoorbeeld slimmer of groter te laten worden. Donatie gebeurt vrijwillig en zonder enig winstoogmerk. Onkosten mogen wel vergoed worden. Gameten van verschillende donoren mogen niet gemengd worden. Uit de gameten van een donor mogen maximaal zes kinderen verwekt worden.

De anonimiteit van de donoren blijft behouden. Wel mogen medische gegevens en persoonsgegevens, die niet leiden tot identificatie, bewaard worden en ter beschikking gesteld. ,,Dit hoeft geen statisch gegeven te zijn: laten we de evoluties in het buitenland afwachten'', aldus Vankrunkelsven. In Nederland, dat de anonimiteit ophief, haken donoren af en wenden wensouders zich tot het buitenland. De twee liberalen wijzen een tweelokettensysteem - waar CD&V voorstander van is - af, ,,omdat dit conflicten kan geven tussen kinderen en ouders die voor het anonieme loket kozen''.

Koppels die nog over embryo's beschikken, moeten in de eerste plaats die gebruiken. Bij overtollige embryo's hebben ze de keuze tussen donatie aan een ander koppel, ter beschikking stelling van wetenschappelijk onderzoek of vernietiging. Laten de ouders vijf jaar niets van zich horen, dan worden de embryo's ter beschikking gesteld van de wetenschap.

Post mortem inseminatie (na het overlijden van de man) is verboden. Al willen sommige fracties het toelaten, na toestemming van de partner.
09 mrt 2005
meer over
zie ook rubriek