'De farma-industrie moet werken in een zeer moeilijke omgeving. Het lijkt soms op een heksenjacht', vindt Daniël Vasella, de gedelegeerd bestuurder van Novartis. 'Daarom moet er een open dialoog komen met onze critici', zegt de topman. Het farmabedrijf hoopt dat onderzoek naar typische ziekten uit ontwikkelingslanden het imago van de industrie kunnen verbeteren.
De grote farmabedrijven werden de afgelopen maanden sterk in het defensief geduwd. De discussie over de al dan niet te hoge prijs van sommige voorschriftplichtige geneesmiddelen is niet nieuw. Daarnaast waren er beschuldigingen dat farmabedrijven bezwarende informatie over negatieve bijwerkingen achterhielden.
Maar sinds september ontstond ook een nieuwe polemiek over de veiligheid van medicijnen, nadat de Amerikaanse farmareus Merck & Co zijn ontstekingsremmer Vioxx van de markt gehaald had. Het risico op hartafwijkingen nam toe bij langdurig gebruik van dat medicijn. Het Amerikaanse Pfizer ziet sindsdien de omzet van een gelijkaardig medicijn afkalven. Critici zeggen dat deze nieuwe generatie ontstekingsremmers niet beter zijn dan oudere medicijnen.
Ook novartis heeft met Prexige een medicijn van dezelfde klasse in ontwikkeling, maar brengt het product voorlopig niet op de markt. Het bedrijf wacht op verdere aanwijzingen van de gezondheidsregulatoren. 'Er wordt dikwijls vergeten dat alle medicijnen bijwerkingen hebben. Oudere ontstekingsremmers veroorzaken dikwijls bloedingen met de dood tot gevolg. Het risico op bloedingen is bij de nieuwere medicijnen veel lager', zegt Vasella.
Vasella kant zich ook tegen maatregelen die de prijs van geneesmiddelen fors doen dalen of tegen het beperken van de patenten op medicijnen. 'Dat levert op korte termijn een voordeel op, maar er wordt dan niet meer geïnvesteerd in onderzoek naar nieuwe medicijnen. Zo'n maatregelen komen dus neer op het inruilen van de toekomst voor een voordeel vandaag.'
novartis opende een onderzoekscentrum voor tropische ziekten in Singapore. Het bedrijf investeerde er 20 tot 25 miljoen euro in onderzoek naar ziektes die vooral voorkomen in arme landen. als het onderzoek leidt tot een bruikbaar medicijn, wordt dat ter beschikking gesteld zonder er winst op te maken, zegt onderzoeksdirecteur Paul Herrling. 'Een deel van de winst van de aandeelhouders wordt dus geïnvesteerd in een project zonder winstvooruitzichten.'
In een eerste fase concentreert het onderzoekscentrum zich op tuberculose en op de tropische ziekte denguekoorts, waarvan de hevige bloedingen vergelijkbaar zijn met de symptomen van ebola. Die ziekten maken vooral slachtoffers buiten de traditionele markten van de farma-industrie. Novartis hoopt echter dat de kennis erover inzichten oplevert voor andere ziektedomeinen.
Maar sinds september ontstond ook een nieuwe polemiek over de veiligheid van medicijnen, nadat de Amerikaanse farmareus Merck & Co zijn ontstekingsremmer Vioxx van de markt gehaald had. Het risico op hartafwijkingen nam toe bij langdurig gebruik van dat medicijn. Het Amerikaanse Pfizer ziet sindsdien de omzet van een gelijkaardig medicijn afkalven. Critici zeggen dat deze nieuwe generatie ontstekingsremmers niet beter zijn dan oudere medicijnen.
Ook novartis heeft met Prexige een medicijn van dezelfde klasse in ontwikkeling, maar brengt het product voorlopig niet op de markt. Het bedrijf wacht op verdere aanwijzingen van de gezondheidsregulatoren. 'Er wordt dikwijls vergeten dat alle medicijnen bijwerkingen hebben. Oudere ontstekingsremmers veroorzaken dikwijls bloedingen met de dood tot gevolg. Het risico op bloedingen is bij de nieuwere medicijnen veel lager', zegt Vasella.
Vasella kant zich ook tegen maatregelen die de prijs van geneesmiddelen fors doen dalen of tegen het beperken van de patenten op medicijnen. 'Dat levert op korte termijn een voordeel op, maar er wordt dan niet meer geïnvesteerd in onderzoek naar nieuwe medicijnen. Zo'n maatregelen komen dus neer op het inruilen van de toekomst voor een voordeel vandaag.'
novartis opende een onderzoekscentrum voor tropische ziekten in Singapore. Het bedrijf investeerde er 20 tot 25 miljoen euro in onderzoek naar ziektes die vooral voorkomen in arme landen. als het onderzoek leidt tot een bruikbaar medicijn, wordt dat ter beschikking gesteld zonder er winst op te maken, zegt onderzoeksdirecteur Paul Herrling. 'Een deel van de winst van de aandeelhouders wordt dus geïnvesteerd in een project zonder winstvooruitzichten.'
Onpopulair
Daarmee wil Novartis naar eigen zeggen aantonen dat de farma-industrie niet enkel neemt, maar ook geeft. 'We zijn een van de meest onpopulaire bedrijfssectoren. We hopen dat we het publiek kunnen overtuigen dat dat onterecht is', zegt Herrling. De farma-industrie werkt voor dergelijke projecten samen met NGO's zoals artsen zonder Grenzen. 'Dergelijke organisaties hebben traditioneel heel wat wantrouwen tegenover de farma-industrie. Maar ze zien dat we de enige zijn die hen kan helpen als er geen medicijnen bestaan voor vreselijke ziektes in ontwikkelingslanden', vervolgt Herrling.In een eerste fase concentreert het onderzoekscentrum zich op tuberculose en op de tropische ziekte denguekoorts, waarvan de hevige bloedingen vergelijkbaar zijn met de symptomen van ebola. Die ziekten maken vooral slachtoffers buiten de traditionele markten van de farma-industrie. Novartis hoopt echter dat de kennis erover inzichten oplevert voor andere ziektedomeinen.
