Kankervaccin maaktafweersysteem wakker

Bij een op de tien patiënten met een uitgezaaide huidkanker bevecht het immuunsysteem massaal kankercellen als men ze inent met een therapeutisch vaccin. Het vaccin geeft de aanzet om ingeslapen immuuncellen weer te activeren. Volgens de Belgische onderzoekers wijst dit resultaat een beloftevolle weg aan in de ontwikkeling van werkzame vaccins. De resultaten staan in het Journal of Experimental Medicine.
Ons afweersysteem bevecht kanker door het aanmaken van groepen gespecialiseerde immuuncellen, de CTL-cellen (cytolitische T-lymfocyten). Elke groep cellen herkent een specifiek antigen (eiwit) op het oppervlak van een kankercel. Vaccins moeten de aanmaak van CTL-cellen stimuleren.

Onderzoekers van de Brusselse tak van het Ludwig Institute voor Kankeronderzoek (LICR) en van de universiteit van Luik hebben aangetoond dat zo'n vaccin niet alleen de productie activeert van CTL-cellen die zich specifiek richten op het antigen in het vaccin. Het maakt ook ingeslapen CTL-cellen weer wakker om massaal de kankercellen te bestrijden.

'Huidkankergezwellen blijken voor de inenting vol te zitten met 'verlamde' CTL-cellen, waarschijnlijk een gevolg van een mislukte poging van het immuunsysteem om de tumor te vernietigen', zegt Thierry Boon, de LICR-directeur en de ontdekker van de antigenen op kankercellen. 'Na de inenting zijn er eerst maar weinig CTL-cellen actief tegen het vaccin. Ze vallen slechts plaatselijk enkele kankercellen aan, maar dat keert de onderdrukking van het immuunsysteem om en maakt andere CTL-cellen weer wakker. De specifiek tegen het vaccin gerichte CTL-cellen zijn met andere woorden maar de 'vonk' die het vuur aansteekt en doet overslaan'.

'We proberen nu te achterhalen waarom het bij 10 procent van de patiënten werkt en bij de anderen niet. De techniek kan wellicht ook bij andere kankers toegepast worden omdat ook daar antigenen optreden.'

19 jan 2005
Bron: De Tijd
meer over
zie ook rubriek