Amerikaanse wetenschappers hebben voor het eerst gekloonde apenembryo's gemaakt. Dat is een doorbraak, want apen zijn net als mensen een uiterst moeilijk te klonen soort. Dat het nu toch is gelukt, is mogelijk te danken aan het gebruik van de vernieuwde kloontechniek waarmee Zuid-Koreanen eerder dit jaar al menselijke kloonembryo's maakten.
Een gekloond apenjong is er nog niet. Wel hebben de Amerikaanse onderzoekers 135 kloonembryo's gemaakt en in 25 apendraagmoeders ingeplant. Maar geen van de zwangerschappen duurde langer dan een maand. Dat meldde Gerald Schatten van de universiteit van Pittsburgh vorige week op de jaarbijeenkomst van de Amerikaanse Vereniging voor fertiliteit in Philadelphia. Een verslag staat te lezen op de webstek van het blad Nature. Schatten slaagde er in 2001 als eerste in om een genetisch gewijzigde aap te maken, ANDi . Daarna probeerde hij apen ook te klonen, maar hij verloor er bijna de moed bij. In 2003 dacht Schatten dat het klonen van apen en mensen misschien wel nooit zou lukken.
Kloonembryo's worden gemaakt door erfelijk materiaal uit een eicel te verwijderen en die 'lege' eicel vervolgens weer te vullen met erfelijk materiaal dat afkomstig is uit een lichaamscel van de 'donor' die men wil klonen. De nieuw gevulde eicel kan dan uitgroeien tot een embryo, dat genetisch zo goed als identiek is aan de donor.
Schatten vermoedde dat bij apen - en waarschijnlijk ook bij mensen - bij het leegmaken van de eicel eiwitten verloren gingen die noodzakelijk zijn voor de verdere ontwikkeling van het embryo (DS 2 april 2003). Maar in april van dit jaar meldde de Zuid-Koreaanse onderzoeker Woo Suk Hwang van de Nationale Universiteit in Seoel dat hij menselijke kloonembryo's gemaakt had (DS 13 februari 2004). Onmogelijk was het dus niet. In tegenstelling tot de gangbare methode waarbij de eicel met een pipet 'leeggezogen' wordt, maakten de Koreanen een klein gaatje in de eicel en knepen het erfelijke materiaal eruit. Die techniek heeft Schatten nu ook toegepast op apeneicellen, met succes. Mogelijk gaat er bij het uitknijpen van de eicel minder levensnoodzakelijk materiaal verloren dan bij het traditionele leegzuigen, zo verklaart Schatten zijn onverwachte succes. Dat met deze nieuwe techniek de geboorte van een kloonaap een kwestie van tijd en proberen is, wil Schatten niet gezegd hebben. Hij is nog altijd niet zeker dat apen kloonbaar zijn.
Kloonembryo's worden gemaakt door erfelijk materiaal uit een eicel te verwijderen en die 'lege' eicel vervolgens weer te vullen met erfelijk materiaal dat afkomstig is uit een lichaamscel van de 'donor' die men wil klonen. De nieuw gevulde eicel kan dan uitgroeien tot een embryo, dat genetisch zo goed als identiek is aan de donor.
Schatten vermoedde dat bij apen - en waarschijnlijk ook bij mensen - bij het leegmaken van de eicel eiwitten verloren gingen die noodzakelijk zijn voor de verdere ontwikkeling van het embryo (DS 2 april 2003). Maar in april van dit jaar meldde de Zuid-Koreaanse onderzoeker Woo Suk Hwang van de Nationale Universiteit in Seoel dat hij menselijke kloonembryo's gemaakt had (DS 13 februari 2004). Onmogelijk was het dus niet. In tegenstelling tot de gangbare methode waarbij de eicel met een pipet 'leeggezogen' wordt, maakten de Koreanen een klein gaatje in de eicel en knepen het erfelijke materiaal eruit. Die techniek heeft Schatten nu ook toegepast op apeneicellen, met succes. Mogelijk gaat er bij het uitknijpen van de eicel minder levensnoodzakelijk materiaal verloren dan bij het traditionele leegzuigen, zo verklaart Schatten zijn onverwachte succes. Dat met deze nieuwe techniek de geboorte van een kloonaap een kwestie van tijd en proberen is, wil Schatten niet gezegd hebben. Hij is nog altijd niet zeker dat apen kloonbaar zijn.
