Iedere huisarts zijn aids-patiënt

Drie op de vier huisartsen begeleiden momenteel één of meer met hiv besmette patiënten. ,,De tijd dat aids ons afschrikt, is voorbij.'' Terwijl de gemiddelde huisarts vijftien jaar geleden zelden of nooit met seropositieve patiënten te maken kreeg, kloppen ze vandaag almaar vaker bij hem aan.
De gespecialiseerde aidsreferentiecentra, die overstelpt worden, juichen die evolutie toe en verwijzen hun patiënten steeds vaker door. ,,Minstens drie op de vier huisartsen begeleiden op dit moment één aidspatiënt, zeker in de grote steden'', zegt dokter Filip Moerman, diensthoofd van de polikliniek voor seksueel overdraagbare aandoeningen van het Instituut voor Tropische geneeskunde. ,,Tien jaar geleden was dat amper één op de vier huisartsen.''

,,Doordat het aantal hiv-besmettingen de komende jaren alleen zal toenemen, wordt hun rol belangrijker'', zegt Moerman. ,,Aids is ingewikkeld geworden. Toch is de huisarts voor die patiënten het perfecte aanspreekpunt, zeker voor basiszorg.''

Elk jaar komen er in ons land zo'n duizend hiv-besmettingen bij. In 2005 werden er 1.072 diagnoses gesteld, of bijna drie per dag. ,,Terwijl vroeger de specialist een hoofdrol speelde, zal elke huisarts over enkele jaren zijn aidspatiënt hebben.''

De Antwerpse huisarts Dirk Avonts heeft zo'n twintig tot dertig aidspatiënten in z'n klantenbestand. ,,Een seropositieve patiënt was twintig jaar geleden een zeldzaamheid'', zegt hij. ,,Er hing bovendien een waas rond de ziekte, waardoor huisartsen zich er liever niet mee bezig hielden en ze de patiënt naar een gespecialiseerd centrum doorverwezen. Het merendeel van de huisartsen stond angstig tegenover aids. Niemand die er zich aan wilde verbranden.''

,,Vandaag is de mentaliteit omgeslagen'', stelt Avonts. ,,In vijftien jaar tijd is de ziekte geëvolueerd van een levensbedreigende naar een chronisch goed behandelbare ziekte. De meeste patiënten leven langer en dikwijls zijn ze ook minder zwaar ziek. We zijn perfect in staat om de nodige tests af te nemen, de diagnose te stellen en hen te begeleiden, zowel emotioneel als voor de medicatie en therapie.''

,,Een aidspatiënt is een soort chronisch zieke patiënt, vergelijkbaar met iemand met suikerziekte of een te hoge bloeddruk. Ook die patiënten moeten niet zo snel meer naar de specialist.''

De afgelopen jaren werd de samenwerking tussen huisartsen en gespecialiseerde centra drastisch opgevoerd. ,,De huisartsen zijn voldoende gewapend'', zegt Avonts. ,,De meeste van ons zijn vertrouwd met het ziektebeeld. Bovendien kunnen we helpen om het stigma, waar aidspatiënten nog altijd mee kampen, weg te werken. Iemand met hiv wordt dikwijls nog 'slecht' bekeken. De huisarts kan hierin een positieve rol spelen.''

,,Het enige wat nog ongemakken veroorzaakt, is dat de huisarts niet altijd vertrouwd is met de leefwereld van aidspatiënten. Homo's, drugsgebruikers... vaak hebben ze een andere levenswijze. Die moet je als huisarts leren begrijpen, zodat je een band met je patiënt kan opbouwen.''

Net die band maakt de relatie met de huisarts uniek, meent dokter Moerman van het Antwerpse aidsreferentiecentrum. ,,De huisarts biedt een enorme meerwaarde, omdat hiv-patiënten langer leven, en bijgevolg meer te maken krijgen met aandoeningen als hartafwijkingen, therapiemoeheid, depressie. Een goeie band met een huisarts, is dan goud waard.''
20 feb 2007 08u28
zie ook rubriek