De voorbije jaren is het aantal thuisbevallingen in Vlaanderen toegenomen met een derde, van 545 in 1997 naar 799 in 2005. Dat blijkt uit het onderzoek Thuis bevallen in Vlaanderen van sociologe Christien Gilleir (KU Leuven), dat nu in het Tijdschrift voor Sociologie verschijnt.
"Een derde van de vrouwen die in het ziekenhuis bevalt, wou in eerste instantie ook thuis bevallen, maar vond onvoldoende steun bij haar omgeving of gynaecoloog", zegt Christien Gilleir. "De vrouwen die thuis bevallen zijn hoogopgeleid en wonen samen. Het aantal hoogopgeleide vrouwen neemt toe, wat dus ook een toename van het aantal thuisbevallingen tot gevolg heeft."
De meeste bevallingen in Vlaanderen vinden plaats in het ziekenhuis (62.451 in 2005). Thuisbevallingen vormen een klein, maar groeiend percentage van het totaal aantal bevallingen (0,87 procent in 1997 naar 1,26 procent in 2005).
Wie thuis wil bevallen krijgt vaak tegenwind. "Je man of je eigen moeder zeggen dan: 'en wat als het misloopt?' Driekwart van de vrouwen die eerst thuis wou bevallen heeft het niet gedaan omdat ze tegenstand kregen van hun partner, gynaecoloog of familie. Thuis bevallen is even veilig als in het ziekenhuis bevallen als je een probleemloze zwangerschap tot het einde hebt doorlopen, wat bij de helft van de zwangere vrouwen het geval is."
Hoogopgeleide vrouwen
Het zijn vooral hoogopgeleide vrouwen die ook effectief thuis bevallen. "Je moet al sterk in je schoenen staan en goeie argumenten hebben om je omgeving te overtuigen", aldus Gilleir. "Hoogopgeleide vrouwen lezen meer over bevallen en kunnen daardoor beter weerwerk bieden. Uit mijn onderzoek blijkt ook dat deze vrouwen op meer dan één vlak keuzes maken die niet conform de norm zijn. Zo wonen ze vaker samen en is hun inkomen lager. Ze geven minder om materiële rijkdom en zijn meer bezig met levenskwaliteit en onthaasting. Ze beantwoorden vaak niet aan de norm van het tweeverdienersgezin."
De tevredenheid na de bevalling thuis is hoger dan bij een ziekenhuisbevalling. "Thuisbevallers geven 9,6 op 10. Sommigen antwoordden zelfs 11 op 10. Bij ziekenhuisbevallingen is het tevredenheidscijfer 8,5 op 10, en zie je meer negatieve uitschieters."
De belangrijkste reden waarom vrouwen kiezen voor thuisbevalling is dat ze meer autonomie en controle willen. "Ze willen bevallen op hun eigen ritme, en niet op het ritme van het ziekenhuispersoneel of de gynaecoloog die op skiverlof gaat. De tweede reden is dat ze thuis bevallen intiemer en gezelliger vinden. Zussen en moeders mogen ook aanwezig zijn bij een thuisbevalling, en de man kan meer betrokken worden. Zo kan je man na de bevalling naast je in bed komen liggen bij de baby, in een ziekenhuis is daar geen sprake van."
De verhoogde populariteit van thuisbevallingen zorgt ervoor dat andere alternatieve vormen van bevallen, zoals geboortehuizen of polyklinisch bevallen, ook in de lift zitten, aldus Gilleir. "Bij een polyklinische bevalling brengt de vrouw maar enkele uren door in het ziekenhuis, en wordt ze daarvoor en daarna thuis begeleid door een vroedvrouw of andere deskundige hulp. Geboortehuizen hebben een speciaal aangepaste ruimte voor bevallingen en worden geleid door vroedvrouwen die snelle toegang tot een ziekenhuis hebben, mocht dat nodig zijn. Ook in ziekenhuizen zelf wordt meer inspanning gedaan om een huiselijke sfeer te creëren, met een bad of door eigen muziek die ze mogen meebrengen."
De meeste bevallingen in Vlaanderen vinden plaats in het ziekenhuis (62.451 in 2005). Thuisbevallingen vormen een klein, maar groeiend percentage van het totaal aantal bevallingen (0,87 procent in 1997 naar 1,26 procent in 2005).
Wie thuis wil bevallen krijgt vaak tegenwind. "Je man of je eigen moeder zeggen dan: 'en wat als het misloopt?' Driekwart van de vrouwen die eerst thuis wou bevallen heeft het niet gedaan omdat ze tegenstand kregen van hun partner, gynaecoloog of familie. Thuis bevallen is even veilig als in het ziekenhuis bevallen als je een probleemloze zwangerschap tot het einde hebt doorlopen, wat bij de helft van de zwangere vrouwen het geval is."
Hoogopgeleide vrouwen
Het zijn vooral hoogopgeleide vrouwen die ook effectief thuis bevallen. "Je moet al sterk in je schoenen staan en goeie argumenten hebben om je omgeving te overtuigen", aldus Gilleir. "Hoogopgeleide vrouwen lezen meer over bevallen en kunnen daardoor beter weerwerk bieden. Uit mijn onderzoek blijkt ook dat deze vrouwen op meer dan één vlak keuzes maken die niet conform de norm zijn. Zo wonen ze vaker samen en is hun inkomen lager. Ze geven minder om materiële rijkdom en zijn meer bezig met levenskwaliteit en onthaasting. Ze beantwoorden vaak niet aan de norm van het tweeverdienersgezin."
De tevredenheid na de bevalling thuis is hoger dan bij een ziekenhuisbevalling. "Thuisbevallers geven 9,6 op 10. Sommigen antwoordden zelfs 11 op 10. Bij ziekenhuisbevallingen is het tevredenheidscijfer 8,5 op 10, en zie je meer negatieve uitschieters."
De belangrijkste reden waarom vrouwen kiezen voor thuisbevalling is dat ze meer autonomie en controle willen. "Ze willen bevallen op hun eigen ritme, en niet op het ritme van het ziekenhuispersoneel of de gynaecoloog die op skiverlof gaat. De tweede reden is dat ze thuis bevallen intiemer en gezelliger vinden. Zussen en moeders mogen ook aanwezig zijn bij een thuisbevalling, en de man kan meer betrokken worden. Zo kan je man na de bevalling naast je in bed komen liggen bij de baby, in een ziekenhuis is daar geen sprake van."
De verhoogde populariteit van thuisbevallingen zorgt ervoor dat andere alternatieve vormen van bevallen, zoals geboortehuizen of polyklinisch bevallen, ook in de lift zitten, aldus Gilleir. "Bij een polyklinische bevalling brengt de vrouw maar enkele uren door in het ziekenhuis, en wordt ze daarvoor en daarna thuis begeleid door een vroedvrouw of andere deskundige hulp. Geboortehuizen hebben een speciaal aangepaste ruimte voor bevallingen en worden geleid door vroedvrouwen die snelle toegang tot een ziekenhuis hebben, mocht dat nodig zijn. Ook in ziekenhuizen zelf wordt meer inspanning gedaan om een huiselijke sfeer te creëren, met een bad of door eigen muziek die ze mogen meebrengen."
