Reportage Veiligheidsmaatregelen in Stuivenberg Camera's, loketten met kogelvrij glas en potige bewakers : wie de spoeddienst van het Stuivenberg binnenkomt, lijkt een versterkte burcht binnen te zijn gegaan. Dat is nodig want de agressie blijft er stijgen, met één fysieke aanval per week.
Wie de spoeddienst va het Antwerpse binnenkomt, mag een koude douche verwachten. Geen knusse verpleegstersfeer, maar een inkombalie die eerder op een zwaar bewaakte bank of een gevangenis lijkt. Camera's en potige bewakers van het beveiligingsbedrijf 4 Securicor verwelkomen de patiënten. Aanmelden moet aan een loket met gewapend glas. Pas daarna schuift de stevige, automatische deur richting wachtkamer open. En wordt het aanschuiven bij de rest. Niettegenstaande de pictogrammen verboden te gsm'en, is bijna iedereen druk met zijn of haar mobieltje in de weer.
Plots schuift de deur open voor enkele verplegers met een zieltogende vrouw op een brancard. In haar kielzog zes familieleden. De bewakers, verplegers en dokters hebben hun hand vol met het gevolg duidelijk te maken dat er maar één mee mag in de shockroom. Pas na een vijftal minuten geven vijf familieleden zich gewonnen en komen mokkend en klagend mee in de wachtkamer zitten.
'Die bewaking is écht nodig. We zouden ze liever ook niet hebben', reageert Renée Willems, woordvoerder van het Ziekenhuisnetwerk Antwerpen (ZNA). 'De maatschappij is gewelddadiger geworden. Het is een illusie dat ziekenhuizen als een eiland daaraan zouden ontsnappen. Brancardiers vertellen me dat het respect voor hulpverleners steeds meer daalt.'
Niettegenstaande alle maatregelen, blijft de agressie in Stuivenberg toenemen. 'Verbale agressie, dat is dagelijkse kost', getuigt hoofdarts François Gysenbergh. 'En fysieke agressie komt toch één keer per week voor.'
Het ZNA beklemtoont wel dat Stuivenberg natuurlijk heel wat spoedgevallen opvangt en in een moeilijke, zeg maar multiculturele wijk met samenlevingsproblemen ligt. 'En we zijn de enige spoeddienst voor psychiatrische gevallen in Antwerpen, wat specifieke problemen veroorzaakt.'
Ook het Middelheimziekenhuis, middenin een residentiële wijk, kampt steeds meer met agressie en denkt aan scherpere beveiligingsmaatregelen.
Over de oorzaken van het geweld is er weinig discussie. 'Patiënten die te lang moeten wachten, maar bij ons gaan de ernstige gevallen voor. Iemand met een hartaanval wordt eerder verzorgd dan iemand met een snee in de vinger. Dat begrijp echter niet iedereen. Er is een steeds veeleisender groep die vindt dat ze onmiddellijk op de wenken bediend moet worden, zonder veel rekening te houden met anderen', zegt Willems
'En er zijn de samenlevingsproblemen. Vooral vreemdelingen begrijpen bijvoorbeeld niet dat er maar één persoon mee mag in de shockroom'. Die kennen ook het begrip huisarts zelden, zodat ze snel naar ons komen.' Daarvoor werd enkele jaren geleden een extra honorarium in het leven geroepen, zodat mensen toch eerder naar de huisarts dan de spoeddienst zouden gaan. 'Daar merken we hier toch remmend effect van', zegt dokter Gysenbergh zuchtend.
Het Stuivenberg werkt nu aan een plan om de agressie fundamenteler aan te pakken. Zo moeten pictogrammen in het ziekenhuis binnenkort duidelijk maken aan allochtone patiënten en hun familie hoe Europese ziekenhuizen werken.
Plots schuift de deur open voor enkele verplegers met een zieltogende vrouw op een brancard. In haar kielzog zes familieleden. De bewakers, verplegers en dokters hebben hun hand vol met het gevolg duidelijk te maken dat er maar één mee mag in de shockroom. Pas na een vijftal minuten geven vijf familieleden zich gewonnen en komen mokkend en klagend mee in de wachtkamer zitten.
'Die bewaking is écht nodig. We zouden ze liever ook niet hebben', reageert Renée Willems, woordvoerder van het Ziekenhuisnetwerk Antwerpen (ZNA). 'De maatschappij is gewelddadiger geworden. Het is een illusie dat ziekenhuizen als een eiland daaraan zouden ontsnappen. Brancardiers vertellen me dat het respect voor hulpverleners steeds meer daalt.'
Niettegenstaande alle maatregelen, blijft de agressie in Stuivenberg toenemen. 'Verbale agressie, dat is dagelijkse kost', getuigt hoofdarts François Gysenbergh. 'En fysieke agressie komt toch één keer per week voor.'
Het ZNA beklemtoont wel dat Stuivenberg natuurlijk heel wat spoedgevallen opvangt en in een moeilijke, zeg maar multiculturele wijk met samenlevingsproblemen ligt. 'En we zijn de enige spoeddienst voor psychiatrische gevallen in Antwerpen, wat specifieke problemen veroorzaakt.'
Ook het Middelheimziekenhuis, middenin een residentiële wijk, kampt steeds meer met agressie en denkt aan scherpere beveiligingsmaatregelen.
Over de oorzaken van het geweld is er weinig discussie. 'Patiënten die te lang moeten wachten, maar bij ons gaan de ernstige gevallen voor. Iemand met een hartaanval wordt eerder verzorgd dan iemand met een snee in de vinger. Dat begrijp echter niet iedereen. Er is een steeds veeleisender groep die vindt dat ze onmiddellijk op de wenken bediend moet worden, zonder veel rekening te houden met anderen', zegt Willems
'En er zijn de samenlevingsproblemen. Vooral vreemdelingen begrijpen bijvoorbeeld niet dat er maar één persoon mee mag in de shockroom'. Die kennen ook het begrip huisarts zelden, zodat ze snel naar ons komen.' Daarvoor werd enkele jaren geleden een extra honorarium in het leven geroepen, zodat mensen toch eerder naar de huisarts dan de spoeddienst zouden gaan. 'Daar merken we hier toch remmend effect van', zegt dokter Gysenbergh zuchtend.
Het Stuivenberg werkt nu aan een plan om de agressie fundamenteler aan te pakken. Zo moeten pictogrammen in het ziekenhuis binnenkort duidelijk maken aan allochtone patiënten en hun familie hoe Europese ziekenhuizen werken.
