Philippe Becx, een anesthesist uit Bree, heeft woensdag bij de onderzoeksrechter in Tongeren een klacht ingediend tegen een moslim van Jordaanse afkomst. Die had de hulp van Becx -omdat hij een man is- geweigerd bij de spoedkeizersnede van zijn vrouw.
De beroepsvereniging van anesthesisten schaart zich achter de klacht. Pas nadat de vrouw van kop tot teen omzwachteld was, mocht de anesthesist de vrouw een injectie geven.
De beroepsvereniging van anesthesisten schaart zich achter de klacht. Pas nadat de vrouw van kop tot teen omzwachteld was, mocht de anesthesist de vrouw een injectie geven.
Becx, die nog maar een tweetal jaar anesthesist is, zal zich de nacht van 23 augustus nog lang herinneren. Hij was van wacht in het ziekenhuis Maas en Kempen in Bree.
“Een moslima was met haar echtgenoot rond de middag naar het ziekenhuis gekomen”, vertelt Filip Dewallens, de raadsman van de 32-jarige arts. “De bevalling was al tien uur bezig toen de gynaecologe hartstoornissen vaststelde bij het ongeboren kind. Er was een spoedkeizersnede nodig om de baby te redden. En dus werd de anesthesist van wacht opgeroepen.”
Toen die zich bij het operatiekwartier aanmeldde, wilde de echtgenoot hem echter niet bij zijn vrouw laten. De moslim drong zelf het operatiekwartier binnen en eiste op basis van z’n geloofsovertuiging een vrouwelijke anesthesist voor z’n echtgenote. “Dat ging onmogelijk, mijn cliënt was de enige anesthesist in het ziekenhuis.”
De moslim ging verbaal tekeer en probeerde zijn vrouw de operatiezaal uit te rijden. De gynaecologe bleef ondertussen herhalen dat het kindje zo snel mogelijk moest gehaald worden, zoniet zou het sterven. De artsen en verpleegkundigen praatten vervolgens twee uur op de man in, die uiteindelijk een imam belde. Die gaf dan de toestemming voor de epidurale verdoving.
“Voorwaarde was wel dat de vrouw volledig omzwachteld werd met doeken zodat enkel het stukje huid voor de injectie (zo’n tien vierkante centimeter) onbedekt bleef. Daarna werd de anesthesist verplicht de verloskamer te verlaten.”
Hij moest vanop de gang, met de deur op een kier, het hartritme van de vrouw volgen. Een verpleegster hield hem op de hoogte van haar bloeddruk en ademhaling.
“Iedereen was heel erg onder de indruk. De vroedvrouwen hebben staan huilen op de gang.”
Morele schade
Dokter Becx en de beroepsvereniging van anesthesisten eisen nu elk één euro morele schadevergoeding van de man die de arts de toegang tot de verloskamer weigerde.
“Een dokter belemmeren bij de uitoefening van de geneeskunde ‘door feitelijkheden of geweld’ is correctioneel strafbaar op basis van artikel 10 van het KB nummer 78”, zegt Dewallens.
Daarnaast wordt de man ook aangeklaagd wegens ‘schuldig verzuim’. “De beklaagde heeft willens en wetens verzuimd dat zijn echtgenote en kind werden geholpen”, aldus de raadsman.
Advocaat Dewallens benadrukt dat zijn cliënt onmiskenbaar morele schade heeft opgelopen. “De dokter kon twee uur lang zijn medische hulpverleningsplicht niet uitoefenen. En toen hij uiteindelijk wel kon ingrijpen, kon hij de behandeling maar ten dele uitvoeren wat opnieuw tot hoge risico’s voor moeder en kind leidde. Hij kan voor eventuele complicaties aansprakelijk gesteld worden.”
Ook de beroepsvereniging van anesthesisten liep morele schade op, aldus de advocaat. “Een beroepsvereniging heeft de plicht om de belangen van haar leden te verdedigen. als een anesthesist geweigerd kan worden op basis van geslacht, dan druist dat in tegen de belangen van de vereniging.”
Dat een arts klacht neerlegt tegen een patiënt is erg uitzonderlijk, zegt Dewallens. “Bij mijn weten is het de eerste keer dat het bewuste artikel 10 wordt ingeroepen. Het is dan ook een klacht met een grote symboolwaarde. Maar ik wil toch benadrukken dat de vrijheid van godsdienst hier niet in het geding is. Eender wie het een arts onmogelijk maakt om zijn patiënt te behandelen, kan op een gelijkaardige manier vervolgd worden.”
“De grens is overschreden”
De vereniging van anesthesisten steunt het initiatief van dokter Becx. De beroepsorganisatie diende ook een klacht in en stelde zich burgerlijke partij. “We hebben begrip voor alle godsdiensten, en houden daar in de mate van het mogelijke rekening mee”, zegt dokter René Heylen (foto), voorzitter van de bond en diensthoofd anesthesie in het ZOL in Genk. “We respecteren het recht van elke patiënt op vrije artsenkeuze, maar dat geldt niet tijdens wachtdiensten en noodsituaties. In Bree werd de tussenkomst van een arts van wacht geweigerd, enkel en alleen omdat hij een man is. Dat is ontoelaatbaar. Voor ons is daarmee een grens overschreden.”
Heylen verwacht nu een duidelijke reactie van de overheid en de maatschappij. “Ofwel komen er nu duidelijke regels die vastleggen wat mag en niet mag, ofwel moet de rechtbank optreden.”
“Mannelijke arts in geval van nood”
“In het algemeen geldt in de islam de regel dat een vrouw moet worden behandeld door een vrouwelijke arts”, reageert Hacer Düzgün, ondervoorzitster van de Moslimexecutieve. “als er geen vrouwelijke dokter voorhanden is, mag dat een man zijn. Liefst een dokter die moslim is, maar als ook dat niet kan, door de hoogdringendheid van de situatie, dan mag het een niet-moslim zijn.”
Volgens Düzgün zet de islam de gezondheid van de mens steeds centraal. “Het is niet de bedoeling dat mensen ziek worden of sterven.”
“Een moslima was met haar echtgenoot rond de middag naar het ziekenhuis gekomen”, vertelt Filip Dewallens, de raadsman van de 32-jarige arts. “De bevalling was al tien uur bezig toen de gynaecologe hartstoornissen vaststelde bij het ongeboren kind. Er was een spoedkeizersnede nodig om de baby te redden. En dus werd de anesthesist van wacht opgeroepen.”
Toen die zich bij het operatiekwartier aanmeldde, wilde de echtgenoot hem echter niet bij zijn vrouw laten. De moslim drong zelf het operatiekwartier binnen en eiste op basis van z’n geloofsovertuiging een vrouwelijke anesthesist voor z’n echtgenote. “Dat ging onmogelijk, mijn cliënt was de enige anesthesist in het ziekenhuis.”
De moslim ging verbaal tekeer en probeerde zijn vrouw de operatiezaal uit te rijden. De gynaecologe bleef ondertussen herhalen dat het kindje zo snel mogelijk moest gehaald worden, zoniet zou het sterven. De artsen en verpleegkundigen praatten vervolgens twee uur op de man in, die uiteindelijk een imam belde. Die gaf dan de toestemming voor de epidurale verdoving.
“Voorwaarde was wel dat de vrouw volledig omzwachteld werd met doeken zodat enkel het stukje huid voor de injectie (zo’n tien vierkante centimeter) onbedekt bleef. Daarna werd de anesthesist verplicht de verloskamer te verlaten.”
Hij moest vanop de gang, met de deur op een kier, het hartritme van de vrouw volgen. Een verpleegster hield hem op de hoogte van haar bloeddruk en ademhaling.
“Iedereen was heel erg onder de indruk. De vroedvrouwen hebben staan huilen op de gang.”
Morele schade
Dokter Becx en de beroepsvereniging van anesthesisten eisen nu elk één euro morele schadevergoeding van de man die de arts de toegang tot de verloskamer weigerde.
“Een dokter belemmeren bij de uitoefening van de geneeskunde ‘door feitelijkheden of geweld’ is correctioneel strafbaar op basis van artikel 10 van het KB nummer 78”, zegt Dewallens.
Daarnaast wordt de man ook aangeklaagd wegens ‘schuldig verzuim’. “De beklaagde heeft willens en wetens verzuimd dat zijn echtgenote en kind werden geholpen”, aldus de raadsman.
Advocaat Dewallens benadrukt dat zijn cliënt onmiskenbaar morele schade heeft opgelopen. “De dokter kon twee uur lang zijn medische hulpverleningsplicht niet uitoefenen. En toen hij uiteindelijk wel kon ingrijpen, kon hij de behandeling maar ten dele uitvoeren wat opnieuw tot hoge risico’s voor moeder en kind leidde. Hij kan voor eventuele complicaties aansprakelijk gesteld worden.”
Ook de beroepsvereniging van anesthesisten liep morele schade op, aldus de advocaat. “Een beroepsvereniging heeft de plicht om de belangen van haar leden te verdedigen. als een anesthesist geweigerd kan worden op basis van geslacht, dan druist dat in tegen de belangen van de vereniging.”
Dat een arts klacht neerlegt tegen een patiënt is erg uitzonderlijk, zegt Dewallens. “Bij mijn weten is het de eerste keer dat het bewuste artikel 10 wordt ingeroepen. Het is dan ook een klacht met een grote symboolwaarde. Maar ik wil toch benadrukken dat de vrijheid van godsdienst hier niet in het geding is. Eender wie het een arts onmogelijk maakt om zijn patiënt te behandelen, kan op een gelijkaardige manier vervolgd worden.”
“De grens is overschreden”
De vereniging van anesthesisten steunt het initiatief van dokter Becx. De beroepsorganisatie diende ook een klacht in en stelde zich burgerlijke partij. “We hebben begrip voor alle godsdiensten, en houden daar in de mate van het mogelijke rekening mee”, zegt dokter René Heylen (foto), voorzitter van de bond en diensthoofd anesthesie in het ZOL in Genk. “We respecteren het recht van elke patiënt op vrije artsenkeuze, maar dat geldt niet tijdens wachtdiensten en noodsituaties. In Bree werd de tussenkomst van een arts van wacht geweigerd, enkel en alleen omdat hij een man is. Dat is ontoelaatbaar. Voor ons is daarmee een grens overschreden.”
Heylen verwacht nu een duidelijke reactie van de overheid en de maatschappij. “Ofwel komen er nu duidelijke regels die vastleggen wat mag en niet mag, ofwel moet de rechtbank optreden.”
“Mannelijke arts in geval van nood”
“In het algemeen geldt in de islam de regel dat een vrouw moet worden behandeld door een vrouwelijke arts”, reageert Hacer Düzgün, ondervoorzitster van de Moslimexecutieve. “als er geen vrouwelijke dokter voorhanden is, mag dat een man zijn. Liefst een dokter die moslim is, maar als ook dat niet kan, door de hoogdringendheid van de situatie, dan mag het een niet-moslim zijn.”
Volgens Düzgün zet de islam de gezondheid van de mens steeds centraal. “Het is niet de bedoeling dat mensen ziek worden of sterven.”
