UGent-onderzoekers tonen in een studie met 1300 vrouwen het verband aan van het gebruik van om het even welk type van orale anticonceptie (beter bekend als “de pil”) met een ongeveer 20 tot 30% verhoogd risico voor slagaderverkalking. Het is de eerste maal dat dit effect beschreven wordt en is dus een Belgische primeur. De resultaten van dit onderzoek worden momenteel in aanwezigheid van de wereldpers voorgesteld op het jaarlijkse cardiologische congres van de American Heart Association in Orlando.
Gevolgen voor 100 miljoen vrouwen
De onderzoekers baseren hun gegevens op onderzoek van de Asklepios studie van 2500 mannen en vrouwen tussen de leeftijden van 35-55 jaar uit Erpe-Mere en Nieuwerkerken.. Elk van de 2500 vrijwilligers, die geen hart- of vaatziekten hadden op het moment van onderzoek, onderging een uitgebreid onderzoek van hart- en slagaders. Met behulp van echografie (ultrageluid) werd aanwezigheid van slagaderverkalking (plaque) in de hals- en dijslagaders in kaart gebracht.
Van 1301 vrouwen in de studie had 81% ooit de pil genomen. Gemiddeld namen de vrouwen de pil gedurende 13 jaar. Uit de studie blijkteen duidelijk verband tussen langdurig pilgebruik en slagaderverkalking. Per 10 jaar pilgebruik is er een toename van 20-30% vaststelbare slagaderverkalking in zowel dij als halsslagader. Deze resultaten waren onafhankelijk van leeftijd, roken, bloeddruk, lipiden, zwaarlijvigheid, diabetes, fysieke activiteit, fruit-, groente- en alcoholopname, onderwijsniveau en inname van andere geneesmiddelen.
Deze gegevens, indien bevestigd, hebben belangrijke implicaties voor de naar schatting 100 miljoen vrouwen die wereldwijd actueel de pil gebruiken. Gezien het zeer wijdverspreide gebruik en de meestal langdurige inname, zou pilgebruik een belangrijke factor kunnen zijn in het proces van slagaderverkalking.
Pilgebruik
Onze huidige kennis rond pilgebruik is dat er een beperkt verhoogd risico is op stolselvorming, doch dat dit risico slechts aanwezig is tijdens de duur van inname. Men ging ervan uit dat na stoppen van de pil dit extra risico wegviel en dat er in tussentijd geen onderliggende schade zou opgebouwd zijn. De huidige gegevens spreken dit tegen.
Cardiovasculaire preventie
De onderzoekers benadrukken echter dat dit geen reden is om plots met de pil te stoppen. In de eerste plaats moeten de gegevens in andere lopende onderzoeken bevestigd worden. Daarenboven gaan de resultaten voor een deel over vroegere generaties orale contraceptiva, waarvan gekend is dat zij meer de bloeddruk deden stijgen en het de cholesterol in negatieve zin beïnvloedden. Of deze gegevens evenzeer van toepassing zijn op de pillen die actueel op de markt zijn, is vooralsnog minder duidelijk.
Wel is het raadzaam bij pilinname de zogenaamde “klassieke” risicofactoren in kaart te brengen en zonodig aan te pakken. Stoppen met roken, overgewicht vermijden, gezonde voeding en voldoende fysieke activiteit zijn voor pilgebruiksters van groot belang. Hiernaast is regelmatige controle van bloeddruk en cholesterolspiegels via de huisarts ook aan te raden. Het feit dat bijna 8/10 jonge vrouwen ooit de pil neemt, op een leeftijd waar meestal nog lang niet aan hart-of vaatziekten gedacht wordt, is een unieke kans om dan al preventie van hart- en vaatziekten ter sprake te brengen.
Asklepios studie
Hart- en vaatziekten blijven de belangrijkste doodsoorzaak in de Westerse wereld, zowel voor vrouwen als voor mannen. Naast de vroegtijdige overlijdens zijn hart en vaatziekten ook een belangrijke bron van verlies van levenskwaliteit (hersenthrombosen) en van ziektekosten voor de samenleving.
In 2002 startten de huisartsen van Erpe-Mere en Nieuwerkerken, verenigd in de huisartsenkring ASKLEPIOS, samen met vier onderzoeksgroepen van de Universiteit Gent (Hart- en Vaatziekten, Maatschappelijke Gezondheidkunde, Moleculaire Biotechnologie en Cardiovasculaire Mechanica en Biovloeistof Dynamica) aan een ambitieus project met de gedachte om werk te maken van cardiovasculaire preventie, het voorkomen van hart- en vaatziekten.
Deze unieke samenwerking van huisartsen, universitaire onderzoekers en de bevolking van Erpe-Mere en Nieuwerkerken slaagde erin bij 2.500 gezonde mannen en vrouwen van 35 tot 55 jaar vroegtijdige stadia van hart- en vaatziekten op te sporen. Deze uitgebreide onderzoeken met vragenlijsten, wegen, meten van bloeddruk, afnemen van elektrocardiogrammen en bloedafname, vonden plaats in een gemeentelijke school in Mere tussen 2002 en 2004. Bij het onderzoek werd ook met ultrageluid een onderzoek verricht van hart- en bloedvaten en werden druksignalen van de grote slagaders opgeschreven.
De onderzoekers vielen al eerder internationaal in de prijzen en hun onderzoekswerk werd bekroond met de Young Investigator Award op het Jaarlijkse congres van de Europese Vereniging voor cardiologie in Stockholm in 2005.
Het onderzoek munt uit door de kwaliteit van de medische beeldvorming van hart- en vaten en bevat belangrijke innovatieve aspecten:zo werd de koppeling van hart- en bloedvaten door de ingenieurs hydraulica onder het vergrootglas gehouden en werden parameters van chronische ontsteking en oxidatieve stress gemeten.
De Asklepios onderzoekers zijn: Ernst Rietzschel, Marc De Buyzere, Thierry Gillebert (Hart-en Vaatziekten, UGent), Dirk De Bacquer, Guy De Backer (Maatschappelijke Gezondheidkunde, UGent), Sofie Bekaert, Tim De Meyer, Patrick van Oostveldt (Moleculaire Biotechnologie, UGent), Patrick Segers, Sebastian Vermeersch, Pascal Verdonck (Cardiovasculaire Mechanica en Biovloeistof Dynamica, Instituut Biomedische Technologie (IBiTech), UGent), Michel Langlois (Klinische Chemie, AZ St-Jan Ziekenhuis Brugge) en Peter Cassiman, Luc Cooman en Piet Van Damme namens de 89 participerende huisartsen van de regio Erpe-Mere en Nieuwerkerken.
De onderzoekers baseren hun gegevens op onderzoek van de Asklepios studie van 2500 mannen en vrouwen tussen de leeftijden van 35-55 jaar uit Erpe-Mere en Nieuwerkerken.. Elk van de 2500 vrijwilligers, die geen hart- of vaatziekten hadden op het moment van onderzoek, onderging een uitgebreid onderzoek van hart- en slagaders. Met behulp van echografie (ultrageluid) werd aanwezigheid van slagaderverkalking (plaque) in de hals- en dijslagaders in kaart gebracht.
Van 1301 vrouwen in de studie had 81% ooit de pil genomen. Gemiddeld namen de vrouwen de pil gedurende 13 jaar. Uit de studie blijkteen duidelijk verband tussen langdurig pilgebruik en slagaderverkalking. Per 10 jaar pilgebruik is er een toename van 20-30% vaststelbare slagaderverkalking in zowel dij als halsslagader. Deze resultaten waren onafhankelijk van leeftijd, roken, bloeddruk, lipiden, zwaarlijvigheid, diabetes, fysieke activiteit, fruit-, groente- en alcoholopname, onderwijsniveau en inname van andere geneesmiddelen.
Deze gegevens, indien bevestigd, hebben belangrijke implicaties voor de naar schatting 100 miljoen vrouwen die wereldwijd actueel de pil gebruiken. Gezien het zeer wijdverspreide gebruik en de meestal langdurige inname, zou pilgebruik een belangrijke factor kunnen zijn in het proces van slagaderverkalking.
Pilgebruik
Onze huidige kennis rond pilgebruik is dat er een beperkt verhoogd risico is op stolselvorming, doch dat dit risico slechts aanwezig is tijdens de duur van inname. Men ging ervan uit dat na stoppen van de pil dit extra risico wegviel en dat er in tussentijd geen onderliggende schade zou opgebouwd zijn. De huidige gegevens spreken dit tegen.
Cardiovasculaire preventie
De onderzoekers benadrukken echter dat dit geen reden is om plots met de pil te stoppen. In de eerste plaats moeten de gegevens in andere lopende onderzoeken bevestigd worden. Daarenboven gaan de resultaten voor een deel over vroegere generaties orale contraceptiva, waarvan gekend is dat zij meer de bloeddruk deden stijgen en het de cholesterol in negatieve zin beïnvloedden. Of deze gegevens evenzeer van toepassing zijn op de pillen die actueel op de markt zijn, is vooralsnog minder duidelijk.
Wel is het raadzaam bij pilinname de zogenaamde “klassieke” risicofactoren in kaart te brengen en zonodig aan te pakken. Stoppen met roken, overgewicht vermijden, gezonde voeding en voldoende fysieke activiteit zijn voor pilgebruiksters van groot belang. Hiernaast is regelmatige controle van bloeddruk en cholesterolspiegels via de huisarts ook aan te raden. Het feit dat bijna 8/10 jonge vrouwen ooit de pil neemt, op een leeftijd waar meestal nog lang niet aan hart-of vaatziekten gedacht wordt, is een unieke kans om dan al preventie van hart- en vaatziekten ter sprake te brengen.
Asklepios studie
Hart- en vaatziekten blijven de belangrijkste doodsoorzaak in de Westerse wereld, zowel voor vrouwen als voor mannen. Naast de vroegtijdige overlijdens zijn hart en vaatziekten ook een belangrijke bron van verlies van levenskwaliteit (hersenthrombosen) en van ziektekosten voor de samenleving.
In 2002 startten de huisartsen van Erpe-Mere en Nieuwerkerken, verenigd in de huisartsenkring ASKLEPIOS, samen met vier onderzoeksgroepen van de Universiteit Gent (Hart- en Vaatziekten, Maatschappelijke Gezondheidkunde, Moleculaire Biotechnologie en Cardiovasculaire Mechanica en Biovloeistof Dynamica) aan een ambitieus project met de gedachte om werk te maken van cardiovasculaire preventie, het voorkomen van hart- en vaatziekten.
Deze unieke samenwerking van huisartsen, universitaire onderzoekers en de bevolking van Erpe-Mere en Nieuwerkerken slaagde erin bij 2.500 gezonde mannen en vrouwen van 35 tot 55 jaar vroegtijdige stadia van hart- en vaatziekten op te sporen. Deze uitgebreide onderzoeken met vragenlijsten, wegen, meten van bloeddruk, afnemen van elektrocardiogrammen en bloedafname, vonden plaats in een gemeentelijke school in Mere tussen 2002 en 2004. Bij het onderzoek werd ook met ultrageluid een onderzoek verricht van hart- en bloedvaten en werden druksignalen van de grote slagaders opgeschreven.
De onderzoekers vielen al eerder internationaal in de prijzen en hun onderzoekswerk werd bekroond met de Young Investigator Award op het Jaarlijkse congres van de Europese Vereniging voor cardiologie in Stockholm in 2005.
Het onderzoek munt uit door de kwaliteit van de medische beeldvorming van hart- en vaten en bevat belangrijke innovatieve aspecten:zo werd de koppeling van hart- en bloedvaten door de ingenieurs hydraulica onder het vergrootglas gehouden en werden parameters van chronische ontsteking en oxidatieve stress gemeten.
De Asklepios onderzoekers zijn: Ernst Rietzschel, Marc De Buyzere, Thierry Gillebert (Hart-en Vaatziekten, UGent), Dirk De Bacquer, Guy De Backer (Maatschappelijke Gezondheidkunde, UGent), Sofie Bekaert, Tim De Meyer, Patrick van Oostveldt (Moleculaire Biotechnologie, UGent), Patrick Segers, Sebastian Vermeersch, Pascal Verdonck (Cardiovasculaire Mechanica en Biovloeistof Dynamica, Instituut Biomedische Technologie (IBiTech), UGent), Michel Langlois (Klinische Chemie, AZ St-Jan Ziekenhuis Brugge) en Peter Cassiman, Luc Cooman en Piet Van Damme namens de 89 participerende huisartsen van de regio Erpe-Mere en Nieuwerkerken.
