Tabaksmaatregelen werpen vruchten af

2007 was een productief jaar voor de tabakscontroledienst van de federale overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid. 18.000 strategische plaatsen werden gecontroleerd, tegenover 10.000 in 2006, een stijging met maar liefst 80%. Steeds minder rokers worden betrapt op plaatsen waar roken verboden is, maar nog heel wat uitbaters van handelszaken en andere openbare ruimtes zijn niet inorde met de aanduiding van het rookverbod. De tabaksfabrikanten, ten slotte, zijn steeds op zoek naar nieuwe mogelijkheden voor reclame en sponsoring.
In openbare ruimtes wordt de helft minder gerookt dan een jaar geleden. Slechts bij 6% van de controles werd een overtreding vastgesteld tegenover 12% in 2006. De meerderheid van de rokers weet inmiddels waar er niet mag gerookt worden en respecteert dit verbod. Een tachtigtal verstokte rokers die na een vriendelijke aanmaning weigerden om hun sigaret te doven, kregen een boete van 150 EUR in de bus.

Uit de cijfers van de FOD Financiën blijkt dat de verkoop van tabaksproducten dezelfde neerwaartse tendens vertoont. In vijf jaar tijd is de verkoop van sigaretten met 13%, en die van roltabak met 10% gedaald. Er wordt dus steeds minder gerookt in België. De uitbreiding van het rookverbod en de andere nieuwe maatregelen spelen hier ongetwijfeld een rol

De aanduiding van het rookverbod laat nog te wensen over. Vorig jaar zijn meer dan 14.000 openbare ruimtes gecontroleerd, waarvan 5.500 horecazaken in een openbaar gebouw (bijvoorbeeld kantines van sportzalen). In een derde van de gevallen hingen bij een eerste controle nog geen duidelijke rookverbodstekens voor het publiek. Hier en daar troffen de controleurs zelfs nog asbakken aan. Deze kleine overtredingen kunnen meestal nog tijdens de controle verholpen worden, maar tegen 40 uitbaters die weigerden om de regels te respecteren, werd een proces-verbaal opgemaakt. De controleresultaten op de verkoop van tabaksproducten aan min-zestienjarigen zijn, net als in 2006, bemoedigend. Maar 2% van de controles vorig jaar bracht een overtreding van dit verbod aan het licht.

Sinds juni vorig jaar moeten op alle sigarettenpakjes waarschuwingen met een kleurenfoto worden aangebracht. De tabakscontroledienst nam in 2007 meer dan 8.000 pakjes zonder kleurenfoto in beslag.

Elk jaar, ten slotte, moeten de tabakscontroleurs ook altijd alert zijn voor de nieuwe vormen van reclame en sponsoring die opduiken. In de kranten- en tabakswinkels werden vorig jaar regelmatig gadgets aangetroffen die bij aankoop van tabaksproducten aan de klant cadeau worden gegeven. Eén tabaksgigant deelde via de winkeliers gratis spelletjes uit, verpakt in een doosje in de stijl van het sigarettenmerk. Andere merken verdeelden gsm-zakjes, sleutelhangers enzovoort.

Door de steeds scherpere controle op deze verkooppunten, gaan de tabaksfabrikanten op zoek naar nieuwe samenwerkingsverbanden met andere handelszaken. Zo wordt er meer reclame voor tabaksproducten aangetroffen bij kleine kruidenierszaken, in nachtwinkels, in benzinestations enz. Hoewel hier een algemeen verbod op reclame en sponsoring geldt, stootten de controleurs vorig jaar op displays, rekken, posters en andere producten met de naam of de afbeelding van tabaksmerken. Alle sponsoringsovereenkomsten tussen tabaksfabrikanten en handelaars worden grondig door de controledienst onderzocht. Beide partijen riskeren een proces-verbaal en een boete. Bij de meer dan 1.000 controles op het verbod op tabaksreclame en –sponsoring vorig jaar, werd in 21% van de gevallen een overtreding vastgesteld. Voor 20 inbreuken werd een PV opgemaakt.

In het komende jaar zal de tabakscontroledienst van de FOD Volksgezondheid het huidige aantal controles binnen de verschillende domeinen handhaven. Sectoren die slecht presteren, zullen bijzondere aandacht krijgen via gerichte themacontroles.
17 jan 2008 08u59
meer over
zie ook rubriek