Een vergelijking van de levenslange gezondheidskosten van gezond levende mensen met zwaarlijvige personen en met rokers leert dat de eerste categorie (door de hogere levensverwachting) uiteindelijk het duurste is, de tweede een middenmootpositie innemen en de rokers relatief ‘goedkope’ verwikkelingen hebben vergeleken met de zwaarlijvigen. In tegenstelling tot wat algemeen wordt aangenomen, werkt preventie, het gezond houden van mensen, dus helemaal niet kostenbesparend. Een bericht in het medische weekblad de Huisarts.
Zwaarlijvigheid is een belangrijke oorzaak van morbiditeit. Ze kost de ziekteverzekering heel wat geld. Het lijkt dus aangewezen zwaarlijvigheid en/of de gevolgen hiervan te voorkómen. In 2005 schreef de Organisatie voor Economische Samenwerking en ontwikkeling (Oeso) nog over preventie in het algemeen: “well-designed public health programmes may contribute to the prevention of illness and help relieve some of the cost pressures on health care systems.” Dat soort uitspraken is niet nieuw, maar wel betwistbaar. Over rookstopcampagnes wordt bijvoorbeeld gezegd dat ze meerkosten met zich mee brengen als ze doeltreffend zijn. Dat heeft alles te maken met het feit dat mensen tijdens de gewonnen levensjaren niet de hele tijd gezond blijven: de overlevenden gaan dus extra gezondheidszorg nodig hebben. Daarom kan preventie op langere termijn meer kosten veroorzaken dan er op korte termijn worden uitgespaard. In welke richting de balans doorslaat, hangt af van het soort ziekte dat men probeert te voorkómen. Zwaarlijvigheid veroorzaakt andere verwikkelingen dan roken. Het loont dan ook de moeite om na te gaan hoe rendabel de preventie van zwaarlijvigheid kan zijn.
Met een gezondheidseconomisch model werden door Nederlandse onderzoekers de gezondheidskosten over het hele leven berekend bij mensen die aanvankelijk 20 jaar oud en zwaarlijvig waren. Hun situatie werd vergeleken met die van rokers en van ‘gezond levende’ personen. Tot de leeftijd van 56 jaar werden de hoogste kosten veroorzaakt door zwaarlijvige personen. Daarna werden de rokers duurder. Maar door verschillen in levensverwachting waren de totale uitgaven uiteindelijk het hoogst voor gezond levende mensen en het laagst voor rokers. Zwaarlijvige personen vormen de middenmoot. Rokers hebben blijkbaar relatief ‘goedkope’ verwikkelingen in vergelijking met zwaarlijvige personen. We moeten dus niet verwachten dat de preventie van zwaarlijvigheid wonderen kan doen voor ons gezondheidsbudget. De auteurs van de studie merken op dat deze vaststelling geen argument is tegen preventie van zwaarlijvigheid, omdat gezondheid op individueel vlak een kostbaar goed is. Het zijn dus niet alleen de centen die tellen. Gelukkig maar.
Met een gezondheidseconomisch model werden door Nederlandse onderzoekers de gezondheidskosten over het hele leven berekend bij mensen die aanvankelijk 20 jaar oud en zwaarlijvig waren. Hun situatie werd vergeleken met die van rokers en van ‘gezond levende’ personen. Tot de leeftijd van 56 jaar werden de hoogste kosten veroorzaakt door zwaarlijvige personen. Daarna werden de rokers duurder. Maar door verschillen in levensverwachting waren de totale uitgaven uiteindelijk het hoogst voor gezond levende mensen en het laagst voor rokers. Zwaarlijvige personen vormen de middenmoot. Rokers hebben blijkbaar relatief ‘goedkope’ verwikkelingen in vergelijking met zwaarlijvige personen. We moeten dus niet verwachten dat de preventie van zwaarlijvigheid wonderen kan doen voor ons gezondheidsbudget. De auteurs van de studie merken op dat deze vaststelling geen argument is tegen preventie van zwaarlijvigheid, omdat gezondheid op individueel vlak een kostbaar goed is. Het zijn dus niet alleen de centen die tellen. Gelukkig maar.
