Bacteriën overleven op dieet van pure antibiotica

Biologen onder leiding van George Church van Harvard Medical School testten het effect van achttien verschillende antibiotica op bacteriën uit elf bodemmonsters, uit maïsvelden, bosgebieden en een stedelijke omgeving.
Een derde van de geteste antibiotica bleek een goede voedselbron voor bacteriën uit alle bodemmonsters, melden de onderzoekers in het vakblad Science. Het ging daarbij om veelgebruikte natuurlijke en industriële antibiotica, zoals chlooramfenicol, penicilline, vancomycine en ciprofloxacine. Rein gekweekt in afzonderlijke kweken, bleken de bodembacteriën superresistent voor de antibiotica, tot concentraties van een gram per liter. Dat is vijftig keer de concentratie die gehanteerd wordt om bacteriën resistent te noemen.

De onderzoekers waren aanvankelijk niet op zoek naar antibiotica-etende bacteriën, maar zochten naar bacteriën die landbouwafval in biobrandstoffen kunnen omzetten. Ze gebruikten daarbij kweken met antibiotica als controle en stuitten daarbij op organismen die volgens de onderzoekers gezien moeten worden als de aaseters onder de bacteriën, omdat ze in staat zijn een grote variatie aan koolstofverbindingen als voedsel te benutten.

Tot nu toe zijn er nog geen ziekteverwekkende bacteriën gerapporteerd die antibiotica kunnen eten. Het team van Church verwacht ook niet dat die snel zullen ontstaan, want in infecties in het menselijk lichaam zijn veel meer voedselbronnen voorhanden dan alleen antibiotica. Wel zien de onderzoekers gevaar in het feit dat de aaseters in de bodem een tot dusver niet onderkend arsenaal aan multi-antibiotica-resistentie-machinerie bezitten. Omdat een aantal van deze bodemorganismen nauw verwant is aan bekende ziekteverwekkers zoals de darmbacteriën Shigella flexneri en Escherichia coli, bestaat het risico dat deze de genen van hun allesetende neven oppikken.
10 apr 2008 10u15