De Hoge Gezondheidsraad brengt een advies* uit over de mogelijke biologische effecten van via impulsen gemoduleerde microgolven.
De nieuwe draadloze communicatietechnieken zijn heden ten dage wijd verspreid en de bevolking wordt aan de hierdoor verspreide elektromagnetische golven in steeds toenemende mate blootgesteld.
Kan de blootstelling aan dergelijke golven (gemoduleerde en gepulseerde microgolven)i van laag niveau nadelige effecten voor de gezondheid inhouden? Dit is de vraag die de HGR in het kader van dit advies tracht te beantwoorden.
In de loop van de laatste jaren hebben een toenemend aantal studies gewezen op het bestaan van biologische effecten, met name op het gebied van de doorlaatbaarheid en de prikkelbaarheid van cellen. Hier dient echter een nuance aangebracht te worden: enerzijds is er niet noodzakelijk sprake van schadelijke effecten en anderzijds kan er moeilijk van een éénduidig bewijs terzake worden gesproken: sommige studies tonen effecten aan, andere niet of kunnen de in de eerste studies aangetoonde effecten niet bevestigen.
De effecten op complexe biologische systemen (diermodellen, vrijwilligers) zijn bovendien voor interpretatie vatbaar, onder meer omwille van de variatie aan verdedigingsmechanismen van het lichaaam en de moeilijkheid om cumulatieve effecten op lange termijn aan te tonen. Studies op bevolkingsniveau zijn omwille van de statistische vereisten moeilijk uit te voeren.
Gelet op de snelle technologische evolutie inzake draadloze communicatie en de voorsprong op het wetenschappelijk onderzoek betreffende de mogelijke effecten ervan, is de Hoge Gezondheidsraad van mening dat het aangewezen is een voorzichtige houding aan te nemen. Het bestaan van een aantal aanwijzingen voor biologische en zelfs gezondheidseffecten, spoort inderdaad tot waakzaamheid aan en maakt verdere opvolging en het eraan gekoppelde wetenschappelijke onderzoek noodzakelijk.
* Het advies van de HGR kan in zijn geheel worden geraadpleegd op:
http://www.health.fgov.be/HGR_CSS in de rubriek “Adviezen en Aanbevelingen”, met referentienummer HGR nr. 8194.
(i) Wat is modulatie? Modulatie is een proces waarbij een signaal op een draaggolf wordt gestapeld. Het is een noodzakelijk proces om informatie via radio-elektrische golven te kunnen overbrengen. Dit kan op analoge of digitale wijze gebeuren. Twee klassieke voorbeelden van analoge modulatie zijn respectievelijk de amplitudemodulatie (AM) en de frekwentiemodulatie (FM). De moderne communicatietechnologiën maken gebruik van digitale (gepulseerde) modulatie waardoor de beschikbare tijd en frequentie tussen meerdere gebruikers kan worden verdeeld.
De trage variatie ingevolge digitale amplitudemodulatie is een technische eigenschap die – potentieel– op biologische systemen een effect kan uitoefenen. Dat veronderstelt echter dat het gemoduleerde signaal in het biologische systeem demodulatie ondergaat. Het in het advies van de HGR gebruikte theoretische model toont aan dat het menselijk lichaam in staat zou zijn om gepulseerde en gemoduleerde golven te demoduleren.
Kan de blootstelling aan dergelijke golven (gemoduleerde en gepulseerde microgolven)i van laag niveau nadelige effecten voor de gezondheid inhouden? Dit is de vraag die de HGR in het kader van dit advies tracht te beantwoorden.
In de loop van de laatste jaren hebben een toenemend aantal studies gewezen op het bestaan van biologische effecten, met name op het gebied van de doorlaatbaarheid en de prikkelbaarheid van cellen. Hier dient echter een nuance aangebracht te worden: enerzijds is er niet noodzakelijk sprake van schadelijke effecten en anderzijds kan er moeilijk van een éénduidig bewijs terzake worden gesproken: sommige studies tonen effecten aan, andere niet of kunnen de in de eerste studies aangetoonde effecten niet bevestigen.
De effecten op complexe biologische systemen (diermodellen, vrijwilligers) zijn bovendien voor interpretatie vatbaar, onder meer omwille van de variatie aan verdedigingsmechanismen van het lichaaam en de moeilijkheid om cumulatieve effecten op lange termijn aan te tonen. Studies op bevolkingsniveau zijn omwille van de statistische vereisten moeilijk uit te voeren.
Gelet op de snelle technologische evolutie inzake draadloze communicatie en de voorsprong op het wetenschappelijk onderzoek betreffende de mogelijke effecten ervan, is de Hoge Gezondheidsraad van mening dat het aangewezen is een voorzichtige houding aan te nemen. Het bestaan van een aantal aanwijzingen voor biologische en zelfs gezondheidseffecten, spoort inderdaad tot waakzaamheid aan en maakt verdere opvolging en het eraan gekoppelde wetenschappelijke onderzoek noodzakelijk.
* Het advies van de HGR kan in zijn geheel worden geraadpleegd op:
http://www.health.fgov.be/HGR_CSS in de rubriek “Adviezen en Aanbevelingen”, met referentienummer HGR nr. 8194.
(i) Wat is modulatie? Modulatie is een proces waarbij een signaal op een draaggolf wordt gestapeld. Het is een noodzakelijk proces om informatie via radio-elektrische golven te kunnen overbrengen. Dit kan op analoge of digitale wijze gebeuren. Twee klassieke voorbeelden van analoge modulatie zijn respectievelijk de amplitudemodulatie (AM) en de frekwentiemodulatie (FM). De moderne communicatietechnologiën maken gebruik van digitale (gepulseerde) modulatie waardoor de beschikbare tijd en frequentie tussen meerdere gebruikers kan worden verdeeld.
De trage variatie ingevolge digitale amplitudemodulatie is een technische eigenschap die – potentieel– op biologische systemen een effect kan uitoefenen. Dat veronderstelt echter dat het gemoduleerde signaal in het biologische systeem demodulatie ondergaat. Het in het advies van de HGR gebruikte theoretische model toont aan dat het menselijk lichaam in staat zou zijn om gepulseerde en gemoduleerde golven te demoduleren.
