Leuven – Schizofrenie is een ziekte die jaarlijks gemiddeld 4000 Belgen treft. De oorzaken van deze psychiatrische aandoening zijn nog onvoldoende gekend. VIB-onderzoekers verbonden aan de K.U.Leuven tonen nu aan dat een verstoorde verknipping van het eiwit Nrg-1 aan de basis ligt van het ontstaan van de ziekte. Het beter begrijpen van dit moleculaire proces is een eerste stap naar een verbeterde diagnose en effectievere behandeling van schizofrenie en andere verwante aandoeningen.
Wat is schizofrenie?
schizofrenie is een mentale aandoening die zich meestal manifesteert tussen het 15de en 30ste levensjaar. De aandoening komt voor bij ongeveer 1 Belg op 250. Schizofrenie is een ziekte van de hersenen waarbij het denken, het gevoelsleven en het gedrag van de persoon ernstig verstoord zijn. De ziekte wordt gekenmerkt door perioden van psychotische verschijnselen: abnormale ideeën en veranderingen in waarneming, gedrag en gedachten treden op, waardoor het moeilijk te begrijpen is hoe de persoon zich voelt. Typische symptomen voor de aandoening zijn wanen, hallucinaties, chaotisch gedrag…
Het ontstaan van de ziekte…
Totnogtoe is er geen duidelijke oorzaak gevonden voor schizofrenie. Erfelijke factoren spelen zeker een rol bij het ontstaan van de ziekte. Daarnaast bepalen leef- en werkomstandigheden het verloop van de ziekte. Onderzoek heeft ook aangetoond dat er bij schizofrenie sprake is van een verstoring van de activiteit van de frontale en temporale gebieden in de hersenen. Dit hangt samen met een verstoord evenwicht tussen de stoffen (de eiwitten) die nodig zijn voor de werking van de zenuwcellen. Bij schizofrenie worden vooral anti-psychotica en neuroleptica voorgeschreven.
Onderzoek leidt tot nieuwe inzichten in de moleculaire oorzaken
Het moleculaire verhaal dat schuil gaat achter deze ziekte is nog vrij onduidelijk. Vroegere wetenschappelijke studies hadden wel reeds aangetoond dat de een verstoorde werking van het eiwit Nrg-1 gelinkt is met het ontstaan van schizofrenie. Nrg-1 is een essentiële factor voor de ontwikkeling en het goed functioneren van ons zenuwstelsel, en bijgevolg voor de werking onze hersenen
De recente onderzoeksresultaten van Tim Dejaegere en zijn collega-wetenschappers, verbonden aan VIB en K.U.Leuven, tonen nu aan hoe de werking van Nrg-1 verstoord wordt. Het eiwit Nrg-1 kan pas goed zijn functie uitvoeren nadat het op een correcte manier verknipt wordt. Deze verknipping is het resultaat van de aanwezigheid van een moleculaire schaar, Aph1B/C-gamma secretase genaamd. Wanneer deze schaar afwezig is, wordt Nrg-1 niet verknipt, wat bij proefdieren leidt tot gedragsstoornissen die een treffende gelijkenis vertonen met sommige schizofreniesymptomen. Dit ziektebeeld kan hersteld worden door de toediening van antipschotische geneesmiddelen. Bijkomende studies toonden tevens ook aan dat een genetische verandering ter hoogte van de knipplaats van Nrg-1, die beschreven werd bij schizofreniepatiënten en het risico op de ziekte verhoogt, resulteert in een foute verknipping van Nrg-1 door het gamma-secretase.
Wetenschappers suggereren dat een verstoorde verknipping van Nrg-1 een cruciale rol speelt in het ontstaan van schizofrenie en andere gerelateerde psychiatrische aandoeningen. Deze ontdekking is een nieuwe stap in de zoektocht naar verbeterde diagnose en meer gerichte behandeling van de ziekte.
Relevante wetenschappelijke publicatie
Dejaegere et al., Deficiency of Aph1B/C-gamma-secretase disturbs Nrg1 cleavage and sensorimotor gating that can be reversed with antipsychotic treatment, PNAS, 2008.
schizofrenie is een mentale aandoening die zich meestal manifesteert tussen het 15de en 30ste levensjaar. De aandoening komt voor bij ongeveer 1 Belg op 250. Schizofrenie is een ziekte van de hersenen waarbij het denken, het gevoelsleven en het gedrag van de persoon ernstig verstoord zijn. De ziekte wordt gekenmerkt door perioden van psychotische verschijnselen: abnormale ideeën en veranderingen in waarneming, gedrag en gedachten treden op, waardoor het moeilijk te begrijpen is hoe de persoon zich voelt. Typische symptomen voor de aandoening zijn wanen, hallucinaties, chaotisch gedrag…
Het ontstaan van de ziekte…
Totnogtoe is er geen duidelijke oorzaak gevonden voor schizofrenie. Erfelijke factoren spelen zeker een rol bij het ontstaan van de ziekte. Daarnaast bepalen leef- en werkomstandigheden het verloop van de ziekte. Onderzoek heeft ook aangetoond dat er bij schizofrenie sprake is van een verstoring van de activiteit van de frontale en temporale gebieden in de hersenen. Dit hangt samen met een verstoord evenwicht tussen de stoffen (de eiwitten) die nodig zijn voor de werking van de zenuwcellen. Bij schizofrenie worden vooral anti-psychotica en neuroleptica voorgeschreven.
Onderzoek leidt tot nieuwe inzichten in de moleculaire oorzaken
Het moleculaire verhaal dat schuil gaat achter deze ziekte is nog vrij onduidelijk. Vroegere wetenschappelijke studies hadden wel reeds aangetoond dat de een verstoorde werking van het eiwit Nrg-1 gelinkt is met het ontstaan van schizofrenie. Nrg-1 is een essentiële factor voor de ontwikkeling en het goed functioneren van ons zenuwstelsel, en bijgevolg voor de werking onze hersenen
De recente onderzoeksresultaten van Tim Dejaegere en zijn collega-wetenschappers, verbonden aan VIB en K.U.Leuven, tonen nu aan hoe de werking van Nrg-1 verstoord wordt. Het eiwit Nrg-1 kan pas goed zijn functie uitvoeren nadat het op een correcte manier verknipt wordt. Deze verknipping is het resultaat van de aanwezigheid van een moleculaire schaar, Aph1B/C-gamma secretase genaamd. Wanneer deze schaar afwezig is, wordt Nrg-1 niet verknipt, wat bij proefdieren leidt tot gedragsstoornissen die een treffende gelijkenis vertonen met sommige schizofreniesymptomen. Dit ziektebeeld kan hersteld worden door de toediening van antipschotische geneesmiddelen. Bijkomende studies toonden tevens ook aan dat een genetische verandering ter hoogte van de knipplaats van Nrg-1, die beschreven werd bij schizofreniepatiënten en het risico op de ziekte verhoogt, resulteert in een foute verknipping van Nrg-1 door het gamma-secretase.
Wetenschappers suggereren dat een verstoorde verknipping van Nrg-1 een cruciale rol speelt in het ontstaan van schizofrenie en andere gerelateerde psychiatrische aandoeningen. Deze ontdekking is een nieuwe stap in de zoektocht naar verbeterde diagnose en meer gerichte behandeling van de ziekte.
Relevante wetenschappelijke publicatie
Dejaegere et al., Deficiency of Aph1B/C-gamma-secretase disturbs Nrg1 cleavage and sensorimotor gating that can be reversed with antipsychotic treatment, PNAS, 2008.
