Patiënten die een beenmergtransplantatie ondergaan vanwege leukemie of lymfklierkanker hebben veel kans daarna een nierfunctiestoornis te ontwikkelen. De behandelend specialist moet daar alert op zijn en hoge bloeddruk en andere risicofactoren meteen behandelen. Dat concludeert hematoloog in opleiding Sabina Kersting in haar promotieonderzoek dat ze uitvoerde aan het UMC Utrecht.
Kersting heeft voor het eerst in Europa twee grote groepen patiënten die een beenmergtransplantatie ondergaan hebben vijf tot dertien jaar gevolgd. In totaal gaat het om 374 patiënten met voornamelijk leukemie, lymfklierkanker (non-hodgkin-lymfoom) of de ziekte van Kahler (multipel myeloom). Voorafgaand aan de transplantatie ondergaan deze patiënten een behandeling met straling' style='color:#00896e;border-bottom:1px dotted #00896e;'>bestraling en chemotherapie, erna krijgen ze het afweeronderdrukkende medicijn ciclosporine.
De bestraling raakt ook de nieren en ciclosporine is schadelijk voor de nieren. Daarnaast kunnen nog andere complicaties optreden die de nierenfunctie beïnvloeden. Dit leidt ertoe dat zo’n twintig procent van de patiënten die overleven een milde tot ernstige nierfunctiestoornis ontwikkelt. Slechts enkele patiënten moeten overgaan tot nierdialyse, maar mensen met een milde nierfunctiestoornis hebben wel een grotere kans op het ontstaan van hart- en vaatziekten. Bovendien is hun algemeen welbevinden lager.
Geen enkele behandeling kan de nierfunctie herstellen. Het is dus zaak de aandoening te voorkomen of verdere achteruitgang van de nierfunctie tegen te gaan. In het UMC Utrecht is het bestralingsprotocol aangepast zodat de nieren minder straling ontvangen en wordt hard gewerkt aan het voorkomen van complicaties. Maar het medicijn ciclosporine is voorlopig cruciaal voor het slagen van de beenmergtransplantatie. Kersting raadt daarom hematologen en oncologen aan bij deze patiënten de bekende risicofactoren voor het ontstaan van een nierfunctiestoornis – hoge bloeddruk, diabetes, hoge cholesterolwaarden – goed in de gaten te houden en meteen te behandelen zodra dat nodig is.
“Met dit onderzoek hebben we het probleem van nierfunctiestoornis na beenmergtransplantatie op de kaart gezet”, aldus Kersting. “Ik hoop dat hematologen en oncologen zich bewust worden van het feit dat ruim eenvijfde van de patiënten deze stoornis ontwikkelt. Bovendien worden beenmergtransplantaties steeds succesvoller, dus zal deze problematiek alleen maar groeien.”
De bestraling raakt ook de nieren en ciclosporine is schadelijk voor de nieren. Daarnaast kunnen nog andere complicaties optreden die de nierenfunctie beïnvloeden. Dit leidt ertoe dat zo’n twintig procent van de patiënten die overleven een milde tot ernstige nierfunctiestoornis ontwikkelt. Slechts enkele patiënten moeten overgaan tot nierdialyse, maar mensen met een milde nierfunctiestoornis hebben wel een grotere kans op het ontstaan van hart- en vaatziekten. Bovendien is hun algemeen welbevinden lager.
Geen enkele behandeling kan de nierfunctie herstellen. Het is dus zaak de aandoening te voorkomen of verdere achteruitgang van de nierfunctie tegen te gaan. In het UMC Utrecht is het bestralingsprotocol aangepast zodat de nieren minder straling ontvangen en wordt hard gewerkt aan het voorkomen van complicaties. Maar het medicijn ciclosporine is voorlopig cruciaal voor het slagen van de beenmergtransplantatie. Kersting raadt daarom hematologen en oncologen aan bij deze patiënten de bekende risicofactoren voor het ontstaan van een nierfunctiestoornis – hoge bloeddruk, diabetes, hoge cholesterolwaarden – goed in de gaten te houden en meteen te behandelen zodra dat nodig is.
“Met dit onderzoek hebben we het probleem van nierfunctiestoornis na beenmergtransplantatie op de kaart gezet”, aldus Kersting. “Ik hoop dat hematologen en oncologen zich bewust worden van het feit dat ruim eenvijfde van de patiënten deze stoornis ontwikkelt. Bovendien worden beenmergtransplantaties steeds succesvoller, dus zal deze problematiek alleen maar groeien.”
